Geri Dön

Öğretmenlerin bireysel yenilikçilik düzeyleri ile yapay zekaya yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Examining the relationship between teachers' individual innovativeness levels and their attitudes towards artificial intelligence

PDF İndir

  1. Tez No: 923691
  2. Yazar: GÜLŞAN SEVER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. CEM ÇUHADAR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Trakya Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 144

Özet

Bu araştırmada öğretmenlerin bireysel yenilikçilik düzeyleri ile yapay zekaya yönelik tutumları arasındaki ilişki incelenmektedir. Araştırma, öğretmenlerin bireysel yenilikçilik özelliklerini ve yapay zekaya yönelik tutumlarını analiz ederek bu iki değişken arasındaki ilişkiyi ortaya koymayı hedeflemektedir. Bu araştırmada nicel ve nitel araştırma yöntemlerinin bir arada kullanıldığı yakınsayan paralel karma yöntemi benimsenmektedir. Araştırmanın nicel kısmı ilişkisel tarama modeli, nitel kısmı ise olgubilim (fenomoloji) ile desenlenmektedir. Araştırmanın çalışma grupları, nicel araştırma deseni seçkisiz örnekleme tekniği ile belirlenen Edirne il merkezi ve ilçelerindeki devlet okullarında görev yapmakta olan 550 gönüllü öğretmenden oluşmaktadır. Nitel araştırma deseni ise amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örneklemine göre çeşitli demografik özellikleri içeren ve gönüllü olarak katılım sağlayan 22 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmanın nicel verileri“Yapay Zekaya Yönelik Genel Tutum Ölçeği”ve“Bireysel Yenilikçilik Ölçeği”kullanılarak toplanmıştır. Nitel veriler ise araştırmacı tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Nicel verilerin analizinde betimsel istatistikler, bağımsız gruplar t-testi, ANOVA testleri, ilişkileri belirlemek amacı ile pearson momentler çarpımı korelasyonu ve çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Nitel verilerin analizinde ise veriler betimsel analiz v tekniği ile değerlendirilmiştir. Veriler 4 ana tema ve 11 alt tema etrafında yapılandırılan tematik çerçeveye göre kategorize edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular kapsamında öğretmenlerin bireysel yenilikçilik özellikleri alt boyutlarına ilişkin analizler ele alındığında en yüksek ortalamanın“Deneyime Açıklık”, en düşük ortalamanın ise“Risk Alma”faktöründe olduğu belirlenmiştir. Bireysel yenilikçilik kategorilerinin analizi kapsamında elde edilen bulgulara göre öğretmenlerin büyük bir kısmının“Sorgulayıcı”kategorisinde yer aldığı ve bunu sırasıyla“Öncü”,“Yenilikçi”,“Kuşkucu”ve“Gelenekçi”kategorilerinin takip ettiği görülmüştür. Araştırmada, öğretmenlerin yapay zekaya yönelik tutumlarının demografik faktörlerden etkilendiği görülmüştür. Cinsiyet, branş, eğitim düzeyi ve okul kademesi gibi değişkenlerin, öğretmenlerin yapay zekaya yönelik tutumları üzerinde anlamlı fark oluşturduğu belirlenirken, mesleki kıdem değişkeni açısından ise anlamlı fark tespit edilmemiştir. Çalışmada ayrıca elde edilen bulgular kapsamında erkek öğretmenlerin yapay zekaya yönelik olumlu tutumlarının daha yüksek olduğu ve ortaokul öğretmenlerinin ilkokul öğretmenlerine, lisansüstü eğitim almış öğretmenlerinin de lisans düzeyinde eğitim almış öğretmenlere kıyasla daha olumlu tutumlar içerisinde olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin bireysel yenilikçilik kategorileri ile yapay zekaya yönelik tutumları arasındaki ilişki incelendiğinde bireysel yenilikçilik kategorileri ile yapay zekaya yönelik olumlu ve olumsuz tutumları arasında anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Yenilikçi öğretmenler, yapay zekaya yönelik olumlu tutum puanları açısından diğer öğretmen gruplarına (öncü, sorgulayıcı, kuşkucu) göre daha yüksek puanlar elde etmiştir. Yenilikçi öğretmenlerin olumsuz tutumları ise diğer gruplara göre anlamlı şekilde daha düşük çıkmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmenlerin yapay zekaya yönelik olumlu tutumları, bireysel yenilikçilik düzeylerine göre anlamlı farklılıklar göstermektedir. Yüksek düzey yenilikçi öğretmenler, orta ve düşük düzey yenilikçi öğretmenlere göre yapay zekaya daha olumlu tutum sergilemektedir. Ayrıca, öğretmenlerin yapay zekaya yönelik olumsuz tutumları da bireysel yenilikçilik düzeyine bağlı olarak farklılık göstermektedir. Yüksek düzey yenilikçi öğretmenlerin olumsuz tutumları, düşük düzey yenilikçi öğretmenlere göre daha düşük çıkmaktadır. Ancak her iki tutum için de etki büyüklüğü düşük düzeydedir. vi Araştırmanın genel bulguları, öğretmenlerin yapay zekaya yönelik olumlu tutumlarının, bireysel yenilikçilik düzeyleri ile önemli bir ilişki gösterdiğini ortaya koymaktadır. Bu sonuç, öğretmenlerin yenilikçi ve gelişime açık bir tutum sergileyen bireyler olarak, yapay zekaya karşı daha olumlu bir yaklaşım sergileme eğiliminde olduklarını göstermektedir.

Özet (Çeviri)

This study examines the relationship between teachers' individual innovativeness levels and their attitudes towards artificial intelligence. The research aims to reveal the relationship between these two variables by analyzing teachers' individual innovativeness and their attitudes towards artificial intelligence. In this study, a convergent parallel mixed method, in which quantitative and qualitative research methods are used together, is adopted. The quantitative part of the research is designed with relational survey model and the qualitative part is designed with phenomenology. The study groups of the research consist of 550 volunteer teachers working in public schools in Edirne province center and districts, which were determined by random sampling technique in the quantitative research design. The qualitative research design consists of 22 teachers who include various demographic characteristics and voluntarily participated according to maximum diversity sampling, one of the purposeful sampling methods. Quantitative data were collected using the“ General Attitudes to Artificial Intelligence Scale”and“ Individual Innovativeness”. Qualitative data were collected using a semi-structured interview form prepared by the researcher. Descriptive statistics, independent groups t-test, ANOVA tests, Pearson product-moment correlation and multiple regression analysis were used to analyze the quantitative data. In the analysis of qualitative viii data, the data were evaluated with descriptive analysis technique. The data were categorized according to the thematic framework structured around 4 main themes and 11 sub-themes. Within the scope of the findings obtained from the research, when the analysis of the sub-dimensions of teachers' individual innovativeness traits is considered, it is determined that the highest average is in the“Openness to Experience”factor and the lowest average is in the“Risk Taking”factor. According to the findings obtained within the scope of the analysis of individual innovativeness categories, it was seen that most of the teachers were in the“Early Majority”category, followed by“Early Adopter”,“Innovator”,“Late Majority”and“Laggards”categories respectively. In the study, it was seen that teachers' attitudes towards artificial intelligence were affected by demographic factors. While it was determined that variables such as gender, branch, education level and school level made a significant difference on teachers' attitudes towards artificial intelligence, no significant difference was found in terms of professional seniority variable. Within the scope of the findings obtained in the study, it was also seen that male teachers had higher positive attitudes towards artificial intelligence and that secondary school teachers had more positive attitudes towards artificial intelligence than primary school teachers and teachers with postgraduate education had more positive attitudes than teachers with undergraduate education. When the relationship between teachers' individual innovativeness categories and their attitudes towards artificial intelligence was examined, it was found that there was a significant relationship between individual innovativeness categories and positive and negative attitudes towards artificial intelligence. Innovators teachers' positive attitude scores towards artificial intelligence were higher than other teacher groups (early adopters, early majority, late majority). The negative attitudes of innovator teachers were significantly lower than the other groups. According to the results of the research, teachers' positive attitudes towards artificial intelligence show significant differences according to their individual innovativeness levels. High level innovative teachers have more positive attitudes towards artificial intelligence than medium and low level innovative teachers. In addition, teachers' negative attitudes towards artificial intelligence also differ depending on the level of individual innovativeness. ix The negative attitudes of high level innovative teachers are lower than low level innovative teachers. However, the effect size for both attitudes is low. The general findings of the study reveal that teachers' positive attitudes towards artificial intelligence show a significant relationship with their individual innovativeness levels. This result shows that teachers, as individuals who exhibit an innovative and open attitude towards development, tend to have a more positive attitude towards artificial intelligence.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    798922

    Öğretmenlerin bireysel yenilikçilik düzeyleri ile yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin incelenmesi

    Investigation of teachers' individual innovativeness levels and lifelong learning tendencies

    DİLEK MANBAKİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMİNE RÜYAM KÜÇÜKSÜLEYMANOĞLU

  2. Tez No

    583814

    Öğretmenlerin bireysel yenilikçilik düzeyleri ile teknopedagojik eğitim yeterlikleri arasındaki ilişki

    Relationship between the individual innovativeness levels and the technopedagogical training competencies of teachers'

    İLKAY SOLMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimSakarya Üniversitesi

    Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MÜBİN KIYICI

  3. Tez No

    849523

    Öğretmenlerin bireysel yenilikçilik düzeyleri ile öğrenen okul algıları arasındaki ilişki

    The relationship between teachers' individual innovation levels and learners' perceptions of the school

    İREM UÇAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Kültür Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SULTAN BİLGE KESKİNKILIÇ KARA

  4. Tez No

    495512

    Resmi ortaokul öğretmenlerinin bireysel yenilikçilik düzeyleri ile örgütsel yaratıcılık algı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Manisa ili Salihli ilçesi örneği)

    The investigation of the relationship between individual innovative levels and organizational creativity levels of official schools' teachers (Example of Sali̇hli̇/Mani̇sa )

    FATMA GÖZDE TUYSUZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Planlaması Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SİNEM VATANARTIRAN

  5. Tez No

    761164

    Öğretmenlerin bireysel yenilikçilik düzeylerinin yordayıcısı olarak öğrenen örgüt profili ve örgüt kültürü

    Learning organizational profile and organizational culture as predictions of teachers' individual innovation levels

    SELİN HAZAL DEMİRCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Kültür Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BİLGE KESKİNKILIÇ KARA

Geri Dön