Hemşirelerin sağlık teknolojilerine yönelik tutumlarının tıbbi yapay zekaya hazır bulunuşluklarına etkisinde yapay zekâ kaygılarının aracı rolünün değerlendirilmesi
Evaluation of the mediating role of artificial intelligence concerns in the effect of nurses' attitudes towards health technologies on their readiness for medical artificial intelligence
- Tez No: 921334
- Danışmanlar: DOÇ. DR. PINAR DURU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Sağlığı, Hemşirelik, Public Health, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 70
Özet
Amaç: Çalışmada hemşirelerin sağlık teknolojilerine yönelik tutumlarının tıbbi yapay zekâya hazır bulunuşluklarına etkisinde yapay zekâ kaygılarının aracı rolünün değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Kesitsel tipte olan araştırma ESOGÜ Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi'nde çalışan (Mayıs-Eylül 2023) 844 hemşire üzerinde yürütüldü. Kurumda çalışılan birimlere (dahili / cerrahi / diğer) göre tabakalı örnekleme kullanılarak, 265 hemşireden oluşan orantılı bir örneklem seçildi. Tabakalar içinde gelişi güzel örnekleme uygulandı. Verilerin toplanmasında“Sağlık Personeli Sağlık Teknolojileri Değerlendirme Tutum Ölçeği”,“Yapay Zekâ Kaygı Ölçeği”ve“Tıbbi Yapay Zekâ Hazır Bulunuşluk Ölçeği”'nden yararlanıldı. Verilerin analizinde independent sample t testi, One-way Anova testi, Pearson korelasyon analizi kullanıldı, SPSS eklentisi PROCESS Makro 4.2'de aracılık etkisi Model 4 ile test edildi. Bulgular: Katılımcıların %78,9'u kadın olup, yaş ortalaması 31,30 ± 7,32 (min. 22,00; maks. 57,00) yaştır. Hemşirelerin sağlık teknolojilerine yönelik tutumları olumlu, yapay zekâ kaygıları orta düzeyde, tıbbi yapay zekâ hazır bulunuşlukları ise yüksektir. Yapay zekaya hazır bulunuşluk, sağlık teknolojilerine yönelik tutumu, sağlık teknolojilerine yönelik tutum yapay zekâ kaygısını yordamaktadır. Ancak, yapay zekaya yönelik kaygının yapay zekaya hazır bulunuşluk üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmamaktadır. Aracılık etkileri incelendiğinde, hemşirelerin sağlık teknolojilerine yönelik tutumlarının yapay zekâ kaygıları üzerinden tıbbi yapay zekâ hazır bulunuşluğunu anlamlı olarak etkilemediği görülmektedir. Sonuç: Hemşirelerin sağlık teknolojilerine olumlu bir tutum geliştirmeleri, yapay zekâ kaygılarındaki azalma ve tıbbi yapay zekaya hazır bulunuşluklarındaki artış ile ilişkilidir. Bu nedenle, hemşirelerin bilişim teknolojilerine ve yapay zekaya yönelik eğitilmeleri, bilinçlendirilmeleri ve olumlu tutumlarının desteklenmesi önemlidir.
Özet (Çeviri)
Aim: This study evaluated the mediating role of artificial intelligence (AI) anxiety in the impact of nurses' attitudes toward health technologies on their readiness for medical AI. Methods: The cross-sectional study was conducted on 844 nurses at ESOGÜ Health Practice and Research Hospital (May-September 2023). Using stratified sampling based on the units nurses study (medical, surgical, or other), a proportional sample of 265 nurses was selected. Haphazard sampling was applied within strata. Data were collected using the“Health Personnel Health Technologies Evaluation Attitude Scale,”“Artificial Intelligence Anxiety Scale,”and“Medical Artificial Intelligence Readiness Scale.”Independent sample t-test, one-way ANOVA, Pearson correlation analysis, and SPSS Process Macro 4.2 (Model 4) tested mediation effects. Results: 78.9% of participants were female, with an average age of 31.30 ± 7.32 (min. 22.00; max. 57.00) years. Nurses exhibited positive attitudes towards health technologies, moderate AI anxiety, and high readiness for medical AI. Readiness for AI predicted attitudes toward health technologies, and attitudes towards health technologies predicted AI anxiety. However, AI anxiety did not have a significant effect on readiness for AI. When examining mediation effects, it was observed that nurses' attitudes towards health technologies did not significantly influence readiness for medical AI through AI anxiety. Conclusions: Developing a positive attitude towards health technologies among nurses is associated with a decrease in AI anxiety and an increase in their readiness for medical AI. Therefore, it is crucial to provide nurses with education on information technologies and AI, raise awareness, and support the cultivation of positive attitudes.
Benzer Tezler
- Hemşirelerin bilişim teknolojilerini kullanım düzeylerinin verimliliğe ilişkin tutumlarına etkisinin belirlenmesi
Determining the effect of nurses' use of information technology on their attitudes regarding efficiency
GÖZDE BAŞTÜRK ERGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Hemşirelikİstanbul Okan ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM KARATANA
- Sağlık bilgi teknolojilerine yönelik tutumların belirlenmesi: Bir üniversite hastanesi örneği
Determination of attitudes towards health information technologies: A University hospital example
BUĞRA KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sağlık Kurumları YönetimiNecmettin Erbakan ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUSUF YALÇIN İLERİ
- Hemşirelerin elektronik sağlık kaydı ve bilişim uygulamaları kapsamındaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi
Nurses under evaluation of knowledge and attitudes of electronic health record and information practices
ASLI ÇAKIRLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Hemşirelikİstanbul Bilim ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BAŞAK MENDİ
- Hemşirelerin tele-sağlık uygulamaları hakkındaki görüşlerinin incelenmesi
Investigation of nurses' opinions on tele-health applications
BÜŞRA İREM ŞENGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
HemşirelikHaliç ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NERİMAN ZENGİN
- Sağlık sektörü çalışanlarının yapay zekâ kullanım eğilimleri: Bir araştırma
Artificial intelligence usage trends of health sector employees: A study
FARID ZEYNALZADE
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Sağlık Yönetimiİstanbul Kent ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ARZU UĞURLU KARA