Travma sonrası stres belirtileri ile travma sonrası büyüme arasındaki ilişkide psikolojik sağlamlık ve ruminasyonun aracı rolünün incelenmesi
The mediating role of psychological resilience and rumination in the relationship between posttraumatic stress symptoms and posttraumatic growth
- Tez No: 923442
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA BATUHAN KURTOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hasan Kalyoncu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Bu çalışma, travma sonrası stres belirtileri ile travma sonrası büyüme (TSB) arasındaki ilişkide psikolojik sağlamlık ve ruminasyonun aracı rolünü incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma, zorlu yaşam olayına maruz kalan 18 yaş üstü 407 yetişkin katılımcıyla gerçekleştirilmiştir. Travmatik stresin olumsuz etkilerini anlamak, travma sonrası büyümenin mekanizmalarını keşfetmek ve bu süreçte psikolojik sağlamlık ile ruminasyonun etkilerini değerlendirmek amaçlanmıştır. Araştırmada, veri toplama araçları olarak Travmatik Yaşantı Tarama Listesi, Olayların Etkisi Ölçeği, Olaylarla İlişkili Ruminasyon Envanteri, Connor-Davidson Psikolojik Sağlamlık Ölçeği Kısa Formu ve Travma Sonrası Büyüme Envanteri kullanılmıştır. Araştırma kapsamında, travma sonrası stres belirtileri (TSSB), travma sonrası büyüme (TSB) ve psikolojik sağlamlık ile ruminasyonun cinsiyete ilişkin özelliklere göre farklılaşma durumunu incelemek için Bağımsız Gruplar t-testi, değişkenler arasındaki ilişkileri incelemek için Pearson Momentler Korelasyon Analizi uygulanmıştır. Ruminasyon ve psikolojik sağlamlığın aracı rolünü incelemek amacıyla SPSS Process Macro eklentisinin 4.2 versiyonu kullanılmıştır. Analiz sonuçlarında çıkan bulgulara göre TSSB belirtilerinin kadın katılımcılarda erkek katılımcılara göre daha fazla görüldüğü sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca ruminasyon ve travma sonrası büyüme düzeylerinin kadın katılımcılarda daha fazla olduğu saptanmıştır. Bulunan sonuçlara göre TSSB belirtileri ile psikolojik sağlamlık arasında pozitif yönde bir ilişki bulunurken bu ilişkinin istatistiksel olarak anlamlı çıkmaması psikolojik sağlamlığın TSSB belirtileri ile travma sonrası büyüme arasındaki ilişkiye aracılık etmediğini göstermiştir. Ancak, TSS belirtileri ile travma sonrası büyüme arasındaki ilişkide ruminasyonun kısmi aracı rolü olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmadan elde edilen bu bulgular ilgili literatür doğrultusunda tartışılmıştır. Araştırmanın sınırlılıklarına ve gelecek çalışmalar için önerilere yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study was conducted to examine the mediating role of psychological resilience and rumination in the relationship between posttraumatic stress symptoms and posttraumatic growth (PTG). The study was conducted with 407 adult participants over the age of 18 who were exposed to a challenging life event. It was aimed to understand the negative effects of traumatic stress, to explore the mechanisms of posttraumatic growth and to evaluate the effects of psychological resilience and rumination in this process. In the study, Traumatic Experience Screening List, Impact of Events Scale, Event-Related Rumination Inventory, Connor-Davidson Resilience Scale Short Form and Posttraumatic Growth Inventory were used as data collection tools. Within the scope of the study, Independent Groups t-Test was used to examine the differentiation of posttraumatic stress symptoms (PTSD), posttraumatic growth (PTS), psychological resilience and rumination according to gender-related characteristics, and Pearson Moment Correlation Analysis was applied to examine the relationships between variables. SPSS Process Macro plug-in version 4.2 was used to examine the mediating role of rumination and psychological resilience. According to the results of the analyses, it was concluded that PTSD symptoms were more common in female participants than male participants. In addition, it was found that the levels of rumination and posttraumatic growth, except psychological resilience, were higher in female participants. According to the results, while there was a positive relationship between PTS symptoms and psychological resilience, the fact that this relationship was not statistically significant showed that psychological resilience did not mediate the relationship between PTS symptoms and posttraumatic growth. However, it was concluded that rumination has a partial mediating role in the relationship between PTS symptoms and posttraumatic growth. These findings obtained from the study were discussed in line with the relevant literature. Limitations of the study and suggestions for future studies are given.
Benzer Tezler
- Yetişkinlerde travma sonrası stres belirtileri ile travma sonrası büyüme arasındaki ilişkide öz-şefkatin düzenleyici rolü
The moderator role of self-compassion in the relation between post-traumatic stress symptoms and post-traumatic growth in adults
EMİNE EBRU TEKCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İPEK GÜZİDE PUR
- Türkiye'de yaşayan Suriyeli göçmenlerde travma sonrası stres belirtileri ile travma sonrası büyüme arasındaki ilişkide öz şefkat ve öz yeterliliğin düzenleyici rolü
The moderating roles of self-compassion and self-efficacy in the relationship between posttraumatic stress symptoms and posttraumatic growth in Syrian migrants living in Turkiye
BİRGÜL SÜMEYYE MEYLANİ TOPALCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiTravma ve Afet Çalışmaları Uygulamaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERSİN UYGUN
- COVID-19 sıkıntısı ile travma sonrası büyüme arasındaki ilişkide bilişsel esnekliğin düzenleyici rolü: Sağlık çalışanı olup olmamanın etkileri
The moderator role of cognitive flexibility in the relationship between COVID-19 distress and post-traumatic growth: Effects of whether or not being a healthcare worker
BÜŞRA KURTAR YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ECE BEKAROĞLU
- COVID-19 pandemisinde travma sonrası stres, travma sonrası büyüme, duygu düzenleme ve temel inançlar arasındaki ilişki
The relationship between post-traumatic stress post-traumatic growth, emotion regulation and core beliefs in COVID-19 pandemic
AGİT AKYEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MARGÖRİT RİTA KRESPİ ÜLGEN
- Karantina sürecini deneyimleyen bireylerde travma sonrası stres belirtileri ve travma sonrası büyümenin dünyaya ilişkin varsayımlar ve ruminasyon açısından incelenmesi
Examination of posttraumatic stress symptoms and posttraumatic growth in individuals experiencing the quarantine process in terms of assumptions about the world and rumination
HÜLYA AYHAN
Doktora
Türkçe
2023
Adli Tıpİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEYLAN ZİYALAR