Mardin-Midyat Yemişli (Enhil) köyü süryani dini mimarisi
Mardin-Midyat Yemişli (Enhil) village syriac religious architecture
- Tez No: 922128
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TAHSİN KORKUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 214
Özet
Mimari doku; bir topluluğun kendi dönemi içerisinde yaşam standartlarını, ekonomik yapısını, refah düzeyini ve kültürel yapısını yansıtan önemli etkenlerden bir tanesidir. Zengin bir mimari dokuya sahip olan Tur Abdin bölgesi, özellikle çok kültürlülüğüyle ön plana çıkan Mardin ilinde hissedilmektedir. Müslümanların ve Hıristiyanların yoğun şekilde bir arada yaşadığı Mardin ilinde, farklı dinleri temsil eden dini yapılar mevcuttur. Kentin ilçe ve köylerinde birçok Hıristiyan mimari yapı ile karşılaşılmıştır. Çalışmamızın ana temasını Mardin ilinin, Midyat ilçesine bağlı Yemişli/Enhil köyündeki Süryani dini mimarisi oluşturmaktadır. Bu köyde yer alan bazı dini yapılar hakkında daha evvel farklı araştırmacılar tarafından belirli konularda çalışmalar yapıldığı tespit edilmiştir. Yapılan bu çalışmalar neticesinde her bir yapı farklı özellikleri ile ele alınarak değerlendirilmiştir. Bu doğrultuda ayrı ayrı araştırmalara dahil edilen yapıların tamamı plan, mimari özellikleri, bezeme kompozisyonları, kullanılan malzeme ve uygulanan teknikler ile ele alınarak bütüncül bir yaklaşım sergilenmiştir. Böylece çalışmamıza konu olan Yemişli/Enhil köyünde yer alan dini yapılarda geçmişten günümüze ne gibi değişikliklerin yapıldığı, hangi işlevlerde kullanıldığı yönünde kapsamlı bilgilere yer verilerek nihayetlendirilmiştir. Güneydoğu Anadolu coğrafyasını kapsayan Tur Abdin bölgesinde inşa edilen kiliseler, mimari formları açısından detaylı bir şekilde incelenmiştir. Bölgenin tarihsel ve kültürel zenginliği bağlamında, bu dini yapılar, hem yerel inşa teknikleri hem de dönemin Hıristiyan mimarisinden etkilenme biçimleriyle değerlendirilmiştir. Çalışmamızda, özellikle Yemişli köyünde yer alan dini yapılar üzerinde yoğunlaşılmış ve bu yapıların mimari özellikleri, Tur Abdin bölgesindeki diğer kiliselerle karşılaştırılmıştır. Araştırma sürecinde, bölgedeki yapıların farklı plan tipleri, kullanılan malzeme çeşitliliği ve süsleme öğeleri gibi unsurlar üzerinde durulmuş; yapılar arasındaki benzerlikler ve farklılıklar ayrıntılı bir şekilde analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular, bu kiliselerin yalnızca dini birer yapı olmanın ötesinde, bölgenin mimari birikimini yansıtan önemli eserler olduğunu ortaya koymaktadır. Bu değerlendirmeler sonucunda, Yemişli (Enhil) köyünde bulunan dini yapıların, Süryani dini mimarisinin bir uzantısı olarak, yerel ihtiyaçlara göre şekillendiği ve Hıristiyan mimarisiyle olan etkileşim sonucunda özgün bir kimlik kazandığı tespit edilmiştir. Böylelikle, Süryani mimarisinin bölgesel özellikleriyle Hıristiyan mimarisine önemli katkılarda bulunduğu bir kez daha anlaşılmıştır. Bu doğrultuda, Yemişli (Enhil) köyünde inşa edilen dini yapıların tamamını kapsayan bir lisansüstü çalışmanın bugüne dek yapılmamış olması, sanat tarihi disiplini çerçevesinde bilimsel metotlarla gerçekleştirdiğimiz bu araştırmayı daha da önemli hale getirmektedir. Çalışmamız, bölgedeki mimari mirası bütüncül bir yaklaşımla ele alarak, Yemişli (Enhil) köyündeki Süryani dini mimarisinin önemine ışık tutmayı hedeflemektedir.
Özet (Çeviri)
Architectural fabric is the one of the key factors that reflects a community's living standards, economic structure, welfare level, and cultural composition within its era. The Tur Abdin region, known for its rich architectural composition, is particularly prominent in the multicultural city of Mardin. Mardin, where Muslims, Christians, and Yazidis have long coexisted, houses various religious structures representing different faiths. Numerous examples of Christian architecture can be encountered in the districts and villages of the city. The primary focus of our study is the Syriac religious architecture in the village of Yemişli/Enhil in the Midyat distict of Mardin province. Previous research has identified several religious structures in this village. These studies have evaluated each structure based on its unique characteristics. Following this framework, all the structures included in these separate studies were examined holistically in terms of their plans, architectural features, decorative compositions, materials used, and construction techniques. This comprehensive approach aimed to reveal the changes these religious buildings in Yemişli/Enhil village have undergone over time and the functions they have served. Churches built in the Tur Abdin region, encompassing the geography of Southeastern Anatolia, have been analyzed in detail regarding their architectural forms. Within the context of the region's historical and cultural richness, these religious structures were assessed based on local construction techniques and their adaptation to the Christian architectural style of the era. Our study focused specifically on the religious structures in Yemişli village, comparing their architectural features with other churches in the Tur Abdin region. During the research, particular attention was given to the structures' varying plan types, material diversity, and decorative elements. The similarities and differences between the buildings were analyzed in detail. Findings from this research indicate that these churches are not merely religious structures but also significant works reflecting the region's architectural heritage. Consequently, it was determined that the religious buildings in Yemişli/Enhil village, as an extension of Syriac religious architecture, were shaped to meet local needs and acquired a distinctive identity through their interaction with Christian architecture. This study reaffirms that Syriac architecture has significantly contributed to Christian architecture by incorporating regional characteristics. The absence of a comprehensive graduate-level study covering all the religious structures in Yemişli (Enhil) village to date underscores the importance of this research, conducted within the framework of art history using scientific methods. By adopting a holistic approach to the region's architectural heritage, this study aims to shed light on the regional and historical significance of Syriac religious architecture.
Benzer Tezler
- Mardin/Midyat'taki Süryani'lerin halkoyunları ve oyun müzikler
Folklore and folklore music of Mardin-Midyat Suryanies?
SENEM KURNAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzik Bilimleri Bölümü
YRD. DOÇ. DR. BÜLENT KURTİŞOĞLU
- Mardin Midyat'taki ilköğretim kurumlarında işlenen beden eğitimi derslerine yönelik öğrencilerin, öğretmenlerin ve yöneticilerin görüşleri
The toughts of students, teachers and managers about physical education classes of primary education schools in Midyat, Mardin
HALİL ALPER ALTINTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
SporAnkara ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEHMİ TUNCEL
- Avrupa'ya göç eden Süryanilerin habitusunun ve kültürel sermayesinin yeniden üretimi: Midyat Kafro Köyü örneği
The reproduction of the habitus and cultural capital of the Assyrians who migrated to Europe: The example of the Midyat Kafro Village
ESRA AKBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
SosyolojiMardin Artuklu ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TAHİR PEKASİL
- Lise öğrencilerinin Mardin/Midyat yöresinin (Söğütlü Köyü) etnobotaniği hakkındaki farkındalıkları
Awareness of high school students about the ethnobotanic of Mardin/Midyat region (Söğütlü Köyü)
AYŞE YORULMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
BiyolojiNecmettin Erbakan ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHİTTİN DİNÇ
- Turabdin kültürel coğrafyasında Mardin Midyat Anıtlı köyü, Meryem Ana Manastırı ve yakın çevresinde bulunan dini miras alanlarının kültürel peyzaj değeri ve koruma potansiyeli
In the cultural geography of Tur Abdin cultural landscape value and conservation potential of Mardin Midyat Anıtlı village, the Monastery of the Virgin Mary and the religious heritage areas in its near surroundings
LEYLA ASLAN