Öğrenme çıktılarının derin öğrenme ile Bloom taksonomisi'ne göre sınıflandırılması
Classification of learning outcomes with deep learning accordingto Bloom taxonomy
- Tez No: 923374
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DURSUN AKASLAN, DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET UMUT SALUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Bloom taksonomisi farklı öğrenme seviyelerine göre eğitimsel öğrenme hedeflerini sınıflandırmakta olup bilişsel, duyuşsal ve psikomotor alan olmak üzere üç alanı kapsamaktadır. Bilişsel alan, bilgi, kavrama, uygulama, analiz, sentez ve değerlendirme seviyelerini içerirken duyuşsal alan değerler, tutumlar gibi davranışsal öğelere vurgu yapar. Psikomotor alan ise, motor becerilere odaklanmaktadır. Pek çok yükseköğrenim kurumu, öğrencilerin eğitim süreçleri sonunda kazanmaları gereken bilgi, beceri ve yetkinlikleri açıkça belirleyen öğrenme çıktıları oluşturur. Eğitim kurumlarında, ders öğrenme çıktılarını Bloom taksonomisinin seviyelerine göre tasarlamak ve öğrenme çıktılarının değerlendirme öğelerine uygunluğunu sağlamak, öğrenci öğreniminin iyileştirilmesi için kritik bir adımdır. Ancak, her dönem öğretim görevlileri ve yöneticiler, eşleştirmeyi manuel olarak yaparken binlerce öğrenme çıktısı üzerinden geçmek zorunda kalmaktadır. Bilişsel, duyuşsal ve psikomotor alanda Bloom'un farklı seviyelerindeki öğrenme çıktıları ve değerlendirme öğelerinin sınıflandırılmasını otomatikleştirmek için derin öğrenme ile metin sınıflandırma yöntemleri kullanılmaktadır. Veri seti, metin sınıflandırma süreçlerinde kullanılmak üzere özenle seçilen ve uygulanan 6 adet metin ön işleme adımına tabi tutulmuştur. Bu adımlar sırasıyla tokenizasyon, küçük harfe dönüştürme, noktalama işaretlerinin temizlenmesi, durdurma kelimelerinin çıkarılması, lemmatizasyon, kısa ve uzun kelimelerin çıkarılması adımlarından oluşmaktadır. Ön işleme; veri setinin analize uygun hale getirilmesi, model başarımının arttırılması, çalışmanın güvenilirliğini ve doğruluğunu desteklemek amacıyla tasarlanmıştır. Makinelerin metni işleyebilmesi için, öğrenme çıktılarının sayısal değerlere dönüştürülmesi gerekir. Bu doğrultuda, kelime sayısallaştırma yöntemlerinden Word2Vec, FastText ve BERT kullanılmıştır. Sınıflandırma aşamasında ise LSTM (Long Short-Term Memory) derin öğrenme modeli, öğrenme çıktılarının Bloom Taksonomisi'ne göre sınıflandırmak için eğitilmiştir. Eğitim sürecinde, modellerin hiperparametreleri optimize edilerek, en iyi performansı gösteren modelin seçimi yapılmıştır. Bu süreçte, doğruluk, kayıp, duyarlılık ve F-1 skoru gibi metrikler dikkate alınmıştır. Tez çalışmasında 2023 ve 2024 öğrenme çıktıları olmak üzere iki veri seti üzerinde de aynı ön işleme, sayısallaştırma, etiketleme ve sınıflandırma işlemleri yapılmıştır. Yapılan işlemlerde elde edilen sonuçlar ışığında, BERT modelinin Bloom Taksonomisi seviyelerine en uygun sınıflandırmayı yaptığı gözlemlenmiştir. Bu model, öğrenme çıktılarının doğru ve tutarlı bir şekilde sınıflandırılmasını sağlayarak manuel iş yükünü önemli ölçüde azaltmıştır. Ayrıca, modelin eğitimde kalite güvencesi süreçlerine ve Bologna süreci gibi uluslararası standartlarla uyumlu uygulamaların geliştirilmesine katkı sağlama potansiyeli ortaya konmuştur. Eğitimdeki uygulamaları, öğretim üyelerinin Bloom Taksonomisi seviyelerine uygun olarak öğrenme çıktıları yazmalarına yardımcı olmakla sınırlı kalmayıp, uzun vadede eğitimde değerlendirme süreçlerini daha nesnel ve tutarlı hale getirecek bir model sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Bloom taxonomy presents educational learning objectives according to different learning levels, while there are three areas: healthy, affective and psychomotor areas. While the cognitive area includes knowledge, concept, application, analysis, synthesis and evaluation, the affective area emphasizes behavioral trends such as values and attitudes. The psychomotor area focuses on motor skills. Many higher education systems reveal the knowledge, skills that the masses need to gain throughout their education and the learned learning that they can achieve. In the scope of education, designing course learning outcomes according to the levels of Bloom taxonomy and ensuring that their outcomes are suitable for evaluation is a critical step for students to learn. However, their term instructors and administrators have to go through thousands of learning outcomes while doing the matching manually. Deep learning and text methods are used to automate the classification of learning distributions and evaluations at different levels of Bloom in the cognitive, affective and psychomotor areas. The data set was selected for use in text growth and subjected to 6 text preprocessing steps. These steps consist of tokenization, lower case conversion, cleaning of punctuation marks, removal of stop words, lemmatization, removal of short and long words, respectively. Preprocessing; It is designed to make the data set suitable for analysis, distribution of model success, support the durability and reliability of information. In order for machines to process the text, the digital values resulting from learning must be transformed. In this direction, Word2Vec, FastText and BERT, which are word digitization methods, were used. In the classification phase, the LSTM (Long Short-Term Memory) deep learning model was classified to label the learning according to the Bloom Taxonomy. In the training process, the hyperparameters of the models are optimized, and the best performing model can be selected. In this process, metrics such as accuracy, loss and performance were taken into account. The learning outcomes of 2023 and 2024 are included in two data sets on the same preprocessing, digitization, marking and display processes. The results obtained in the processes observed the most appropriate indications of the BERT model to the Bloom Taxonomy levels. This model has significantly reduced the amount of manual work by ensuring that learning outcomes are classified correctly and in a way. In addition, the potential of the model to be used in education in a way that expands quality assurance and is compatible with international standards such as the Bologna process has been demonstrated. Education programs, comprehensive summary descriptions that help students write learning gaps in accordance with the Bloom Taxonomy levels, and an automation system that will provide more objective and features in the evaluation processes in long-term education.
Benzer Tezler
- İlkokul 3 ve 4. sınıf matematik ders kitaplarındaki etkinliklerin yenilenmiş Bloom taksonomisine göre incelenmesi
Examination of activities in the 3rd and 4th grade mathematics textbooks in primary school according to the revised Bloom taxonomy
BÜŞRA USLUOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimKırıkkale Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VELİ TOPTAŞ
- Effects of web 2.0 enhanced learning environment on higher order thinking: Experiences and opinions of sophomore CEIT students
Web 2.0 araçları ile zenginleştirilmiş öğrenme ortamının üst düzey bilişsel beceriler üzerindeki etkililiğinin incelenmesi: BÖTE ikinci sınıf öğrencilerinin deneyim ve düşünceleri
SONAY CANER
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. GÖKNUR KAPLAN AKILLI
- Exploring design based learning activities in 2nd grade science classrooms
2. sınıf bilim sınıflarında tasarım tabanlı öğrenme aktivitelerinin keşfedilmesi
ÖZLEM YAPRAK BOSTANCI
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ÖZTÜRK
- Machine-learning approaches for neurological disorder diagnosis from genomic and neuroimaging data
Genomik ve nörogörüntüleme verilerinden nörolojik bozukluk teşhisi için makine öğrenmesi yaklaşımları
İSMAİL BİLGEN
Doktora
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEHÇET UĞUR TÖREYİN
- Derin öğrenme modellerinin hücre veri seti üzerinde eğitilerek kıyaslanması ve mobil ortama uyarlanması
Comparision and mobile application of deep learning models trained on blood cell dataset
MEHMET YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolSakarya Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiBiyomedikal Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ZAHİD YILDIZ