Gelişimsel dil bozukluğu olan çocukların sözel akıcılık becerileri ve yürütücü işlev becerilerinin incelenmesi
Examining the verbal fluency skills and executive function abilities of children with developmental language disorder
- Tez No: 926455
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞE AYDIN UYSAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dil ve Konuşma Terapisi, Language and Speech Therapy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Dil ve Konuşma Terapisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 67
Özet
Sözel akıcılık, bireyin belirli bir süre içerisinde belirli kurallar çerçevesinde kelime üretebilme kapasitesini ifade ederken, yürütücü işlevler bireyin planlama, dikkat kontrolü, inhibisyon ve bilişsel esneklik gibi üst düzey bilişsel süreçlerini kapsar. Bu çalışma, gelişimsel dil bozukluğu (GDB) olan 4-6 yaş aralığındaki çocukların sözel akıcılık becerileri ve yürütücü işlev becerilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda, araştırmaya GDB tanısı almış 35 okul öncesi çocuk katılmıştır. Katılımcıların dil becerileri Türkçe Okul Çağı Dil Gelişim Testi (TODİL), sözel akıcılık becerileri semantik ve fonemik akıcılık testleri, yürütücü işlev becerileri ise ebeveyn gözlemine dayalı Çocukluk Dönemi Yürütücü İşlev Envanteri (ÇDYİE) ile değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde SPSS-27 programı kullanılarak değişkenler arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Bulgular, GDB'li çocukların semantik ve fonemik akıcılık performanslarının yaşla birlikte arttığını, ancak cinsiyet değişkeninin anlamlı bir farklılık yaratmadığını göstermektedir. Yürütücü işlev becerileri açısından ise yaş ve cinsiyetin anlamlı bir etkisi bulunmamıştır. Bununla birlikte, yürütücü işlev becerileri ile sözel akıcılık becerileri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Bu sonuçlar, yürütücü işlev becerilerinin dil üretimini doğrudan etkileyen temel bir faktör olmayabileceğini veya bu yaş grubunda bu etkinin henüz belirginleşmemiş olabileceğini düşündürmektedir.
Özet (Çeviri)
Verbal fluency refers to an individual's ability to generate words within a specific time frame following predetermined rules, while executive functions encompass higher-order cognitive processes such as planning, attention control, inhibition, and cognitive flexibility. This study aims to examine the verbal fluency and executive function skills of preschool children aged 4–6 years with Developmental Language Disorder (DLD). The study included 35 preschool children diagnosed with DLD. Participants' language skills were assessed using the Turkish School-Age Language Development Test (TODİL), verbal fluency skills were evaluated through semantic and phonemic fluency tests, and executive function skills were measured using the Childhood Executive Function Inventory (ÇDYİE), a parent-reported assessment. The relationships between variables were analyzed using the SPSS-27 software. The findings indicate that the semantic and phonemic fluency performance of children with DLD increases with age, whereas gender does not yield a statistically significant difference. In terms of executive function skills, neither age nor gender was found to have a significant effect. Moreover, no statistically significant relationship was detected between executive functions and verbal fluency. These results suggest that executive functions may not be a primary factor directly influencing language production or that this effect may not yet be evident in this age group.
Benzer Tezler
- 7?14 yaş aralığındaki Türkçe konuşan çocukların sözel akıcılık becerilerinin değerlendirilmesi
Assessment of the verbal fluency skills in Turkish speaking children ranging in age from 7 to 14
ŞENOL SAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
DilbilimAnadolu ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapistliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLKNUR MAVİŞ
- Gelişimsel dil bozukluğu olan ve olmayan çocukların pragmatik dil becerileri ile duygusal ve davranışsal profillerinin incelenmesi
A research on children with and without developmental language disorder in view of pragmatic language skills and behavioral&emotional profiles
AYŞE SERRA DURAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimKapadokya ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞEGÜL ŞEN
- Gelişimsel dil bozukluğu olan ve olmayan çocuklarda çalışma belleğinin matematik performansına etkisinin karşılaştırılması
Comparison of the effect of working memory on mathematical performance in children with and without developmental language disorder
BEGÜM AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Dil ve Konuşma Terapisiİstanbul Atlas ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERVE SAVAŞ
- Dil bozukluğu olan ve olmayan 60-72 aylık okul öncesi dönem çocukların sosyal problem çözme ile sosyal yetkinlik ve davranış durumları açısından incelenmesi
Examination of 60-72 months-old preschool children with and without language disorder in terms of social problem solving and social competence and behavior status
NURŞAH YARDİMCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DilbilimKapadokya ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
DR. FERHAT KORKMAZ
- Özgül dil bozukluğu olan çocuklarda sözel çalışma belleği, dil ve dikkat becerilerinin incelenmesi
An examination of verbal working memory, language and attention skills of children with specific language impairment
UĞUR HASSAMANCIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZCAN DOĞAN