Demografik değişim ve finansal derinlik: Türkiye örneği
Demographic change and financial depth: The case of Turkey
- Tez No: 924025
- Danışmanlar: PROF. DR. SUZAN ERGÜN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Demografik Değişim, Finansal Derinlik, Yaş Bağımlılık Oranı, Demographic Change, Financial Depth, Age Dependency Ratio
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 187
Özet
Demografik değişim; doğum, ölüm, yaş yapısı ve göç gibi faktörlerle nüfusun zaman içindeki dönüşümünü ifade eder. Bu dönüşümün ekonomik kalkınma ve finansal derinlik üzerindeki etkileri literatürde geniş çapta ele alınmaktadır. Genç ve çalışma çağındaki nüfus kredi ve yatırım talebini artırırken bağımlı nüfusun artması finansal derinliği negatif etkileyebilir. Bu çalışma, Türkiye'de demografik değişim ile finansal derinlik arasındaki ilişkiyi 1986-2023 dönemi için ekonometrik yöntemlerle analiz etmeyi amaçlamaktadır. Finansal derinlik ile demografik ve makroekonomik değişkenler arasındaki ilişkiler, Dünya Bankası'nın yıllık verileri kullanılarak incelenmiştir. Finansal derinlik (FD) bağımlı değişken olarak ele alınırken yaş bağımlılık oranı (DD), mevduat faiz oranı (FAIZ) ve doğrudan yabancı yatırımlar ile portföy yatırımlarının GSYİH'ye oranı (SA) bağımsız değişkenler olarak belirlenmiştir. Serilerin durağanlık mertebeleri Dickey-Fuller (ADF) ve Fourier tabanlı FADF birim kök testleri ile incelenmiş, eşbütünleşme ilişkisi Fourier gecikmesi dağıtılmış (FADL) sınaması ile araştırılmıştır. Uzun dönem katsayı tahmini için Tam Değiştirilmiş En Küçük Kareler (FMOLS) yöntemi kullanılmış, değişkenler arasındaki nedensellik ilişkileri ise geleneksel Toda-Yamamoto (1995) ve Fourier Toda-Yamamoto (2016) testleri ile analiz edilmiştir. Uzun dönem tahmin sonuçları, tüm bağımsız değişkenlerin finansal derinlik ile negatif ilişkili olduğunu göstermektedir. Gerçekleştirilen Toda-Yamamoto nedensellik analizi sonuçlarına göre, (DD) değişkeninden (FD) ve (SA) değişkenine doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Fourier Toda-Yamamoto nedensellik analizi sonuçlarına göre, demografik değişim değişkeninden finansal derinlik ve faiz değişkenine, finansal derinlik değişkeninden faiz değişkenine ve sermaye akımı değişkeninden faiz değişkenine doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Demographic change refers to the transformation of the population over time due to factors such as birth, death, age structure, and migration. The impact of this transformation on economic development and financial depth has been widely discussed in the literature. While young and working-age populations increase credit and investment demand, a rise in the dependent population may negatively affect financial depth. This study aims to analyze the relationship between demographic change and financial depth in Turkey for the period 1986-2023 using econometric methods. The relationships between financial depth and demographic as well as macroeconomic variables have been examined using annual data from the World Bank. Financial depth (FD) is considered the dependent variable, while the age dependency ratio (DD), deposit interest rate (FAIZ), and the ratio of foreign direct investment and portfolio investments to GDP (SA) are defined as independent variables. The stationarity levels of the series were examined using the Augmented Dickey-Fuller (ADF) and Fourier-based FADF unit root tests, while the cointegration relationship was investigated using the Fourier Autoregressive Distributed Lag (FADL) test. The Fully Modified Ordinary Least Squares (FMOLS) method was employed for long-term coefficient estimation, and the causal relationships between the variables were analyzed using the traditional Toda-Yamamoto (1995) and Fourier Toda-Yamamoto (2016) tests. The long-term estimation results indicate that all independent variables are negatively associated with financial depth. According to the results of the Toda-Yamamoto causality analysis, a unidirectional causal relationship was identified from the (DD) variable to the (FD) and (SA) variables. The results of the Fourier Toda-Yamamoto causality analysis indicate a unidirectional causality from the demographic change variable to the financial depth and interest rate variables, from the financial depth variable to the interest rate variable, and from the capital flow variable to the interest rate variable.
Benzer Tezler
- Finansal okuryazarlık, yaşam tatmini ve liderlik arasındaki ilişki: Üniversite öğrencileri üzerinde bir alan araştırması
The relationship between financial literacy, life satisfaction and leadership: A field research on university students
AHMET ZAHİD BAKAN
- Emeklilik döneminin finansmanı ve özel emeklilik fonu modelinin Türkiye'ye uygulanabilirliği
Financing retirement period and implicability of the private pension model to Turkey
ÇAĞATAY ERGENEKON
- Bulgaristan'da serbest piyasa ekonomisine geçiş sürecinde uygulanan ekonomi politikaları ve sonuçları
The Consequences of economic policies performed in Bulgaria during the transition to market economy
ZEHRA NİYAZİEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Ekonomiİstanbul ÜniversitesiPara Sermaye Piyasaları ve Finansal Kurumlar Bilim Dalı
PROF. DR. TÜRKEL MİNİBAŞ
- Huzurevlerinin ve yaşlı bakım ve rehabilitasyon merkezlerinin finansal sürdürülebilirliğine yönelik görüşlerin değerlendirilmesi
Assessment of opinions on financial sustainability in nursing homes and elderly care and rehabilitation centers
NESLİHAN KANDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sağlık YönetimiHacettepe ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PINAR YALÇIN BALÇIK
- Sanayisizleşmenin emeğe etkileri üzerine bir araştırma: İstanbul'dan Çerkezköy'e
A research on the effects of deindustrialization on workers: From Istanbul to Cerkezkoy
İSRA HATİPOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE FERHAN GEZİCİ KORTEN