Atık araç lastiklerinin metatez reaksiyonları ile geri dönüştürülmesi
Recycling of waste vehicle tires through methathesis reactions
- Tez No: 921209
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BENGİ ÖZGÜN ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 81
Özet
Atık lastiklerin geri dönüşümünde kullanılan yakma ve piroliz gibi geleneksel yöntemlere alternatif çalışma yapılmıştır. Çapraz metatez reaksiyonları ve Grubbs tipi katalizörler kullanılarak yeni bir geri dönüşüm yöntemi geliştirilmiştir. Çalışma, lastiklerin ana bileşeni olan 1,4-cis-poli(isopren) polimerini metil akrilat, metil-10-undesenoat ve dimetil fumarat gibi çapraz bağlayıcı ajanlarla reaksiyona sokarak, 350-700 Da aralığında ester sonlu fonksiyonel oligomerler elde etmeye odaklanmıştır. Reaksiyon koşulları önce 1,4-cis-poli(isopren) model sisteminde optimize edilmiş, ardından gerçek atık lastik örnekleri (granül orbit-NR ve otomobil lastiği) üzerinde uygulanmıştır. Denemelerde, kütlece %42'ye kadar çözünür fraksiyon izole edilmiş ve ürünler SEC ve 1H-NMR yöntemleriyle detaylı şekilde karakterize edilmiştir. Ayrıca, süreç maliyet analizleri gerçekleştirilmiş ve çapraz metatez temelli bu yöntemin çevreci ve ekonomik bir geri dönüşüm stratejisi sunduğu ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
An alternative approach to traditional methods such as incineration and pyrolysis for the recycling of waste tires has been developed. A novel recycling method utilizing cross-metathesis reactions and Grubbs-type catalysts has been introduced. The study focuses on reacting the primary component of tires, 1,4-cis-poly(isoprene) polymer, with cross-linking agents such as methyl acrylate, methyl-10-undecenoate, and dimethyl fumarate to produce ester-terminated functional oligomers within the molecular weight range of 350-700 Da. Reaction conditions were first optimized using a model system based on 1,4-cis-poly(isoprene) and subsequently applied to real waste tire samples, including granulated orbit-NR and automotive tires. Experiments achieved up to 42% soluble fraction by mass, and the resulting products were thoroughly characterized using SEC and ^1H-NMR techniques. Additionally, cost analyses of the process were conducted, demonstrating that this cross-metathesis-based method provides an environmentally friendly and economically viable recycling strategy.
Benzer Tezler
- Atık araç lastiklerinin sıcak asfaltın fiziksel ve mekanik özelliklerine etkisi
Effect of waste vehicle tires on the physical and mechanical properties of hot asphalt
ORHAN OCAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Metalurji MühendisliğiAfyon Kocatepe ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN EROL
- Atık araç lastiklerinin kimyasal yöntemle geri kazanımında, ürünlerin enerji potansiyellerinin değerlendirilmesi
Evaluation of energy potentials of products in the chemical recycling of waste vehicle tires
MELİNA KARAGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EnerjiTarsus ÜniversitesiEnerji Sistemleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KASIM OCAKOĞLU
PROF. DR. NADİR DİZGE
- Atık lastiklerinin yönetimi ve monofillerdeki fiziksel ve kimyasal davranışlarının incelenmesi
Waste tire management and investigation of the physical and chemical behavior of waste tire monofill sites
BERNA TUNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Çevre MühendisliğiGebze Yüksek Teknoloji EnstitüsüÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİHAL BEKTAŞ
- Öğütülmüş araç lastiği ve sasobit modifiyeli bitüm ve bitümlü sıcak karışım özelliklerinin araştırılması
Investigatin of the properties of the crumb rubber and sasobit modified bitumen and bituminous hot mixtures
AYDIN GÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
UlaşımFırat Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHA VURAL KÖK
- Pirolize atık lastik yağı-motorin karışımının common-rail direkt enjeksiyonlu bir dizel motorda kullanımı
Use of pyrolized waste tire oil-diesel fuel mixture in a common rail direct injection diesel engine
EMRE İSMAİLOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Makine MühendisliğiKocaeli ÜniversitesiOtomotiv Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERTAN ALPTEKİN