3-6 yaş okul öncesi çocuklarda ebeveynlerin stres düzeyi, yeme davranış ve tutumlarının çocuğun yeme davranışına etkisi
The effect of parents' stress level, eating behavior and attitudes on children's eating behavior in 3-6 years old preschool children
- Tez No: 926730
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET AKMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Psikoloji, Nutrition and Dietetics, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Tınaztepe Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Çocukların yeme davranışları onlara bakım veren ve rol modelleri olan ebeveynlerinden etkilenebilmektedir. Bu çalışma, Mart-Aralık 2024 tarihleri arasında okul öncesi dönemdeki çocukların ebeveynlerinin stres düzeyi, yeme davranış ve tutumlarının çocuğun yeme davranışına etkisini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Çalışmaya, Karşıyaka Belediyesine bağlı 5 farklı anaokulundan 3-6 yaş arası çocukların ebeveynleri dahil edilmiş ve toplamda 196 ebeveyn ile yürütülmüştür. Katılımcılara; çocukları ve kendileri hakkında Tanımlayıcı Bilgiler Formu, Üç Faktörlü Yeme Ölçeği (TFEQ-Tr21), Ebeveyn Yemek Zamanı Davranışı Ölçeği (EYZDÖ), Anne-Baba Stres Ölçeği (ABSÖ) ve Çocuklarda Yeme Davranışı Anketi (ÇYDA) çevrim içi şekilde uygulanarak veriler elde edilmiştir. Verilerin analizinde IBM SPSS versiyon 26 kullanılmıştır. Çalışmaya göre, ebeveynler TFEQ-Tr21 alt boyutlarından en fazla bilişsel kısıtlamadan (47,70±25,41); en az duygusal yemeden (34,24±28,15) puan almıştır. Ebeveynlerin yüksek bilişsel kısıtlama puanları, yeme davranışlarını bilinçli olarak kontrol ettiklerini gösterirken, düşük duygusal yeme puanları ise duygularıyla başa çıkmak için yemek yeme eğilimlerini ifade eder. EYZDÖ olumlu ikna alt boyutundan en yüksek puan (9,49±1,89) alınırken düşük puan atıştırma modelinden olmuştur (4.90±1.55). Ebeveynlerin, çocuklarını yemek yemeye teşvik etmek için olumlu ikna yöntemlerini sık kullandıkları, abur cubur tüketim sıklığını değerlendiren atıştırma modeli davranışlarını ise daha az sergiledikleri belirlenmiştir. Erkek katılımcılarda yeme konusunda ısrar ve atıştırma modeli puanları kadınlarınkinden yüksektir (p0,05). ABSÖ ölçeğinden alınan ortalama puan 31,52±9,11'dir. Ölçek puanının artması daha yüksek ebeveyn stresinin göstergesidir. Cinsiyet açısından ebeveynlerin arasında anlamlı bir fark yoktur (p>0,05). Ebeveynlerin BKİ'si ile TFEQ-Tr21'in alt boyutları arasında anlamlı fark bulunmuştur (p
Özet (Çeviri)
Children's eating behaviors can be influenced by their parents, who are their caregivers and role models. This study was conducted to examine the relationship between the stress levels, eating behaviors, and attitudes of parents of preschool children and the children's eating behaviors. The research was carried out between March and December 2024, involving parents of 3-6-year-old children from five different preschools in Karşıyaka with a total of 196 parents participating. Data were collected online through a Descriptive Information Form, Three-Factor Eating Questionnaire, Parental Mealtime Behavior Questionnaire, Parent Stress Scale and Children Eating Behaviour Questionnaire. The data were analyzed using IBM SPSS version 26 statistical software. According to the results, parents scored the highest on the cognitive restraint subscale of TFEQ-Tr21 (47.70±25.41) and the lowest on the emotional eating subscale (34.24±28.15). Parents' high cognitive restraint scores indicate that they consciously control their eating behaviors, while low emotional eating scores indicate a tendency to eat to cope with their emotions. The highest score on the Parental Mealtime Behavior Questionnaire was obtained from the positive persuasion subscale (9.49±1.89), while the lowest score was from the snacking model subscale (4.90±1.55). It was found that parents frequently used positive persuasion methods to encourage their children to eat and less frequently exhibited snacking model behaviors that assessed the frequency of junk food consumption. Male participants scored higher than females on the insistence on eating and snacking model subscales (p0.05). The mean score obtained from the PBSS scale was 31.52±9.11. An increase in the scale score is an indicator of higher parental stress. There was no significant difference between the parents in terms of gender (p>0.05). A significant difference was found between the BMI of the parents and the sub-dimensions of the TFEQ-Tr21 (p
Benzer Tezler
- Okul öncesi dönemdeki çocukların günlük stres yaşantılarının öğretmen ve ebeveyn bakış açısıyla incelenmesi
The examination stress experiences in preschool children from the perspective of parent and teacher
NİLAY KAPTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYSEL ÇOBAN
- Okul öncesi çocuklardaki yıkıcı davranışların çocuğun dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu belirtileri ile ebeveynin depresyon, anksiyete ve stres düzeyi bağlamında değerlendirilmesi
Investigation of disruptive behaviors in preschool children in the context of child's attention deficit hyperactivity disorder symptoms and parent's depression, anxiety and stress levels
PELİN ARI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriPamukkale ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET BÜBER
- Okul öncesi dönemdeki çocuklarda periferik intravenöz kateter girişimi öncesi, sırası ve sonrasında uygulanan atravmatik bakım paketi'nin çocuğun ağrı düzeyi, emosyonel ve fizyolojik göstergelerine etkisinin belirlenmesi
Determining the effect of atraumatic care package applied before, during and after the peripheral intravenous catheter intervention in preschool children on the child's pain level, emotional and physiological indicators
ÖZGE ÇALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
HemşirelikYeditepe ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİLİZ ARSLAN
- Çocuk sağlığı izleminde ebeveyn uyku kalitesi, yorgunluk, kaygı ve depresyon varlığının bebeğin uyku kalitesi ve uyku özellikleri ile olan ilişkisi
The relationship between the presence of parental sleep quality, fatigue, anxiety and depression and infant sleep quality and sleep characteristics in paediatric health follow-up
GÜLREYHAN SONUÇ KARTAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıAnkara ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ ORHON
- Okul öncesi otizmli çocuklarda, duyusal işlemleme ve aktivite performansı arasındaki ilişki
The relationship between sensory processing and activity performance in preschool children with autism
EMİNE NUR FAYDA