Türk vergi sisteminde katma değer vergisi'nin vergi hasılatına etkisi
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 925365
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ERAY ACAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Dolaylı Vergiler, Dolaysız Vergiler, Katma Değer Vergisi, Vergi Gelirleri, Vergileme, Direct Taxes, Indirect Taxes, Tax Revenues, Taxation, Value Added Tax
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dumlupınar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Devletin egemenlik gücüne dayanarak kanunlarla koyulan vergiler, karşılıksız ve cebri olmasının yansıra herkesin kamu giderlerini karşılayabilmek adına mali gücüne göre ödemekle yükümlü olduğu iktisadi değerlerdir. Vergilerin alınması ile ilgili asıl düzenlemeler, modern hukuk devletlerinde toplumsal sözleşme niteliğinde sayılan Anayasalarda yer almaktadır. Devlet kamu hizmetlerini sürdürebilmek ve bu hizmetlere ilişkin giderlerini karşılayabilmek, ekonomik ve teknolojik açıdan kalkınmayı sağlayabilmek, en önemlisi de sosyal adaleti gerçekleştirebilmek adına anayasanın 73'üncü maddesi vergi ödevi başlığı ile vergi yükümlülüğünü kanunlaştırmıştır. Vergi yükünün adaletli ve dengeli bir şekilde dağıtılmasının sağlanması yine anayasada geçen maliye politikasının sosyal amaçlarından biridir. Türk vergi sisteminde vergiler ekonomik kaynağına göre; gelir üzerinden alınan vergiler, harcamalar üzerinden alınan vergiler ve servet üzerinden alınan vergiler olarak sınıflandırılmaktadır. Çalışmamızın konusu olan Katma Değer Vergisi harcamalar üzerinden alınan dolaylı vergiler sınıfında yer almaktadır. 2023 yılı itibariyle kamu gelirlerinin yaklaşık %89'u vergi gelirlerinden oluşmaktadır. Bu vergi gelirlerinin ise yaklaşık ortalama %66'sının dolaylı vergiler olduğu ve bu dolaylı vergiler içinde Katma Değer Vergisi payının ise ortalama %49 olduğu görülmektedir. Bu anlamda Katma Değer Vergisi'nin vergi gelirleri içindeki payı, Türkiye'de oldukça yüksektir. Çalışmada öncelikle, vergilemenin teorik alt yapısı, vergi kavramı ve Türk Vergi Sistemi'nde vergilerin sınıflandırılması konusu kavramsal çerçevede ele alınarak her bir vergi türünün nitelikleri açıklanmıştır. Katma Değer Vergisi ayrı bir bölüm halinde kapsamlı bir şekilde ele alınarak; vergi gelirlerinin kamu gelirleri içindeki payları ve Katma Değer Vergisi'ne ilişkin istatiksel değerler OECD ve Türkiye temelinde karşılaştırmalı olarak ortaya koyulmuştur. Çalışma sonucunda karşılaştırmalar aracılığıyla, politik ve iktisadi çıkarımlar yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
Taxes imposed by law based on the sovereign power of the state, in addition to being unrequited and coercive, are economic values that everyone is obliged to pay according to their financial capacity in order to meet public expenses. The actual regulations regarding the collection of taxes are included in the Constitutions, which are considered social contracts in modern states of law. In order to maintain public services and cover the expenses related to these services, to ensure economic and technological development, and most importantly to achieve social justice, the state has legislated the tax obligation under the title of tax duty in the 73rd article of the constitution. Ensuring a fair and balanced distribution of the tax burden is one of the social objectives of the fiscal policy stated in the constitution. In the Turkish tax system, taxes are based on their economic source; They are classified as taxes on income, taxes on expenditures and taxes on wealth. Value Added Tax, which is the subject of our study, is included in the class of indirect taxes collected on expenditures. As of 2023, approximately 89% of public revenues consist of tax revenues. It is seen that approximately 66% of these tax revenues are indirect taxes, and the share of Value Added Tax in these indirect taxes is 49% on average. In this sense, the share of Value Added Tax in tax revenues is quite high in Turkey. In the study, first of all, the theoretical background of taxation, the concept of tax and the classification of taxes in the Turkish Tax System are discussed within the conceptual framework and the characteristics of each tax type are explained. Value Added Tax is discussed comprehensively in a separate section; The shares of tax revenues in public revenues and statistical values regarding Value Added Tax are presented comparatively on the basis of OECD and Türkiye. As a result of the study, political and economic inferences were made through comparisons.
Benzer Tezler
- Türk vergi sisteminde katma değer vergisi tevkifatı uygulaması ve demir-çelik sektörüne getirilen KDV tevkifatının incelenmesi (2012-2023)
Evaluation of value added tax withdrawal and implementation principles in the Turkish tax system (2012-2023)
NURAN ARAS
- Türk katma değer vergi sisteminde indirimli orana tabi teslimler kapsamında KDV iade uygulaması, özel inşaatlarda KDV iadesinin hesaplanması, raporlanması
Vat refund application under the reduced ratios of delivery in Turkish additional value tax system, calculation and reporting of vat refund in private constructions
MUHARREM NİYAZOĞLU
- Türk vergi sisteminde ihracatta katma değer vergisi iade uygulaması
Value added tax refund application in Turkish tax system for exports
HACER KABA
- Türkiye'de vergi reform ihtiyacı ve 4369 sayılı yasanın getirdikleri
The Need of tax reform in Turkey and the results of the tax law numbered 4369
KADRİYE AY
- Türk vergi sisteminde Kdv ve Ötv'nin Avrupa Birliği vergi sistemine uyumu
The harmonisation with Eu tax system of vat and excise duty of Turkish tax system
JALE BATIRAY
