Relationships among high school students' physics-related sense of belonging, personal epistemologies, and achievement across school type, grade, and gender
Okul türü, sınıf düzeyi ve cinsiyet bağlamında lise öğrencilerinin fizikle ilgili aidiyet duygusu, kişisel epistemolojileri ve fizik başarıları arasındaki ilişkiler
- Tez No: 924907
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER FARUK ÖZDEMİR, DR. ÖĞR. ÜYESİ KÜBRA ÖZMEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Bu tez çalışması, öğrencilerin fizikle ilişkili aidiyet duygusu, kişisel epistemolojileri ve fizik başarıları arasındaki ilişkiyi 9. 10. ve 11. sınıf düzeyleri ile cinsiyet açısından inceleyerek, özellikle Anadolu Lisesi (AL) ve Fen Lisesi (FL) öğrencileri arasında gözlenen farklılıklara odaklanmaktadır. Çalışmanın örneklemi, İstanbul'un Küçükçekmece ilçesindeki bir AL ve bir FL'deki öğrencilerden oluşmuş ve kolayda örnekleme yöntemiyle seçilmiştir. Araştırmaya toplam 529 (315 kız, 214 erkek) öğrenci katılmıştır. Öğrencilerin fizikle ilişkili kişisel epistemolojilerini değerlendirmek amacıyla, bilginin yapısı, bilginin gerekçelendirilmesi, bilginin değişebilirliği, bilginin kaynağı ve çaba sarf etme olmak üzere beş alt boyutu içeren 'Fizikle İlgili Kişisel Epistemoloji Anketi' uygulanmıştır. Ayrıca, öğrencilerin fizikle ilişkili aidiyet duygusunu belirlemek amacıyla 'Fizik Aidiyet Duygusu Anketi' kullanılmıştır. Korelasyon analizi, öğrencilerin fizik başarısının epitemolojileri arasında anlamlı bir ilişki olduğunu gösterirken, özellikle AL'deki 10. sınıf öğrencileri ve FL'deki erkek öğrenciler arasında bu ilişkinin daha belirgin olduğunu ortaya koymuştur. Fizik başarısı ile aidiyet duygusu arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Epistemolojinin alt boyutları—özellikle çaba sarf etme—ile fizik başarısı arasında pozitif bir ilişki gözlenirken, aidiyet duygusuyla bazı FL'li erkek öğrencilerde ise orta düzeyde bir korelasyona sahiptir. Çok Değişkenli Varyans Analizi (MANOVA), temel değişkenler üzerinde önemli etkiler olduğunu ortaya koymuş; özellikle bilginin gerekçelendirilmesi ve bilginin değişebilirliği alt boyutlarında sınıflar arasında anlamlı farklılıklar saptanmıştır. Erkek öğrenciler genel olarak daha yüksek aidiyet duygusu bildirirken, özellikle FL'deki kız öğrencilerin bilginin yapısı boyutunda daha sofistike inançlara sahip olduğu görülmektedir. Ayrıca, fizik başarısı üzerinde sınıf düzeyi ile okul türü arasında, bilginin değişebilirliği alt boyutu üzerinde ise cinsiyet ile okul türü arasında etkileşim etkileri ortaya çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
This study explores the relationships among students' physics-related sense of belonging, personal epistemologies, and physics achievement (PA) across grade levels (9th-11th) and gender, specifically focusing on variations among school types: Anatolian High School (AHS) and Science-Oriented High School (SHS) students. The sample of the study was drawn by convenience sampling, including students from an AHS and a SHS in the Küçükçekmece district of Istanbul. The study participants included 529 (315 Female, 214 Male) high school students. The Physics-Related Personal Epistemology Questionnaire was administered to assess students' physics-related personal epistemologies (PPE) including five subdimensions (structure of knowledge, justification of knowledge, changeability of knowledge, source of knowledge, quick learning and effort) and the Students' Sense of Physics Belonging Survey was applied to assess students' sense of belonging to physics (SoBP). The correlation analysis indicated that PA is consistently and positively associated with PPE across various grade levels and school types, particularly among tenth-grade students in AHS and male students in SHS. While PA showed a positive relationship with the sub-dimensions of PPE—most notably quality of learning QL—SoBP was moderately correlated with PA among certain male students in SHS. The Multivariate Analysis of Variance (MANOVA) further demonstrated significant effects of grade level, gender, and school type on key outcome variables, with notable differences in JK, and CK across grades. Males reported higher SoBP overall, whereas females tended to exhibit stronger SK, especially in SHS. Interaction effects emerged between grade level and school type for PA, and between gender and school type for CK.
Benzer Tezler
- Öğretmen adaylarının hipotetik-yaratıcı akıl yürütme becerilerinin, bilimsel epistemolojik inançları, öğrenme stilleri ve demografik özellikleri açısından incelenmesi
The investigation of the hypothetico-creative reasoning skills of the teacher trai̇nees in terms of their scientific epistemological beliefs, learning styles and their demographic characteristics
VOLKAN DURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLAL DUMAN
- Lise öğrencilerinin fizik dersi öğrenme motivasyonlarının incelenmesi
Investigation of high school students' physics lesson motivation
EMRE KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EROL SÜZÜK
- ÖSS sorularının lise fizik 1 müfredatı ile ilişkisi
The Relationship between ÖSS questions and high school physics-1 curriculum
TAHSİN KEMHACIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Fizik ve Fizik MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiFen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALİH ÇEPNİ
- The relation among students' gender, socio-economic status, interest, experience and misconceptions about static electricity at ninth grade level
Dokuzuncu sınıf öğrencilerinin cinsiyet, sosyo ekonomik durum, ilgi ve tecrübelerinin durgun elektrik konusundaki kavram yanılgıları ile ilişkileri
ŞENKOÇ KOÇYİĞİT
Yüksek Lisans
İngilizce
2003
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. MEHMET SANCAR
- Lise öğrencilerinin korozyon konusuyla ilgili bilgi düzeylerinin saptanması
Determining of high school's students knowledge grade about the corrosion topic
AHMET SALİH AKKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
PROF. DR. M. LEVENT AKSU