Siyasette kadın temsili ve katılımı: Rize örneği
Women's representation and participation in politics: The case of Rize
- Tez No: 922776
- Danışmanlar: PROF. DR. SERPİL ÇAKIR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 199
Özet
Kadınların siyasi temsili, toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması ve demokratik meşruiyetin güçlendirilmesi için elzem olduğundan, çağdaş demokrasilerin vazgeçilemez unsurlarından biridir. Buna rağmen, kadınlar siyasi süreçlere katılımında küresel ölçekte hala ciddi eşitsizliklerle karşı karşıya kalmaktadırlar. Türkiye de bu eşitsizlikten muaf değildir; Türkiye'deki kadınların yerel ve ulusal ölçekte siyasete katılımı oldukça düşüktür. Bu tarihsel olgu kendini Rize ilinde de ciddi bir biçimde göstermektedir. Parlamento seçimlerinin düzenli olarak yapıldığı yıllardan günümüze kadar Rize'de hiçbir kadın milletvekili adayı ulusal parlamentoda temsilci olarak bulunamamıştır. Bu çalışmanın amacı, Rize'de kadın temsilinin önündeki engelleri araştırarak, bu yapısal problemin temel nedeni olan kültürel ve kurumsal sınırlamaları anlamaktır. Nitel bir araştırma yöntemi kullanarak sorunun kaynağına ilişkin soruşturmalar yapan çalışma, kayırmacılık, homososyal sermaye ve parlamentoda erkek temsili gibi teorik kavramları da merkeze almaktadır. 2018 ve 2023 yıllarında gerçekleşen milletvekili seçimlerine odaklanan bu çalışmada, kadın milletvekili aday ve aday adaylarının yanı sıra siyasi parti yöneticileriyle görüşmeler yapıldı. Kadınların siyasi süreçlere katılımını engelleyen yapısal unsurlar araştırma sonucunda gün yüzüne çıkarıldı. Erkekler arasında gelişen ataerkil yapılar, klientalist ilişkiler ve homososyal dayanışma ağları bu tür yapıların önemli örnekleridir. Erkekler tarafından kontrol edilen siyasi kültür ve dışlayıcı aday belirleme süreçleri, kadınların siyasi katılım elde etmeye çalışırken karşılaştıkları en önemli zorluklardan ikisidir. Rize'de kadınların siyasi temsilini engelleyen nedenlerin analizinde din, kırsal ve kentsel alanlar arasındaki ayrım, kadınların siyasi partilerde konumu, bağımsız/özerk birey olarak görülmemesi, siyaset alanında yer olmaması ve özel alanda siyaset gibi konular kapsamlı bir şekilde ele alındı. Çalışmanın bulgularına göre, kadın adaylar ataerkil yapının oluşturduğu bariyerler nedeniyle siyaset alanında kısıtlı düzeyde yer edinmiş, sembolik rollerle sınırlandırılmış ve kadınlar lehine kabul edilen kota politikaları süreç boyunca etkisiz hale getirilmiştir. Çalışmada siyasi alanda kadınların daha güçlü olabilmesi için çeşitli politika önerileri ileri sürülmüştür. Bunlar arasında kültürel farkındalık kampanyaları, yasal reformlar ve kadın dayanışma ağlarının güçlendirilmesi yer almaktadır. Araştırma, yalnızca bireysel hakların korunması açısından değil, aynı zamanda demokratik kurumların iyileştirilmesi bakımından da kadınların siyasetteki sayısının hem nicel hem de nitel temsiliyet açısından artırılması gerektiğini vurgulamaktadır.
Özet (Çeviri)
The political representation of women is one of the indispensable elements of modern democracies, as it is essential for ensuring gender equality and strengthening democratic legitimacy. Nevertheless, women worldwide continue to face significant inequalities in their participation in political processes. Turkey is no exception to this; the political participation of women at both local and national levels remains remarkably low. This historical phenomenon is notably evident in the province of Rize. Since the introduction of regular parliamentary elections, no female parliamentary candidate from Rize has ever served as a representative in the national parliament. The primary aim of this study is to explore the barriers to women's representation in Rize and to understand the cultural and institutional constraints that underlie this persistent problem. Employing a qualitative research methodology, the study investigates the root causes of the issue by drawing on theoretical concepts such as clientelism, homosocial capital, and male dominance in parliamentary representation. The study focuses on the parliamentary elections held in 2018 and 2023, during which interviews were conducted with female parliamentary candidates, aspirants, and political party officials. The findings reveal the structural factors impeding women's participation in political processes. Patriarchal structures, clientelist relationships, and homosocial solidarity networks among men are prominent examples of these barriers. Two major challenges that women encounter in attempting to achieve political participation include the male-dominated political culture and the exclusionary candidate selection processes controlled by men. The study also examines various factors contributing to the underrepresentation of women in Rize, including religion, the rural-urban divide, the instrumental use of women as symbolic figures, the lack of independent female agency, limited political spaces for women, and the relegation of politics to the private sphere. According to the findings, female candidates have been relegated to limited roles within the political arena due to patriarchal barriers and have been confined to symbolic positions. Gender quotas, introduced to promote women's participation, have largely been rendered ineffective throughout the process. The study offers several policy recommendations to empower women in politics, including cultural awareness campaigns, legal reforms, and the strengthening of women's solidarity networks. It underscores the necessity of increasing the quantitative and qualitative representation of women in politics, not only to safeguard individual rights but also to enhance democratic institutions.
Benzer Tezler
- Türkiye'de yerel siyasette kadın katılımı: Erbaa örneği
Women's participation in local politics in Türkiye: The case of Erbaa
ÖZLEM KALE
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Kamu YönetimiSamsun ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RIFAT KARAKOÇ
- Yerel siyasette temsil ve katılım: Kadın aktörler
Participation and representation of women in local governments
TÜLAY ORUÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Kamu YönetimiSelçuk ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERDAL BAYRAKÇI
- Türkiye'de kadınların siyasete katılımı ve temsili: Sorunlar ve çözüm önerileri
Women participation and representation in Turkey's politics: Problems and solution proposals
HATİCE ALTINOVA HANCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Siyasal BilimlerHitit ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ VEYSEL DİNLER
- Türkiye siyasetinde kadın milletvekillerinin görünürlüğü: 26. Dönem AKP ve CHP örneği
Visibility of women parliamentarians of politics in Turkey: The sample of 26. Period AKP and CHP
LEYLA GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Siyasal BilimlerAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUĞBA ASRAK HASDEMİR
- Yerel siyasette ve yerel yönetimlerde kadın temsili: Trakya örneği
Representation of women in local politicsand local governments: The case study of Thrace
MUHAMMED BABAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Siyasal BilimlerTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiKadın ve Aile Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MİRAY ÖZDEN