Geri Dön

Türkiye'de dış borçların ekonomik büyüme üzerine etkisi

The Impact of external debt on economic growth in Türkiye

  1. Tez No: 921772
  2. Yazar: BUŞRA KÜPELİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET KARA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 125

Özet

Dünyada yaşanan ekonomik krizler, iç tasarruf yetersizliği, ihracat gelirlerinin düşüklüğü, bilgi ve teknolojinin yetersizliği, gerekli yatırımların yapılamaması ve ödemeler dengesi açığı gibi birçok sorunlar sonucunda ülkeler ekonomik büyümenin sağlanması ve üretim artışı için dış borca başvurmaktadır. Günümüzün önemli finansman kaynaklarından biri olan dış borçlanma, ekonomik gelişmelerini sürdürebilmeleri için yeterli gelir ve tasarruf düzeyine sahip olmayan gelişmekte olan ülkeler açısından önem arz etmektedir. Bu çalışmada dış borçların ekonomik büyümeyi ne yönden, nasıl etkileyeceği ele alınmıştır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye'nin son yıllardaki ekonomik dinamiklerindeki değişimleri ve artan dış borçlanma trendine bağlı olarak bu ilişkinin derinlemesine analiz edilmesine duyulan ihtiyaçtan dolayı dış borç ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki 2005:Q1-2021:Q4 dönemi için ARDL analiz yöntemiyle araştırılmıştır. Çalışmada, öncelikle dış borçlanmanın kuramsal çerçevesi incelenmiştir ve Türkiye'de dış borçlanma sorunu ve gelişimi dönemler itibari ile ele alınmıştır. İkinci bölümde dış borçların ekonomik etkileri üzerinde durulmuştur ve dış borçlanma ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiye yönelik teorik ve literatür araştırmasına yer verilmiştir. Son bölümde ise çalışmada ele alınan değişkenler arasındaki ilişki ekonometrik olarak incelenmiştir. Çalışmanın analiz kısmında, ARDL yöntemi kapsamında ilk olarak eş bütünleşme ilişkisinin tespiti için sınır testi uygulanmıştır. Bu test sonucunda, incelenen değişkenler arasında eş bütünleşme ilişkisinin bulunduğu tespit edilmiştir. Eş bütünleşme ilişkisinin belirlenmesinin ardından, değişkenler arasındaki ilişkiler hem uzun dönem hem de kısa dönem açısından değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, kısa dönemde dış borç artışının ekonomik büyümeyi olumlu yönde etkilediği, ancak uzun dönemde ekonomik büyüme üzerinde olumsuz bir etki yarattığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonucun, literatürdeki Borç Fazlası (Debt Overhang) teorisi ile uyumlu olduğu görülmektedir. ANAHTAR KELİMELER Dış Borçlanma, Ekonomik Büyüme, Zaman Serisi Analizi, Türkiye

Özet (Çeviri)

As a result of many problems such as economic crises experienced in the world, inadequate domestic savings, low export revenues, inadequate information and technology, inability to make necessary investments and balance of payments deficit, countries resort to external debt to ensure economic growth and increase production. External debt, one of the important sources of financing today, is important for developing countries that do not have sufficient income and savings levels to sustain their economic development. In this study, it is discussed in what way and how external debts will affect economic growth. The purpose of this study is to investigate the relationship between external debt and economic growth for the period 2005:Q1-2021:Q4 using the ARDL analysis method due to the need for an in-depth analysis of this relationship due to the changes in Türkiye's economic dynamics in recent years and the increasing external debt trend. In the study, firstly the theoretical framework of external debt was examined and the problem of external debt in Türkiye and its development were discussed by periods. In the second section, the economic effects of external debt were emphasized and theoretical and literature research on the relationship between external debt and economic growth was included. In the last section, the relationship between the variables discussed in the study was examined econometrically. In the analysis part of the study, firstly, a bounds test was applied to determine the cointegration relationship within the scope of ARDL method. As a result of this test, it was determined that there was a cointegration relationship between the variables examined. After determining the cointegration relationship, the relationships between the variables were evaluated in terms of both long term and short term. According to the findings, it is concluded that the increase in external debt has a positive effect on economic growth in the short term, but has a negative effect on economic growth in the long term. This result is consistent with the Debt Overhang theory in the literature. KEYWORDS Foreign Debt, Economic Growth, Time Series Analysis, Türkiye

Benzer Tezler

  1. Türkiye'de dış borçların büyüme üzerine etkisi

    The effect of external debt on growth in Turkey

    DİLAN ARSLANHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    EkonomiAydın Adnan Menderes Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FUNDA ÇONDUR

  2. Dış borç sorunu ve dış borçların ekonomik büyüme üzerine etkisi: Türkiye örneği

    External debt problem and the impact of external debt on the growth: Turkish experience

    JALE KOZALI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    EkonomiDokuz Eylül Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. TEMEL ERGUN

  3. Dış borçlanmanın ekonomik büyümeye etkisi: Türkiye üzerine bir inceleme

    The effect of external borrowing on economic growth: A review on Turkey

    ESRA KÜÇÜKKARA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    EkonomiSelçuk Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAKAN ACET

  4. Türkiye'de dış borç gelişimi ve ekonomik etkileri

    External debt growth and economic impact in Turkey

    BENAZİR DURSUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    EkonomiSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. UĞUR ADIGÜZEL

  5. Dış borçlanma ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye üzerine ampirik bir uygulama( 1980-2017)

    Relations external debt and economic growth: An empirical application turkey (1980-2017)

    HATİCE TUNA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    EkonomiKaramanoğlu Mehmetbey Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İCLAL ÇÖĞÜRCÜ