Ortaokullarda veriye dayalı karar verme

Data-based decision making in secondary schools

PDF İndir

Tez No: 926462
Yazar: ESRA KAYIŞ
Danışmanlar: PROF. DR. NECATİ CEMALOĞLU
Tez Türü: Doktora
Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
Yıl: 2025
Dil: Türkçe
Üniversite: Gazi Üniversitesi
Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Bilim Dalı
Sayfa Sayısı: 280

Özet

Bu araştırmanın amacı, ortaokul müdürlerinin veriye dayalı karar verme sürecine ilişkin görüşlerini saptamaktır. Bu çalışma bir nitel araştırmadır. Araştırmada durum çalışması deseninden yararlanılmıştır. Çalışma grubunu 2022-2023 eğitim öğretim yılında Ankara ili Altındağ, Elmadağ, Çankaya, Kahramankazan, Keçiören, Pursaklar, Sincan ve Yenimahalle ilçelerinde görevli 18 ortaokul müdürü oluşturmaktadır. Çalışma grubu, amaçlı örnekleme türlerinden maksimum çeşitlilik ve ölçüt örnekleme ile belirlenmiştir. Veri toplamada, ortaokul müdürlerinin veriye dayalı karar verme sürecine ilişkin görüşlerini saptamak amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel ve içerik analizi yönteminden ve MAXQDA Pro programından yararlanılmıştır. Araştırmada geçerlilik ve güvenirlik pilot uygulama, katılımcı teyidi, veri üçleme, çapraz kontrol ve geçerlilik, güvenilirlik ve aktarılabilirlik kontrol listeleri gibi araçlarla sağlanmıştır. Bulgular okul müdürlerinin veri algısının çoğunlukla nicel veri olmakla birlikte aynı zamanda nitel türdeki veriyi de ifade ettiklerini ortaya koymaktadır. Okul müdürleri, karar verme sürecinde teknolojik araçların yanı sıra özellikle öğretmenlerden ve öğrencilerden veri toplayarak insan kaynaklarını da etkin bir şekilde kullanmaktadır. Dijital kaynakların etkin bir şekilde kullanılmasının karar verme sürecindeki verimliliği artırdığı anlaşılmaktadır. Okul müdürleri veri güvenilirliğini doğrudan kaynağa başvurma ve çapraz kontrol yöntemi ile sağlamaktadır. Okullarda veri akışı değerlendirildiğinde veri yönetimi süreçlerini geliştirmek için özellikle teknolojik altyapının güçlendirilmesi, personel eğitimi ve veri gizliliği politikalarının geliştirilmesi gerekliliği ortaya çıkmaktadır. İş akışının belirli bir düzen içinde ve teknolojik araçları işe koşarak yapıldığı görülmektedir. Veri gizliliği ve güvenliğinin dijital verilerin şifrelerle korunması, dijital olmayan verilerde ise kilitli arşivleme yöntemiyle gerçekleştirildiği saptanmıştır. Veri paylaşımı konusunda müdürler, özellikle öğrenci akademik verileri gibi çeşitli veri türlerinin paylaşımını sağlayarak önemli verilerin aktarımını desteklemektedir. Ayrıca, iş birliği projeleri ve ortak girişimler aracılığıyla veri paylaşımının artırıldığı gözlenmektedir. Bu noktada üst yönetimden gelen verilerin veri kirliliği oluşturacak boyutta, filtrelenmeden aktarıldığı da anlaşılmaktadır. Mevcut verinin ayıklanması, sınıflanması ve veri kullanımının etkinleştirilmesi açısından ayrıntılı filtreleme yöntemlerine ihtiyaç olduğu görülmektedir. Karar sürecinde veri analizi ve değerlendirmesi yeterli seviyede yapılamamaktadır. Okullarda kurumsal hafıza da sistematik ve sürdürülebilir nitelikte değildir. Bu da veri kullanımını olumsuz yönde etkilemektedir. Özellikle planlama sürecinde veri kullanımının daha yaygın olduğu tespit edilmiştir. Öğrenci tercihleri ve başarı verilerinin planlamada belirleyici bir rol oynadığı da gözlenmektedir. Benzer şekilde katılımcı görüşlerinden; örgütleme, iş birliği, koordinasyon ve veri paylaşımı süreçlerinde veri kullanımının hem operasyonel etkinliği artırdığı hem de paydaşların katılımını güçlendirdiği anlaşılmaktadır. Bulgulara göre veri kullanımı okullarda karar süreçlerini olumlu şekilde yönlendirmektedir. Katılımcı okul müdürlerinin veri algısı; problem çözme, tecrübe, istatistiksel araçlar ve şikâyetlere dayalı değerlendirme gibi çeşitli boyutlarda şekillenmektedir. Özellikle görev dağılımı, toplantı organizasyonu ve gözlem yeteneği gibi tecrübelerin aktif şekilde kullanılarak karar süreçlerinin işletildiği saptanmıştır. Teknolojik altyapı ve dijital araçların entegrasyonunun veri akışında önemli iyileşmeler sağladığı ve karar etkililiğini artırdığı görülmektedir. Bununla birlikte okulda veri bilincinin güçlendirilmesi için temel düzeyde veri bilimi ve analitik becerilerini geliştiren eğitimlere, veri kültürünün desteklenmesine, veri odaklı bakış açısının yerleşmesi için teşvik ve ödül sistemine ihtiyaç olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Aynı bağlamda, veri kullanımında standardizasyon ve sürdürülebilirliğin sağlanması yönünde politika değişikliğine gidilmesi de gerekli görülmektedir. Ek olarak, Millî Eğitim Bakanlığı'nın mevcut dijital sistemlerine, okul yöneticilerinin veri analiz süreçlerini kolaylaştıracak analiz raporları sunabilen, eksik veya hatalı verileri tespit edebilen yapay zekâ tabanlı karar destek sistemleri entegre edilmesi önerilmektedir.

Özet (Çeviri)

This research was conducted to determine approaches, perspectives, and practices of middle school principals' in data-driven decision-making. The study is qualitative and utilizes a case study design. The study group consists of 18 middle school principals working in the districts of Altındağ, Elmadağ, Çankaya, Kahramankazan, Keçiören, Pursaklar, Sincan, and Yenimahalle in Ankara during the 2022-2023 academic year. The study group was selected using purposive sampling techniques, specifically maximum variation and criterion sampling. Data were collected using a semi-structured interview form developed by the researcher to determine middle school principals' views and practices regarding data-driven management. For data analysis, descriptive and content analysis methods were used along with the MAXQDA Pro program. Validity and reliability of the research were ensured through tools such as pilot studies, participant confirmation, data triangulation, cross-checking, and checklists for validity, reliability, and transferability. The findings reveal that school principals primarily focus on quantitative data but also utilize qualitative data. In the decision-making process, principals effectively leverage technological tools in conjunction with human resources, placing particular emphasis on engaging teachers and students. School principals effectively utilize human resources by gathering data from teachers and students, while also leveraging technological tools to enhance the decision-making process. Effective use of digital resources is found to enhance the efficiency of the decision-making process. School principals ensure data reliability through direct access to sources and cross-checking methods. Evaluations of data flow in schools highlight the need to strengthen technological infrastructure, train personnel, and develop data privacy policies to improve data management processes. Workflow is observed to be carried out systematically using technological tools. Data confidentiality and security are achieved through encrypted protection for digital data and locked archiving for non-digital data. Regarding data sharing, principals support the transfer of critical data by sharing various types of data, such as student academic performance, and data sharing is observed to increase through collaborative projects and joint initiatives. However, data from higher management is often transferred without filtering, leading to data pollution. This indicates a need for detailed filtering methods to refine existing data, classify it, and enhance its usability. Data analysis and evaluation in the decision-making process are not conducted at a sufficiently adequate level. Organizational memory in schools is neither systematic nor sustainable, negatively affecting data utilization. Data usage is found to be more prevalent in planning processes, with student preferences and achievement data playing a decisive role in planning. Similarly, participant feedback indicates that data usage in processes like organization, collaboration, coordination, and data sharing enhances operational efficiency and strengthens stakeholder participation. According to the findings, data usage positively influences decision-making processes in schools. The perception of data among participating school principals is shaped by various dimensions, such as problem-solving, experience, statistical tools, and evaluations based on complaints. It is observed that decision-making processes actively utilize experiences like task distribution, meeting organization, and observation skills. Integration of technological infrastructure and digital tools has brought significant improvements in data flow and increased decision-making effectiveness. However, it is concluded that there is a need for quality-based training, support for a data-driven culture, and incentive and reward systems to strengthen data awareness in schools. In the same context, comprehensive approaches and policy changes are deemed necessary to ensure standardization and sustainability in data usage. It has been concluded that, in order to strengthen data awareness in schools, there is a need for basic-level training programs that develop data science and analytical skills, support a data-driven culture, and establish an incentive and reward system to promote a data-oriented perspective. In the same context, it is also deemed necessary to implement policy changes to ensure standardization and sustainability in data usage. Additionally, it is recommended to integrate AI-based decision support systems, capable of providing analytical reports to facilitate school administrators' data analysis processes and detecting missing or incorrect data, into the existing digital systems of the Ministry of National Education.

Benzer Tezler

Tez No
822332
Okul yönetiminde veriye dayalı karar verme ve mesleki işbirliğinin akademik başarı ile ilişkisi
The relationship between data-informed decision making in school management, teacher collaboration, and academic achievement
BURCU TOPTAŞ
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretim Ankara Üniversitesi
Eğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İNAYET AYDIN
Tez No
641996
Okulda karşılaşılan etkisiz süreçler ve rol belirsizliği
Ineffective processes and role ambiguity encountered in school
EMİNE SÖĞÜT
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve Öğretim Necmettin Erbakan Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA YAVUZ
Tez No
579959
Ortaokul matematik öğretmenlerinin Eğitim Bilişim Ağı (EBA) projesinden yararlanma düzeyleri ve proje hakkındaki görüşleri
Middle school mathematics teachers's levels of utilization the Education Informatics Network (EBA) Project and their opinions about the project
FATMA KESKİN YORGANCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve Öğretim Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAYATİ ÇAVUŞ
Tez No
475618
Rehber öğretmenlerin tükenmişlik düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Diyarbakır ili örneği)
Burnout level investigation of the guidance counselors (Diyarbakır province sample)
MEHMET ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve Öğretim Toros Üniversitesi
Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TURHAN TOROS
Tez No
804471
Sosyal bilgiler dersi öğretim pogramı ve ders kitaplarının sosyoloji konuları açısından incelenmesi
Examination of social studies curriculum and textbooks in terms of sociology topic
KÜBRA SENA GÖRÇAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve Öğretim Gazi Üniversitesi
Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇE KILIÇOĞLU

Geri Dön