Blok tabanlı programlama ortamlarının yapay zekâ programlamada kullanımının ortaokul öğrencilerinin bilgi işlemsel düşünme becerileri ve motivasyonlarına etkisi
The effect of using block-based programming environments in artificial intelligence programming on middle school students' computational thinking skills and motivation
- Tez No: 923373
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZEYNEP TURAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: yapay zekâ, kodlama, programlama, blok tabanlı programlama, bilgi işlemsel düşünme, artificial intelligence, coding, programming, block-based programming, computational thinking
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Amaç: Bu çalışma, blok tabanlı programlama ortamlarının yapay zekâ programlamada kullanımının ortaokul öğrencilerinin bilgi işlemsel düşünme becerilerine ve motivasyonlarına olan etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma kapsamında öğrencilere“mBlock”programı kullanılarak temel yapay zekâ programlama etkinlikleri yaptırılmış ve bu etkinliklerin blok tabanlı programlama ortamında kullanımının öğrencilerin bilgi işlemsel düşünme becerilerine ve motivasyonlarına olan etkileri değerlendirilmiştir. Yöntem: Bu araştırmada nicel ve nitel yöntemlerin bir arada kullanıldığı karma yöntem araştırması benimsenmiştir. Nicel veriler, ortaokul düzeyine uyarlanan“Bilgisayarca Düşünme Ölçeği”ve“Ortaokul Öğrencileri İçin Blok Tabanlı Programlamaya Yönelik Motivasyon Ölçeği”kullanılarak toplanmış ve tek gruplu ön test-son test yarı deneysel desen uygulanmıştır. Tek denekli desenlerde yapılacak işlemlerin etkisi, tek bir grup üzerinde aynı denek ve aynı ölçme araçları kullanılarak test edilmektedir. Nitel veriler ise“görüş formu”aracılığıyla elde edilmiştir. Çalışma sürecinde öğrencilere ön test olarak“Bilgisayarca Düşünme Ölçeği”uygulanmış, etkinliklerin ardından ise son test aynı ölçekle tekrar yapılmıştır. Öğrencilerin motivasyon düzeyleri ve etkinlik hakkındaki görüşleri,“Motivasyon Ölçeği”ve“Görüş Formu”ile toplanmıştır. Bulgular: Yapılan analizler, blok tabanlı programlama ortamlarınının yapay zekâ programlamada kullanımının ortaokul öğrencilerinin bilgi işlemsel düşünme becerileri ve bu becerilerin alt becerileri olan yaratıcı düşünme, algoritmik düşünme, işbirliklilik, eleştirel düşünme ve problem çözme becerileri üzerinde anlamlı bir farklılık oluşturmadığını ortaya koymuştur. Blok tabanlı programlama ortamlarının yapay zekâ programlamada kullanımının öğrencilerin motivasyonları üzerinde olumlu bir etkisinin olduğu görülmüştür. Öğrencilerin bu etkinliğe yönelik görüşleri arasında etkinlikleri eğlenceli bulduğu, etkinliklerin alan üzerindeki ilgilerini artırdığını ve derslerinde veya günlük yaşam problemlerinin çözümünde olumlu katkı sağladığını ifade etmişlerdir. Ancak, öğrencilerin büyük bir kısmı gelecekte bu alanla ilgili mesleklerde çalışmayı düşünmediklerini belirtmiştir. Sonuçlar: Çalışmadan elde edilen sonuçlara göre blok tabanlı programlama ortamlarının yapay zekâ programlamada kullanımının öğrencilerin bilgi işlemsel düşünme becerilerine anlamlı bir katkısının olmadığı tespit edilmiştir. Ancak bu ortamların, öğrencilerin yapay zekâ programlamaya yönelik motivasyonlarını yüksek düzeyde ifade etmelerine katkı sağladığı gözlemlenmiştir. Bu bulgular, blok tabanlı programlama ortamlarının yapay zekâ programlama eğitimindeki rolünü desteklemekte ve bu tür yaklaşımların öğrenci motivasyonu üzerindeki etkilerine dikkat çekmektedir.
Özet (Çeviri)
Purpose: This study aims to examine the effects of using block-based programming environments in artificial intelligence programming on middle school students' computational thinking skills and motivation. Within the scope of the study, students engaged in basic artificial intelligence programming activities using the“mBlock”program, and the effects of utilizing these activities within a block-based programming environment on students' computational thinking skills and motivation were evaluated. Method: This study adopted a mixed-methods research design that combines both quantitative and qualitative approaches. Quantitative data were collected using the“Computer Thinking Scale”and the“Motivation Scale for Block-Based Programming for Secondary School Students,”adapted for the secondary school level, and a one-group pre-test post-test quasi-experimental design was applied. In single-subject designs, the effect of the interventions is tested on a single group using the same subjects and measurement tools. Qualitative data were obtained through a“survey form.”During the study, the“Computer Thinking Scale”was administered as a pre-test before the activities, and the same scale was administered again as a post-test after the activities. Students' motivation levels and their views on the activities were collected using the“Motivation Scale”and the“Survey Form.”. Findings: The analyses revealed that the use of block-based programming environments in artificial intelligence programming did not create a significant difference in middle school students' computational thinking skills or its sub-skills, including creative thinking, algorithmic thinking, collaboration, critical thinking, and problem-solving skills. However, it was observed that the use of block-based programming environments in artificial intelligence programming had a positive effect on students' motivation. Students expressed that they found the activities enjoyable, that the activities increased their interest in the field, and that they contributed positively to their lessons or the solution of everyday problems. However, a significant portion of the students stated that they did not plan to pursue careers related to this field in the future. Conclusions: According to the results obtained from the study, it was determined that the use of block-based programming environments in artificial intelligence programming did not make a significant contribution to students' computational thinking skills. However, it was observed that these environments contributed to students expressing their motivation towards artificial intelligence programming at a considerable level. These findings support the role of block-based programming environments in artificial intelligence programming education and highlight their effects on student motivation.
Benzer Tezler
- Simülasyon destekli blok tabanlı robotik programlama ortamlarının, öğrencilerin akademik başarısına, robotik programlamaya yönelik tutumlarına ve görüşlerine etkisi
The effect of simulation-supported block-based robotics programming environments on students' academic achievement, attitudes and opinions towards robotics programming
CANER ÖZTÜRKTEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET CAN ŞAHİN
- Bilgisayar bilimleri öğretimine disiplinlerarası bir yaklaşım: Fen ve matematik alanında blok-tabanlı uygulamalar
Interdisciplinary approach to computer science teaching: Block-based applications i̇n science and mathematics
ADİL ÇAKO
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Bilim ve TeknolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE GÖKÇE BİLGİÇ DOĞAN
- The effects of block-based programming environments on middle school students' computational thinking and science achievement
Blok tabanlı programlama ortamlarının ortaokul öğrencilerinin bilgi işlemsel düşünme ve fen başarılarına etkileri
ŞÜKRAN SUNGUR
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLBİN ÖZKAN
- Kodlama ortamlarının ortaokul öğrencilerinin başarı,tutum ve bilgi işlemsel düşünme becerisine etkisi
The effect of coding environments on middle school students achievement,attitude and computational thinking skills
TARIK OTU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM ÇETİN
- İlköğretim matematik öğretmen adaylarının blok tabanlı programlamayı kullanma süreçleri ve tasarlanan öğrenme ortamlarının incelenmesi
The analysis of the block based programming processes and designed learning environments by prospective elementary mathematics teachers
SELVA BÜŞRA TURAN
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ERDOĞAN