Sosyal bilgiler eğitiminde ortaokul öğrencilerinin deprem afetine yönelik algılarının afet filmleri örneği ile incelenmesi
Investigation of secondary school students' perceptions of earthquake disaster in social studies education with the example of disaster films
- Tez No: 926103
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ESEN DURMUŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilgiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 94
Özet
Doğal afetler toplumların yaşamını ve yapılarını derinden etkiler. Sadece fiziksel hasarla kalmayıp, sosyal, psikolojik ve ekonomik sonuçlar da doğurur. Sosyal bilgiler dersi öğrencilere afet bilinci kazandırma, toplumun hazırlık ve iyileşme sürecine katkı sunması açısından önemlidir. Araştırmalar ve jeolojik veriler, Türkiye'nin deprem riski fazla olan bir ülke olduğunu göstermektedir. Tarihsel kayıtlar büyük depremlerin geçmişte ve gelecekte olacağını kanıtlar. Depremleri önlemek mümkün olmadığından, devlet ve bireylerin önlem alması, farkındalığı artırması kritik öneme sahiptir. Bu çalışma ile sosyal bilgiler eğitiminde ortaokul öğrencilerinin deprem afetine yönelik algılarının afet filmleri örneği ile incelenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca çalışma ile ortaokul öğrencilerinin deprem olgusu ile ilgili farkındalık seviyesi ile deprem öncesi hazırlık, deprem sırasında tepki ve deprem sonrası alınacak tedbirler ile ilgili bilgi durumu ile ilgili tespitlerde dile getirilmiştir. Bu doğrultuda, 2023-2024 Eğitim ve Öğretim yılında Elazığ il merkezinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı bir ortaokulda öğrenim gören 30 öğrenciyle gerçekleştirilen ön görüşmelerin ardından, afet filmleri eşliğinde dört hafta süren eğitim programı tamamlanmış ve sonrasında yapılan son görüşmeler ile elde edilen veriler analiz edilerek değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde nitel veri analiz yöntemlerinden olan içerik analizi kullanılmıştır. Ayrıca öğrencilere izlettirilen dört adet deprem filmi göstergebilimsel ve söylem analiz yöntemine göre analiz edilmiştir. Ön görüşme sonuçları, öğrencilerin deprem kavramı, oluşum nedenleri, sonuçları ve alınacak önlemler konusunda önemli bilgi eksiklikleri ve tedbirler konusunda uygulama eksikliğine sahip olduklarını ortaya koymuştur. Etkinlikler sonrasında uygulanan son görüşme ile öğrencilerin bu konulardaki bilgi düzeylerinde anlamlı bir artış gözlemlenmiştir. Bu bulgu, görsel materyallerin (örneğin, deprem konulu filmler) öğrencilerin karmaşık bilimsel konuları daha iyi anlamalarına ve bu konularda daha doğru algılara sahip olmalarına katkı sağlayabileceğini desteklemektedir. Görsel ve işitsel imkânlardan yararlanarak daha kalıcı bir öğrenmenin sağlanması için film ve görsel içerikler etkili bir yöntem olarak öne çıkmaktadır.
Özet (Çeviri)
Natural disasters deeply affect the life and structures of societies. They cause not only physical damage but also social, psychological and economic consequences. Social studies course is important in terms of providing students with disaster awareness and contributing to the preparation and recovery process of the society. Research and geological data show that Turkey is a country with a high earthquake risk. Historical records prove that major earthquakes will occur in the past and in the future. Since it is not possible to prevent earthquakes, it is critical for the state and individuals to take precautions and raise awareness. This study aims to examine the perceptions of secondary school students towards earthquake disaster in social studies education with the example of disaster films. In addition, with the study, the level of awareness of secondary school students about the earthquake phenomenon and the level of knowledge about the pre-earthquake preparation, reaction during the earthquake and the measures to be taken after the earthquake were expressed. In this direction, after the preliminary interviews with 30 students studying in a secondary school affiliated to the Ministry of National Education in the provincial centre of Elazığ in the 2023-2024 academic year, the four-week training programme was completed with disaster films and the data obtained from the final interviews were analysed and evaluated. Content analysis, one of the qualitative data analysis methods, was used to analyse the data. In addition, four earthquake films shown to the students were analysed according to semiotic and discourse analysis methods. The results of the pre-interview revealed that the students had significant knowledge deficiencies about the concept of earthquake, the causes of its occurrence, its consequences and the measures to be taken, as well as a lack of practice in terms of precautions. The post-interview conducted after the activities showed a significant increase in students' knowledge levels on these topics. This finding supports that visual materials (e.g., films on earthquakes) can contribute to students' better understanding of complex scientific issues and more accurate perceptions on these issues. Films and visual contents stand out as an effective method to provide a more permanent learning by making use of visual and auditory opportunities.
Benzer Tezler
- Ortaokul 5.sınıf öğrencilerinin depreme yönelik tutum ve akademik başarılarında eğitsel oyunların etkisinin incelenmesi
Investigation of the effects of educational games on attitude and academic achievements of secondary school 5th grade students
EMRE ERKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiAfet Eğitimi ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET EVREN ERGİNAL
- Ortaokul sosyal bilgiler programında yer alan doğal afetler konularına yönelik öğrencilerin, farkındalık, bilinç düzeyleri ve görüşlerinin incelenmesi (Burdur ili örneği)
The observation of views and the consciousness level of students towards natural disasters which take place in secondary school social studies curriculum (The example of Burdur city)
MEHMET URSAVAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
CoğrafyaMehmet Akif Ersoy Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YILDIRIM ATAYETER
- School-based disaster education through curricular and extra-curricular activities: A comparative case study
Okulda öğretim programı ve program dışı etkinlikler yoluyla afet eğitimi: Karşılaştırmalı örnek olay çalışması
ELANUR YILMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ YILDIRIM
- Sosyal bilgiler eğitiminde ortaokul öğrencilerinin iklim değişikliğine yönelik algılarının dijital ortamda afet filmleri örneği ile incelenmesi
Examining secondary school students' perceptions of climate change in social studies education with the example of disaster movies in digital environment
NURSİMA KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESEN DURMUŞ
- Sosyal bilgiler eğitiminde küresel sorunlar ve öğretimi
Global problems and teaching in social studies education
TEVFİK PALAZ