Turizm işletmelerinin uyguladığı rekabet stratejilerinin performansa etkisinde bilişim teknolojilerinin rolü: Konaklama sektöründe bir araştırma
The role of information technology in the impact of competitive strategies applied by tourism enterprises on performance: A study in the accommodation sector
- Tez No: 923886
- Danışmanlar: PROF. DR. RAMAZAN GÖRAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bilim ve Teknoloji, Turizm, Science and Technology, Tourism
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Turizm İşletmeciliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 377
Özet
Teknolojik yeniliklerle birlikte işletmeler faaliyet süreçlerinde en iyiye erişmek amacıyla bilişim teknolojilerinden faydalanmaya başlamışlardır. Tüm iş modelleri bu kapsamda önemli dönüşümlerden geçmektedir. Bu yenilikler diğer tüm alanlarda olduğu gibi turizm alanında da yeni ihtiyaçların ve hizmetlerin ortaya çıkmasını sağlamakta ve işletmeler arası rekabeti güçlendirmektedir. İşletmeler arası rekabette, rekabet üstünlüğünün sağlanması rekabet stratejileri ve teknoloji stratejilerinin bütünsel yönetimini gerekli kılmaktadır. Modern strateji araştırmaları, işletmelerin rekabet avantajı elde etmelerinde kaynak temelli teoriye ve endüstriyel örgüt teorisi ile kaynak temelli teorinin birlikte yürütülmesine odaklanmaya başlamıştır. Turizm literatüründe bilişim teknolojilerinin kullanımına ilişkin çeşitli araştırmalar bulunmakla birlikte, rekabet stratejilerinin (endüstriyel örgüt teorisi) işletme performansına etkisinde bilişim teknolojileri yeteneklerinin (kaynak temelli teori) ilişkisini inceleyen araştırmaların sınırlı sayıda olduğu görülmektedir. Buradan hareketle çalışmada turizmde faaliyet gösteren konaklama işletmelerinin uyguladığı rekabet stratejilerinin işletme performansına etkisinde bilişim teknolojilerinin aracılık rolünün belirlenebilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç kapsamında işletmelerde Porter'ın rekabet stratejileri (maliyet liderliği, farklılaştırma ve odaklanma), bilişim teknolojileri yetenekleri ve performans değişkenlerinden oluşan bir model oluşturulmuştur. Hipotez testleri için ihtiyaç duyulan verilerin toplandığı araştırma örneklemi Antalya'da faaliyet gösteren konaklama işletmelerinde görev yapan 504 yöneticiden oluşmaktadır. Nicel araştırma yaklaşımlarından ve anket tekniğinden yararlanılan araştırmada ölçeklerin geçerlik ve güvenirliği için Cronbach's Alpha güvenirlik analizi, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri gerçekleştirilmiş ve doğrulanan yapı yapısal eşitlik modellemesi prosedürüyle test edilmiştir. Gerçekleştirilen analizler sonucunda, işletmelerin uyguladığı rekabet stratejilerinin işletme performansına etkisinde bilişim teknolojilerinin kısmi aracılık rolü bulunduğu doğrulanmıştır. Sonuç olarak, araştırma kapsamında gerçekleştirilen literatür araştırması ve elde edilen verilerin analizleri çerçevesinde turizm işletmelerine ve akademiye katkı sağlayacağı düşünülen öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Driven by technological innovations, enterprises have embraced information technologies to maximize efficiency and gain a competitive edge in their operational processes. All business models are undergoing significant transformations within this scope. These innovations, as in all other areas, are creating new needs and services in the tourism industry and strengthening competition among businesses. In order to gain a competitive advantage in inter-firm competition, it is necessary to have an integrated management of competitive strategies and technology strategies. Modern strategy research has begun to focus on a resource-based perspective and the simultaneous implementation of industry-based and resource-based perspectives in order for businesses to gain a competitive advantage. Although there are various studies in the tourism literature on the use of information technologies, there are limited studies that examine the relationship between competitive strategies (industry-based view) and information technology capabilities (resource-based view) in terms of their impact on business performance. Based on this, the study aimed to determine the mediating role of information technologies in the effect of competitive strategies applied by accommodation businesses operating in tourism on business performance. Within the scope of this aim, a model consisting of Porter's competitive strategies (cost leadership, differentiation, and focus), information technology capabilities, and performance variables was created in businesses. The research sample, from which the data needed for hypothesis testing were collected, consisted of 504 managers working in accommodation businesses operating in Antalya. In the study, which utilized quantitative research approaches and the survey technique, Cronbach's Alpha reliability analysis, exploratory and confirmatory factor analyses were performed to determine the validity and reliability of the scales, and the confirmed structure was tested with the structural equation modeling procedure. As a result of the analyses conducted, it was verified that information technologies had a partial mediating role in the effect of competitive strategies applied by businesses on business performance. In conclusion, based on the literature review conducted within the scope of the research and the analyses of the data obtained, suggestions that are considered to contribute to tourism businesses and academia have been presented.
Benzer Tezler
- Stratejik rekabet üstünlüğü sağlama aracı olarak inovasyon stratejileri: Kocaeli otel işletmeleri üzerine bir araştırma
As a tool for strategic innovation strategies to provide competitive advantage: A research on Kocaeli hotel administration
SEVAL COŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
TurizmDüzce ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği ve Otelcilik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İZZET KILINÇ
- Rekabet stratejileri ile inovasyon arasındaki ilişkide kurumsal itibarın rolü: Otel işletmeleri üzerine bir araştırma
The role of corporate reputation in relationship between competition strategies and innovation: A research in hotel establishments
EMRAH ÖZTÜRK
Doktora
Türkçe
2017
TurizmSakarya ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN BATMAN
DOÇ. DR. MUAMMER MESCİ
- Michael Porter'ın rekabet stratejileri ve modelleri ile rekabet analizi: Düsseldorf konaklama sektöründe bir alan araştırması
Competiton analysis with Michael Porter'ın strategies and models: field study in accomodation sector in Düsseldorf
GÜNEŞ SEYHAN STÖLB
Doktora
Türkçe
2017
TurizmDokuz Eylül ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURCU SELİN YILMAZ
- Türkiye'deki özel havayolu işletmelerinin rekabet stratejileri üzerine bir araştırma
A research on competitive strategies of private airlines operating in Turkey
HÜSEYİN ÖNDER ALDEMİR
Doktora
Türkçe
2018
Sivil HavacılıkAnadolu ÜniversitesiSivil Havacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERHAN ŞENGÜR
- Bir rekabet stratejisi olarak farklılaşma: otel işletmeleri üzerine bir araştırma
Differentiation as a competitive strategy: a study on hotel establisments
ALİ İZZET YILMAZ
Doktora
Türkçe
2016
TurizmAdnan Menderes ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZEHRA EĞE