Geri Dön

Kir, iş ve sosyal kimlik: Algılar, deneyimler ve başa çıkma stratejileri

Dirt, work and social identity: Perceptions, experiences and coping strategies

PDF İndir

  1. Tez No: 921860
  2. Yazar: DAMLA YELEK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SERAP ÖZEN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Labour Economics and Industrial Relations
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 314

Özet

Kimlik, farklı disiplinlerce kapsamlı bir biçimde ele alınan ve akademik hayatta derinlemesine tartışılan önemli bir konudur. Sosyal kimlik ise, bireylerin toplumsal çevreleriyle etkileşimleri sonucu şekillenen, gruplar arası ilişkiler ve aidiyet bağlamında anlam kazanan bir kimlik boyutudur. Sosyal kimlik kuramına göre bireyler, kimliklerini ait oldukları sosyal gruplar aracılığıyla tanımlamakta ve benlik algılarını bu grupların özellikleri üzerinden şekillendirmektedirler. Bireylerin sosyal kimliklerinin oluşumunda, toplumsal olarak önemli görülen roller ve bu rollerin başkaları tarafından nasıl algılandığı önem taşımaktadır. Sosyal kimliğin oluşturulması sürecinde belirleyici etkiye sahip unsurlardan biri de mesleklerdir. Mesleklerin bireylerin hem kendilerini tanımlamalarında hem de toplumsal statü elde etmelerinde önemli bir referans noktası olduğu tartışmasızdır. Mesleklerin sosyal kimlik üzerinde belirleyici bir rolü olduğu kabulü ile başlayan bu çalışma, 'tehlikeli', 'küçük düşürücü', 'aşağılayıcı' veya 'uygunsuz' bulunarak 'kirli' olarak nitelendirilen işlerde çalışanların sosyal kimlik inşasını konu edinmekte ve kirli işlerin sosyal kimlik üzerindeki etkisini açıklamayı amaçlamaktadır. Çalışma, kirli işlerin fiziksel, sosyal ve ahlaki boyutlarını ele alarak, toplumun bu mesleklere yönelik algılarını ve bu algıların çalışanlar üzerindeki yansımalarını incelemeyi hedeflemiştir. Çalışmada fiziksel olarak zorlayıcı/istenmeyen koşullar barındıran, sosyal açıdan küçümsenen ve ahlaki bakımdan sorgulanan kirli işlerde çalışanların maruz kaldığı toplumsal algıları ve yaşadıkları bireysel deneyimleri açığa çıkarmak amacıyla alan araştırması gerçekleştirilmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden derinlemesine görüşme tekniğine dayanan bu araştırmaya, fiziksel, sosyal ve ahlaki olmak üzere, üç farklı kirli iş boyutundan beş meslek grubu, toplamda ise 24 katılımcı dahil edilmiştir. Araştırmada kirli işin sosyal kimlik üzerindeki belirleyiciliğini açıklayabilmek için sosyal kimlik ve kirli iş ilişkisi, toplumsal algılar, kirli işte çalışmanın zorlukları, kirli işin çalışanlar üzerindeki etkileri ve beraberinde getirdiği zorluklarla başa çıkma stratejileri ele alınmıştır. Araştırma bulguları, toplumun kirli işlerde çalışanlara yönelik olumsuz algılar taşıdığını ve bu bireylerin sıkça önyargılarla karşılaştığını ortaya koymuştur. Ayrıca, küçümsenme, aşağılanma ve dışlanma ile karşı karşıya kaldıkları tespit edilmiştir. Bu durumun, çalışanların özsaygılarını zedelediği, toplumsal aidiyetlerini sorgulamalarına neden olduğu ve olumlu bir sosyal kimlik inşa etmelerini güçleştirdiği görülmüştür. Bu çalışmanın, toplumun işleyişinde önemli bir yere sahip olan ancak çoğu zaman fark edilmeyen ya da göz ardı edilen kirli işler ile bu işlerde çalışanların deneyimlerini görünür kılmaya katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

Identity is a significant topic extensively examined across various disciplines and deeply debated in academic life. Social identity, in particular, represents a dimension of identity shaped through individuals' interactions with their social environment, gaining meaning in the context of intergroup relations and a sense of belonging. According to social identity theory, individuals define their identities through the social groups they belong to and shape their self-perceptions based on the characteristics of these groups. The roles deemed socially significant and how they are perceived by others are crucial in the formation of individuals' social identities. One of the central roles in constructing social identity is that of occupations. Occupations undoubtedly serve as an essential reference point for individuals in defining themselves and attaining social status. Building on the premise that occupations play a decisive role in shaping social identity, this study focuses on the social identity construction of individuals working in occupations characterized as“dirty”due to being considered 'dangerous', 'demeaning,' 'humiliating', or 'inappropriate'. It aims to explain the impact of dirty work on social identity. By exploring the physical, social, and moral dimensions of dirty work, the study examines societal perceptions of these occupations and their implications for the workers. In this study, an empirical study was conducted to uncover the societal perceptions faced by individuals working in physically demanding or unpleasant conditions, socially undervalued, and morally questioned jobs, as well as their personal experiences. Using the qualitative method of in-depth interviews, the study involved 24 participants from five occupational groups representing three different dimensions of dirty work. To clarify the role of dirty work in shaping social identity, the study investigated the relationship between social identity and dirty work, societal perceptions, the challenges of working in dirty work, the impact of dirty work on workers, and coping strategies developed to address these difficulties. The finding revealed that society harbors negative perceptions of individuals employed in dirty work, and these individuals frequently encounter prejudice. They were also found to face disdain, humiliation, and exclusion. This situation was observed to undermine their self-esteem, lead them to question their sense of belonging, and hinder their ability to construct a positive social identity. This study aims to contribute to making the experiences of workers in dirty work—who occupy a vital yet often unnoticed or overlooked role in society—more visible and better understood.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    445070

    The challenge of changing identity in urban transformation process: Kagithane case

    Kentsel donüşümü sürecinde kimlik değişimi tartışmaları: Kağıthane örneği

    NASIM HEIDARI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ELMİRA AYŞE GÜR

  2. Tez No

    256555

    Kent meydanlarının kent kimliği üzerine etkileri; İzmir örneği

    Effects of urban squares on urban identy; Izmir case

    İNCİ KIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Peyzaj MimarlığıEge Üniversitesi

    Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞERİF HEPCAN

  3. Tez No

    845577

    Alevi müziği: Bilgi, iktidar ve etik eksenleri üzerinden inşâ edilen bir müzikâl kimlik

    Alevi music: A musical identity constructed through the axes of knowledge, power, and ethics

    İSMAİL GÜNGÖR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Müzikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Müzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı

    PROF. SONGÜL KARAHASANOĞLU

  4. Tez No

    228439

    The role of language in the formation of national identity in post-Soviet Kazakhstan

    Sovyet sonrası Kazakistan?da dilin ulusal kimlik oluşumundaki rolü

    İPEK DOĞANAKSOY

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2008

    SosyolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Disiplinlerarası Bölümü

    DOÇ. DR. AYŞEGÜL AYDINGÜN

  5. Tez No

    449837

    Türkiye'de sanayi ile birlikte doğan kentlerde kentleşme ve kimlik problemi(Kırıkkale örneği)

    Arising with industrial cities in Turkey urbani̇zati̇on and identity problem (Kırıkkale sample)

    MUSTAFA DUMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    SosyolojiKırıkkale Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA ORÇAN

Geri Dön