Türkiye ekonomisinde petrol fiyat şoklarının sektörel düzeyde analizi
Sectoral analysis of oil price shocks in the Turkish economy
- Tez No: 921765
- Danışmanlar: PROF. DR. NEVZAT ŞİMŞEK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
Enerji ekonomisi, enerjinin jeopolitik önemi ve enerji fiyatlarının makroekonomik etkileri nedeniyle stratejik bir inceleme alanıdır. Enerji maliyetleri ve yarattığı katma değerin dikkate alınması, enerjinin üretebileceği verimliliğe ekonomik bir anlam ve derinlik kazandırır. Enerji ekonomisi, gerek fiyatlar genel düzeyi, çıktı düzeyi, faiz oranları gibi temel makroekonomik göstergelerle gerek ulaşım ve inşaat gibi temel girdisi enerji olan sektörlerle gerekse de mikroekonomik düzeyde hanehalkı ve işyerlerinin kaynak yönetimi dahil olmak üzere geniş ölçekte insan faaliyetleriyle ilgilidir. 1973 Petrol Krizinin makroekonomik düzeyde sarsıcı etkisiyle birlikte enerji ekonomisi alanındaki çalışmalar hız kazanmış, petrol, kömür ve doğal gaz başta olmak üzere temel enerji kaynaklarındaki fiyat şoklarının etkileri araştırmacılar tarafından incelenmeye başlanmıştır. Bu tezde, Türkiye Ekonomisi için petrol fiyat şoklarının çıktı etkileri sektörel düzeyde incelenmeye çalışılmıştır. Bilgim dahilinde, petrol fiyat şoklarının çıktı etkilerinin zamana bağlı dinamikleri, sektörel düzeyde hiçbir çalışmada incelenmemiştir. Literatürdeki bu boşluğun doldurulması amacıyla, petrol fiyat şoklarının sektörel çıktı düzeyi üzerindeki zamana bağlı etkileri, stokastik oynaklığa sahip Zamanla Değişen Parametreli Vektör Otoregresyon yöntemiyle analiz edilmiştir. Bu doğrultuda, 2005:1-2021:10 dönemini kapsayan 28 alt sektöre ilişkin aylık üretim verisi kullanılmıştır. Etki tepki fonksiyonlarından elde edilen sonuçlar, petrol fiyat şoklarının sektörel üretim düzeyi üzerindeki etkilerinin zamana bağlı olarak değişiklik gösterebildiğini ve zamana bağlı bu değişimin sektörler arasında türdeş bir görünüme sahip olmadığını göstermektedir. Bu sonuçlar, petrol fiyat şoklarının analizinde, politika yapıcıların, ekonomik karar vericilerin ve araştırmacıların, sektörel ve zamana bağlı dinamikleri dikkate alması gerekliliğine işaret etmektedir. Bulgular, ayrıca, enerji ekonomisi literatüründeki asimetrik etki hipotezinin Türkiye Ekonomisi için geçerliliğini desteklemektedir.
Özet (Çeviri)
Energy economics is a strategic field of study due to the geopolitical importance of energy and the macroeconomic effects of energy prices. Considering energy costs and the added value they create gives economic meaning and depth to the efficiency that energy can produce. Energy economics is related to basic macroeconomic indicators such as the general level of prices, output level, interest rates, sectors whose main input is energy, such as transportation and construction, and human activities on a wide scale, including resource management of households and workplaces at the microeconomic level. With the shocking impact of the 1973 Oil Crisis on the macroeconomic level, studies in the field of energy economics gained momentum, and the effects of price shocks in basic energy resources, especially oil, coal and natural gas, began to be examined by researchers. In this thesis, the output effects of oil price shocks on the Turkish Economy have been tried to be examined at the sector-level. To the best of my knowledge, the time varying dynamics of the output effects of oil price shocks have not been examined in any studies at sector-level. In order to fill this gap in the literature, the time dependent effects of oil price shocks on sectoral output were analyzed with the Time Varying Parameter Vector Autoregression method with stochastic volatility. For this purpose, monthly production data for 28 sub-sectors covering the period 2005:1-2021:10 was used. The results obtained from the impulse-response functions show that the effects of oil price shocks on the sectoral production level may vary over time and that this time-dependent change does not have a homogeneous appearance among sectors. These results indicate that policy makers, economic decision makers and researchers should consider sectoral and time varying dynamics in the analysis of oil price shocks. The findings also support the validity of the asymmetric effect hypothesis in the energy economics literature for the Turkish Economy.
Benzer Tezler
- Para politikası şoklarının asimetrik etkileri ve iktisadi doktrinler açısından değerlendirilmesi: Ekonometrik bir analiz
Asymmetric effects of monetary policy shock and evaluation of economic doctrines: An econometric analysis
SABİHA OLTULULAR
Doktora
Türkçe
2015
EkonometriAtatürk Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FATMA GÜNDOĞDU ODABAŞIOĞLU
- Petrol fiyatlarında yaşanan gelişmelerin enflasyon üzerindeki etkisi :Türkiye üzerine ampirik bir uygulama (2003-2017)
The effects of the world oil price changes on inflation: Example of Turkey (2003-2017)
SULTAN KOÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
EkonomiÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FEYZA BALAN
- The importance of external shocks and global monetary conditions for a small-open economy
Dışsal şokların ve küresel parasal koşulların küçük-açık bir ekonomi için önemi
GÜLNİHAL TÜZÜN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
EkonometriKoç ÜniversitesiEkonomi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEM ÇAKMAKLI
- Enflasyon hedeflemesi yoluyla stabilizasyon: Gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomiler deneyimleri perspektifinden Türkiye ekonomisine uygulanabilirliğine bakış
Stabilization through inflation targeting: An application to Turkish economy through the perspective of developed and developing economies experiences
GÜLDEM ATABAY