Kente hücum, neoliberal yeniden yapılanma ve konut: İç göç bağlamında Anavatan Partisi (ANAP) hükümetlerinin (1983–1991) konut politikaları
Rush to the city, neoliberal restructuring and housing: The case of the Motherland Party (ANAP) governments' (1983–1991) housing policy in the context of migration
- Tez No: 922856
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET FATİH BUĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziantep Üniversitesi
- Enstitü: Göç Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kent Çalışmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Neoliberalizm, dünyada Keynesgil sosyal refah devleti modelinin tıkanarak krize girdiği 1970'li yıllarda krizden çıkışın reçetesi olarak görülmüş, 1980'li yıllardan itibaren ise yeni hegemonik paradigma hâline gelmiştir. Türkiye'de de benzer bir bunalım ve dönüşüm süreci yaşanmıştır. 1960-1980 yılları arasında ithal ikameci birikim stratejisi benimsenmiş, planlı bir kalkınma ile sanayileşme hedeflenmiş, ancak daha 1960'lı yıllardan itibaren daha öncesinden örgütlenmeye başlamış toplumsal sınıflar arasındaki mücadele kısa süre içinde sokak çatışmalarına ve siyasî krize doğru evrilmiştir. 1970'lerin ortalarından itibaren Hür Teşebbüs Konseyi çatısı altında bir araya gelen farklı sermaye kesimi örgütleri, giderek neoliberalizmi bunalımdan çıkışın reçetesi olarak görmüşlerdir. Bu reçete, 24 Ocak 1980 ekonomik kararlarıyla resmen hükümet politikası olarak da benimsenmiştir. Her ne kadar tam uygulama olanağına ancak 1980 askerî darbesi sonrası kavuşsa da neoliberalizmin Türkiye'de yarım asrı bulan hegemonyası, başka pek çok alanda olduğu gibi konut politikasında da belirleyici bir çerçeve teşkil etmiştir. Bu tez, Türkiye'deki neoliberal yeniden yapılanma sürecinin 1983-1991 yılları arasında ANAP hükümetleri dönemindeki konut politikasına yansımalarını incelemektedir. ANAP'ın konut politikası, neoliberal paradigmanın unsurlarını barındırmakla birlikte, uygun konut kredileri aracılığıyla alt sınıfları hedefleyen uygulamalar da içermektedir. Bu çeşitli politikalar, piyasa toplumunun sosyoekonomik etkilerini ve kentsel mekânda ortaya çıkan yeni dönüşümleri anlamak için önemli bir çerçeve sunmaktadır. Tarihsel materyalizme dayalı eleştirel ekonomi politik yaklaşım çerçevesinde konuyla ilgili akademik yayınlar, gazete haberleri ve parti programları, seçim vaatleri, hükümet programları, hükümet ve parti temsilcilerinin açıklamaları ve son olarak da hükümetin uygulamaları ile çıkarılan kanunlar incelenerek söz konusu dönemdeki konut sorununa bakış açısı ve konut politikası ortaya konulmaya çalışılmaktadır.
Özet (Çeviri)
In the 1970s, when the Keynesian social welfare state model was in crisis, neoliberalism was seen as a prescription for a way out of the situation and became the new hegemonic paradigm in the 1980s. Türkiye experienced a similar crisis and transformation process. Between 1960 and 1980, an import-substitution accumulation strategy was adopted and industrialisation was targeted through planned development, but the struggle between social classes, which had already begun to organise as early as the 1960s, soon evolved into street clashes and a political crisis. From the mid-1970s onwards, different capitalist organisations came together under the umbrella of the Council of Free Enterprise and gradually saw neoliberalism as the prescription for a way out of the crisis. This prescription was officially adopted as government policy with the 24 January 1980 economic decisions. Although it was only fully implemented after the 1980 military coup, the half-century-long hegemony of neoliberalism in Türkiye has constituted a decisive framework in housing policy as in many other areas. This thesis examines the reflections of the neoliberal restructuring process in Turkey on the housing policy of the ANAP governments between 1983 and 1991. ANAP's housing policy incorporated elements of the neoliberal paradigm but also included practices targeting the lower classes through housing credits at affordable interest rates. These various policies provide an important framework for understanding the socioeconomic effects of the market society and the new transformations in urban space. Within the framework of a critical political economy approach based upon historical materialism, academic publications, newspaper reports and party programs, election promises, government programs, statements of government and party representatives, and finally the government's practices and laws enacted are examined to reveal the perspective on the housing problem and housing policy in the period in question.
Benzer Tezler
- Kapalı sitelere yönelik hane halkı hareketliliğinin kullanıcı memnuniyeti üzerinden değerlendirilmesi: Ataköy örneği
The examination of household satisfaction and residential mobility towards gated communities case study: Ataköy settlement
GÖZDE BODAMYALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA AHSEN ÖZSOY
- Modern metropolis and daily practices within spaces of encounter: Metrobuses of Istanbul
Modern metropol ve karşılaşma mekânlarında gündelik pratikler: İstanbul'un metrobüsleri
ÖZLEM CİHAN
Doktora
İngilizce
2023
Siyasal Bilimlerİstanbul Bilgi ÜniversitesiSiyaset Bilimi Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN KAYA
- Mega etkinliklerin sosyo-mekansal analizi: İstanbul'da yerinden etme süreçleri üzerinden bir okuma
Socio-spatial analysis of mega events: A reading on displacement processes in Istanbul
EMRE CENGİZ
Doktora
Türkçe
2017
Kamu Yönetimiİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PELİN PINAR ÖZDEN
- Mülksüz kadınların müşterekleşme mekânları; Diyarbakır Benusen Gecekondu Mahallesi çamaşır evi ve Filistin (Batı Şeria) Al-Fawwar Kampı meydan mimarlığı
Spaces of commons of dispossessed women: Women's laundry house of Benusen Neighborhood/ Diyarbakir and the women's center/ the square at the Fawwar Camp/West Bank (Palestine)
YILDIZ TAHTACI
- Negotiated developer obligations in a regulatory planning system: insights from Istanbul
Düzenleyici bir planlama sisteminde müzakereye dayalı planlama anlaşmaları: İstanbul'a bir bakış
FATMA BELGİN GÜMRÜ
Doktora
İngilizce
2024
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEVKİYE ŞENCE TÜRK