9-12 yaş Türkçe çocuk kitaplarının iç ve dış yapı özelliklerinin değerlendirilmesi
Evaluation of interior and extarior structural features of Turkish children's books for ages 9-12
- Tez No: 922080
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLEDA DOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgi ve Belge Yönetimi, Information and Records Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilgi ve Belge Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 219
Özet
Bu tez 9-12 yaş grubu öykü ve romanlarının iç ve dış yapı özellikleri bakımından ilgili yaş grubuna uygun olup olmadığını, bu konuda yayınevlerinin ne ölçüde başarılı olduğunu göstermek amacıyla yapılmıştır. Ayrıca 9-12 yaş çocukların kaliteli kitaplarla buluşturulması için dikkat edilmesi gerekenlerin kütüphaneciler, yayınevleri, öğretmenler, ebeveynler, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından fark edilmesinin sağlanması bu tezin yapılmasındaki bir diğer amaçtır. Literatürde çocuk kitaplarıyla ilgili birçok çalışma olsa da bu çalışmaların genellikle sekiz yaşına kadar olan çocuklara dair yazılan kitapları içerdiği, bütün yayınevlerini ele alacak kadar geniş kapsamlı olmadığı veya herhangi bir yaş grubu özelinde yapılmadığı saptanmış, 9-12 yaş grubu özelindeki çalışmalar bakımından literatürün sınırlı olduğu tespit edilmiştir. Çocuk kitaplarını değerlendirmede kullanılacak dış ve iç yapı ölçütleri de literatür tabanlı belirlenmiştir. Yayınevlerinin belirlenmesinde Türkiye Yayıncılar Birliğinin (2020) internet sayfasından yararlanılmıştır. Bu doğrultuda bir yayınevinin 9-12 yaş grubu öykü ve roman yayımlayıp yayımlamadığına bakılmıştır. Çalışma kapsamına alınması uygun bulunan 29 yayınevi olup, her bir yayınevinden kota örnekleme yoluyla kaç kitap alınacağı ve alınacak kitapların hangileri olduğu tespit edilmiştir. Toplam 100 kitaplık bir örneklem belirlenmiştir. Kitaplar öncelikle dış yapı özelliklerine göre incelenmiş, 100 kitabın içinden dış yapı özelliklerine göre uygun bulunan kitaplar iç yapı açısından incelemeye tabi tutulmuştur. Yapılan inceleme, test ve analizlerin sonucunda dış yapı unsurları açısından 9-12 yaş grubuna uygun denilebilecek 27 kitap tespit edilmiştir. Bunlardan üçü 9-12 yaş grubuna tamamen uyumlu kitaplardır. İç yapı açısından ise 9-12 yaş grubuna tamamen uyan hiç kitap tespit edilememiştir. Ancak barındırdığı sorunların çocukların fizyolojik, psikolojik anlamda ya da okuma sürecinin kalitesi anlamında sorun oluşturmayacağı tespit edilen 11 kitap iç yapı unsurları açısından 9-12 yaş grubu için okunabilir kitap olarak belirlenmiştir. Büyük yayınevleriyle küçük yayınevleri arasında kitapların dış yapı unsurları ve iç yapı unsurları açısından niteliğinde bir fark saptanmamıştır. Ancak büyük yayınevlerinin iç ve dış yapı unsurları açısından 9-12 yaş grubuna daha uygun kitaplar yayınlayacağına dair geliştirilen iki hipotezin reddedilmiş olması çalışmanın önemli bir sonucudur. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığının halk, çocuk ve okul kütüphaneleri bağlamında çocuk kitaplarının çocuklara göre olması hususunda dikkat vi edileceklere ilişkin olarak yönetmeliklerini güncellemeleri veya başka yayınlar yapmaları önerilebilir.
Özet (Çeviri)
This thesis was conducted to evaluate whether storybooks and novels for the 9–12 age group are suitable for this age group in terms of internal and external structural features and to assess the extent to which publishing houses are successful in this regard. Another aim of this study is to raise awareness among librarians, publishers, teachers, parents, the Ministry of Culture, and the Ministry of National Education about what needs to be considered to ensure that children aged 9–12 are provided with quality books. Although there are many studies in the literature on children's books, it has been observed that these studies mostly focus on books for children up to the age of eight, lack the broad scope to include all publishing houses, or are not specific to a particular age group. It was found that there is a limited body of research specifically targeting the 9–12 age group. The criteria for evaluating the internal and external structure of children's books were determined based on a review of the literature. The publishing houses included in the study were identified using the website of the Turkish Publishers Association (2020). Based on this, it was determined whether a publishing house publishes stories and novels for the 9–12 age group. A total of 29 publishing houses that met the inclusion criteria were identified. Through quota sampling, the number of books to be included from each publishing house and the specific books to be selected were determined, resulting in a sample of 100 books. The books were first analyzed based on their external structural features. Among these 100 books, those deemed suitable in terms of external structure were then subjected to an internal structural review. Following the analyses and evaluations, 27 books were identified as externally suitable for the 9– 12 age group. Of these, three books were found to be fully compatible with this age group. However, no books were identified as being entirely suitable in terms of internal structure for the 9–12 age group. Nevertheless, 11 books were determined to be readable for this age group, as the identified issues in these books were not deemed to negatively affect children physiologically, psychologically, or in terms of reading quality. No significant differences were found between large and small publishing houses in terms of the external and internal structural quality of their books. However, the rejection of two hypotheses suggesting that larger publishing houses would produce books more viii suitable for the 9–12 age group in terms of external and internal structure is an important outcome of this study. It may be recommended that the Ministry of Culture and Tourism and the Ministry of National Education update their regulations or make other publications regarding the issues to be considered in ensuring that children's books are suitable for children in the context of public, children's and school libraries.
Benzer Tezler
- 9-12 yaş çocuk kitaplarının, sosyal bilgiler dersi öğretim programında yer alan değerler açısından incelenmesi: Gülten Dayıoğlu örneği
Examination of 9-12 years old children's books in termsof the values in the social studies curriculum: Gülten Dayıoğlu example
BÜŞRA ÇOŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VEDAT AKTEPE
- İlköğretim 4-5. sınıf için hazırlanan öyküleyici çocuk kitaplarının okunabilirlik ve değerler yönünden incelenmesi
The investigation of stories prepared for children at 4th-5th grades of primary schools by means of readability and values
FUNDA ÖZGÜ KOÇAĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HALİT KARATAY
- Ödül almış çocuk kitaplarının çocukların edebiyata ihtiyaçları bağlamında incelenmesi
Analysis of award-winning children's books in the context of children's needs for literature
MERYEM ÇETİNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimKırıkkale ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALİM PİLAV
- Türkiye ve Yunanistan'da yayımlanan resimli çocuk kitaplarının çok kültürlülük ögeleri açısından incelenmesi
Examination of illustrated children's books published in Greece and Turkey in terms of multiculturalism
CHATITZE VELI AMET
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimTrakya ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YEŞİM FAZLIOĞLU
- Türkiye'de 7-12 yaş seviyesi masal kitapları illüstrasyonlarına eleştirel bir bakış ve öneriler
Critical look at illustration in fairy tale books for children aged 7-12 in Turkey and suggestions
KADER SÜRMELİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Güzel SanatlarOndokuz Mayıs ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ATA YAKUP KAPTAN