On Birinci Kalkınma Planındaki öncelikli sektörler arasında yer alan kimya sektörünün ekonomik kompleksliğinin Türkiye bağlamında analiz edilmesi
Analyzing the economic complexity of the chemicals sector, which is among the priority sectors in the Eleventh Development Plan, in the context of Turkey
- Tez No: 924710
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM HÜSEYNİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Şırnak Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Bu çalışmanın amacı, On Birinci Kalkınma Planında öncelikli sektörler arasında yer alan kimya sanayinde dış ticarete konu olan ürün gruplarının kompleksliklerini belirlemek, Türkiye'nin bu ürün gruplarında performansını analiz etmektir ve Türkiye'nin daha kompleks bir kimya sanayii için odaklanabileceği ürünleri ortaya koymaktır. Bunun yanında ülkelerin toplam kimya sanayilerinin kompleksliklerini belirleyip Türkiye'nin dünyadaki konumunu tespit etmek çalışmanın düğer bir amacıdır. Bu amaçla belli bir taksonomiye göre tüm ülkelerin 2009-2022 arası sektörel ihracat verileri kullanılarak, Hidalgo ve Hausmann tarafından geliştirilen yöntem referansında, kimya sanayii ürün gruplarının komplekslik değerini temsil eden PCI-KIM değerleri ve ülkelerin kimya sanayilerinin kompleksliğini temsil eden ECI-KIM değerleri hesaplanmıştır. Akabinde Türkiye'nin performansını tespit etmek için PCI-KIM ve ECI-KIM bağlamında Türkiye'nin verileri OECD ülkelerinin verileri ile karşılaştırmalı bir şekilde analiz edilmiştir. Yapılan PCI-KIM analizleri sonucunda, dış ticarete konu olan 132 kimya sanayi ürününden 54 tanesinin kompleks olduğu belirlenmiştir. Diğer taraftan ECI-KIM değerleri hesaplanması sonucunda, yüksek ECI-KIM değerine sahip olan ülkelerin hemen hepsinin gelişmiş ve/veya petrol ve türevlerini ihraç eden ülkeler olduğu tespit edilmiştir. Düşük ECI-KIM değerine sahip olan ülkelerin ise tamamının gelir düzeyi düşük az gelişmiş ülkeler olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Türkiye'nin kimya sanayindeki performansı incelendiğinde, Türkiye'nin ağırlıklı olarak kompleks olmayan kimya sanayii ürünlerinde uzmanlaştığı ve bu ürünleri ihraç ettiği; OECD ülkelerinin ise ağırlıklı olarak kompleks olan ürünlerde uzmanlaşıp bu ürünleri ihraç ettiği belirlenirmiştir. Türkiye'nin daha kompleks bir kimya sanayii için odaklanabileceği beş ürün grubu tespit edilmiştir. Ekonomik Kompleksliğin ülkelerin ekonomik kalkınmaları için çok önemli bir değişken olduğu, gelişmekte olan bir ülke olarak Türkiye'nin de gelişmiş ülkelere yakınsaması için üretim ve ihracatın miktarından ziyade niteliğine yani ekonomik kompleksliğe odaklanması gerektiği ifade edilebilir. Kimya sanayi özelinde, bu çalışmada kompleks olarak belirlenen PCI-1 ve PCI-2 ürün grubundaki ürünlerin üretim ve ihracatını arttıracak politikaların Türkiye'nin sürdürülebilir ekonomik büyümesine katkı sunacağı ifade edilebilir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to determine the complexity of the product groups subject to foreign trade in the chemical industry, which is among the priority sectors in the Eleventh Development Plan, to analyze Turkey's performance in these product groups and to reveal the products that Turkey can focus on for a more complex chemical industry. In addition, another objective of the study is to determine the complexity of the total chemical industries of the countries and to determine Turkey's position in the world. For this purpose, PCI-KIM values representing the complexity value of the chemical industry product groups and ECI-KIM values representing the complexity of the chemical industries of the countries were calculated by using the sectoral export data of all countries between 2009-2022 according to a certain taxonomy, with reference to the method developed by Hidalgo and Hausmann. Subsequently, in order to determine Turkey's performance, Turkey's data were analyzed comparatively with the data of OECD countries in the context of PCI-KIM and ECI-KIM. As a result of the PCI-KIM analyses, it was determined that 54 of the 132 chemical industry products subject to foreign trade are complex. On the other hand, as a result of the calculation of ECI-KIM values, it was determined that almost all of the countries with high ECI-KIM values are developed and/or oil and derivatives exporting countries. It was concluded that the countries with low ECI-KIM values are all underdeveloped countries with low-income levels. When Turkey's performance in the chemical industry is analysed, it is determined that Turkey mainly specializes in non-complex chemical industry products and exports these products, while OECD countries mainly specialize in complex products and export these products. Five product groups that Turkey can focus on for a more complex chemical industry have been identified. It can be stated that economic complexity is a very important variable for the economic development of countries, and Turkey, as a developing country, should focus on the quality of production and exports, i.e. economic complexity, rather than quantity, in order to converge to developed countries. It can be stated that policies that will increase the production and exports of products in the PCI-1 and PCI-2 product groups, which are determined as complex in this study, will contribute to Turkey's sustainable economic growth.
Benzer Tezler
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- Knowledge management and knowledge transfer in public-private partnerships
Kamu-özel işbirliği projelerinde bilgi yönetimi ve bilgi transferi
FATMA ŞEYMA EROĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DENİZ ARTAN
- A Dutch disease approach into the premature deindustrialization
Erken sanayisizleşmeye Hollanda hastalığı yaklaşımı
MUHAMMET SAİT ÇAKIR
- Contribution a la recherche d'un cadre juridique pour un droit international de laconcurrence plus efficace
Daha etkin bir uluslararası rekabet için hukuki çerçeve arayışı
ALİ CENK KESKİN
Doktora
Fransızca
2009
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JEAN MARC SOREL
PROF. DR. HALİL ERCÜMENT ERDEM
