Geri Dön

Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda duyusal algı ve praksi ile adaptif davranış arasındaki ilişki

The relationshi̇p between sensory perception, praxis, and adaptive behavior in children with autsm spectrum disorder

PDF İndir

  1. Tez No: 925759
  2. Yazar: ESRA GÜVEN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ARİF AKTUĞ ERTEKİN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ergoterapi, Occupational Therapy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Ergoterapi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Ergoterapi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 65

Özet

OSB, sosyal iletişim, sınırlı ilgi alanları ve tekrarlayan davranışlarla karakterize edilen bir nörogelişimsel bozukluktur. OSB belirtileri genellikle erken çocukluk döneminde ortaya çıkmakla birlikte, bireyin yaşam kalitesi ve günlük yaşam aktiviteleri üzerinde uzun vadeli etkiler bırakabilmektedir. Son yıllarda, OSB'nin yalnızca sosyal ve iletişimsel becerilerdeki yetersizliklerle sınırlı olmadığı, aynı zamanda duyusal algılama ve motor işlevlerde de belirgin farklılıklar sergileyebileceği ortaya konmuştur. Duyusal algılama, bireyin çevresel uyaranları algılaması, işlemesi ve anlamlandırması sürecini ifade ederken; motor planlama (praksi), bu duyusal bilginin organize edilerek anlamlı hareket haline dönüştürülmesini kapsamaktadır. OSB'li bireylerde duyusal algılama ve prakside yaşanan zorlukların, adaptif cevapların sınırlı olmasına yol açabileceği ifade edilmektedir. Adaptif cevaplar, bireyin aktiviteleri taleplere uygun şekilde yanıt verme becerisini ifade eder ve bu süreçte duyusal algılama ile motor planlamanın etkin bir biçimde işlemesi büyük önem taşmaktadır. Bu çalışmada, OSB'li bireylerde duyusal algı, praksi ve adaptif davranışlar arasındaki ilişkilerin ayrıntılı bir şekilde incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında somatoduyusal, vestibüler ve görsel algı seviyeleri ile günlük yaşam becerilerinin öğrenilmesi, sosyal beceriler ve motor işlevler arasındaki ilişkiler değerlendirilmiştir. Ayrıca, yaş, doğum haftası, cinsiyet ve diğer anemnez bilgilerinin bu beceriler üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Araştırma bulguları, OSB'li bireylerde duyusal algı ve prakside zorluklar ile adaptif davranış etkinlikleri arasında anlamlı ilişkilerin olduğunu ortaya koymuştur. Özellikle günlük yaşam becerilerindeki farklılıklar, sosyal etkileşim düzeyleri ve motor performanstaki artışların, duyusal algı ve praksi düzeylerindeki farklılıklarla ilişkili olduğu gözlemlenmiştir. Bunun yanı sıra, yaş ve doğum haftası gibi değişkenlerin bazı gelişimsel beceriler üzerinde olumlu etkiler yarattığı; ancak duyusal algılama ve motor planlama süreçlerinin kapsamlılığı üzerinde de etkili olduğu belirlenmiştir. Sonuçlar, OSB'li bireylerde duyusal algılama, motor planlama ve adaptif davranışlar arasındaki karmaşık ilişkilere ışık tutmaktadır. Bulgular, somatoduyusal, vestibüler ve görsel algının, adaptif yanıtlar ve motor planlama ile doğrudan ilişkili olduğunu göstermektedir. Bu durum, OSB'li bireylerde duyusal ve motor durumlar arasındaki karmaşık etkileşimlerin, adaptif davranışların oluşumunda önemli bir rol oynadığını ortaya koymaktadır. Sonuç olarak, bu çalışmada, duyusal algılama ve motor planlama süreçlerinin, OSB'li bireylerin çevresel uyaranlara uyum sağlama kapasiteleri üzerindeki etkileri vurgulanmıştır. Araştırma, OSB'li bireylerin günlük yaşam aktivitelerini geliştirmeyi hedefleyen terapötik müdahalelerin, duyusal işleme ve motor planlama süreçlerine odaklanmasının gerekliliğini ortaya koymaktadır. Bunun yanı sıra, çalışma talepleriyle başa çıkabilme yeteneklerini geliştirmek için multidisipliner yaklaşımların benimsenmesi ve bireye özgü terapi programlarının uygulanması gerekliliği vurgulanmıştır. Elde edilen sonuçlar, OSB'yi daha geniş ve kapsamlı bir bakış açısıyla ele alarak, yaşam kalitesini artırmaya yönelik katkı sağlamaktadır.

Özet (Çeviri)

Autism Spectrum Disorder (ASD) is a neurodevelopmental condition characterized by challenges in social communication, restricted interests, and repetitive behaviors. Although the symptoms of ASD typically emerge during early childhood, they can have long-term effects on quality of life and daily activities. Today, ASD is recognized as encompassing not only deficiencies in social and communication skills but also significant differences in sensory perception and motor functions.Sensory perception involves the processes of detecting, processing, and interpreting stimuli, while motor planning (praxis) refers to the organization of sensory input into a meaningful sequence of movements. Difficulties in sensory perception and praxis in individuals with ASD can limit adaptive responses. Adaptive behaviors refer to the ability to respond appropriately to environmental demands, which heavily relies on efficient sensory processing and motor planning. This study investigates the intricate relationships between sensory perception, praxis, and adaptive behaviors in individuals with ASD. It examines somatosensory, vestibular, and visual perception levels in relation to daily living skills, social behaviors, and motor functions. Additionally, the impact of factors such as age, gestational week, gender, and other socio-demographic variables is analyzed.The findings reveal a significant relationship between impairments in sensory perception and praxis and the effectiveness of adaptive behaviors in individuals with ASD. Notably, variations in sensory perception and praxis levels correlate with changes in daily living, social interaction, and motor performance. Furthermore, age and gestational week were found to have positive effects on some developmental skills, though their influence on sensory perception and motor planning was limited.The results shed light on the complex interplay between sensory perception, motor planning, and adaptive behaviors in individuals with ASD. The limitations in adaptability emphasize the importance of targeted social and therapeutic interventions. For instance, somatosensory, vestibular, and visual perception were found to have an inverse relationship with adaptive responses and motor planning. Increased motor strength, for example, was associated with decreased sensory perception, highlighting the intricate communication between sensory and motor domains in shaping adaptive behaviors.In conclusion, this study emphasizes the critical role of sensory perception and motor planning in enhancing adaptability to environmental demands in individuals with ASD. The findings underscore the need for therapeutic interventions that focus on sensory processing and motor programming to improve daily living activities. Multidisciplinary approaches and individualized therapy programs are essential for fostering adaptive capabilities and improving overall quality of life. By providing a broader perspective on the multidimensional aspects of ASD, this study aims to contribute to interventions that enhance the well-being of individuals with ASD.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    924788

    Otizmli çocuklarda idiyopatik parmak ucu yürüyüşü: duyusal regülasyon, fizyolojik regülasyon ve motor planlama becerileri ile ilişkisi

    Idiopathic toe walking in children with autism: the relationship with sensory regulation, physiological regulation, and motor planning skills

    BEYZA AYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    ErgoterapiÜsküdar Üniversitesi

    Ergoterapi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ARİF AKTUĞ ERTEKİN

  2. Tez No

    779132

    Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda prodinorfin gen polimorfizmlerinin ve duyusal farklılıklar arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Investigation of the relationship between sensory differences and prodinorphin gene polymophisms in children with autism spectrum disorder

    GÜLSÜM DEMİRKAN BAŞKAYA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    PsikiyatriMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NİLFER ŞAHİN

  3. Tez No

    888568

    Otizm spektrum bozukluğuna sahip bireylerde proprioseptif duyu ve stereotipik hareketler arasındaki ilişki ve ergoterapi müdahalesinin etkisinin incelenmesi

    Proprioceptive sensation and stereotypic movements in individuals with autism spectrum disorder the relationship between occupational therapy and the effect of occupational therapy intervention

    BERKAN BATIN AYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    ErgoterapiÜsküdar Üniversitesi

    Ergoterapi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ARİF AKTUĞ ERTEKİN

  4. Tez No

    375003

    Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda moho modeline göre duyu algı bütünleme tedavisinin incelenmesi

    Investigating sensory integration treatment in asd children in moho model

    BABAK KASHEFIMEHR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonHacettepe Üniversitesi

    Ergoterapi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜLYA KAYIHAN

  5. Tez No

    828364

    Social behavior learning for an assistive companion robot

    Yardımcı robotlar için sosyal davranış öğrenimi

    PINAR ULUER

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mekatronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HATİCE KÖSE

Geri Dön