Mandibula panoramik görüntülerinde osteoporoz tanısında yapay zeka etkinliğinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effectiveness of artificial intelligence in the diagnosis of osteoporosis in panoramic images of the mandibula
- Tez No: 926909
- Danışmanlar: PROF. DR. KAAN ORHAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Diş Hekimliği, Dentistry
- Anahtar Kelimeler: Dijital panoramik radyografiler, osteoporoz indeksleri, yapay zeka, YOLOv5, Artificial intelligency, digital panoramic radiographs, osteoporosis indices, YOLOv5
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
Mandibula Panoramik Görüntülerinde Osteoporoz Tanisinda Yapay Zeka Etkinliğinin Değerlendirilmesi Ankara Üniversitesi Diş Hekimliğ Fakültesi Ağız, Diş ve Çebe Radyolojisi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara, 2024 Osteoporoz, dünyada yaşlı bireyler arasında sıklıkla görülen, Dünya Sağlık Örgütünün de bir halk sağlığı problem olarak kabul ettiği metabolik bir hastalıktır. Osteoporoz bazen fraktür gelişene kadar teşhis edilemez. Hastalarda en sık görülen kırık, vertebra kırığıdır. Bunu kalça kırığı ve el bileği kırığı takip eder. İleri yaşta karşılaşılan bu kırıklar sonrası %10-20 oranında hasta 6 ay içinde yaşamını yitirir, %50'si ise engelli kalabilmektedir. Bu sebeple osteoporozda erken tanı önemli bir kriterdir. Panoramik radyografiler, günümüzde artık rutin olarak dental problemlerin teşhisinde, tedavisinde ve takibinde kullanılmaktadır. Dijital panoramik radyografiler, osteoporotik kemikte görülen mineralizasyon değişikliklerini çene kemiklerinde belirlemede yeterince hassas olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmanın ilk amacı osteoporozun mandibuladaki etkilerini araştırıp, dijital panoramik radyografiler üzerinde görülecek etkilerini inceleyerek panoramik radyografilerin osteoporozda teşhis etkinliğini belirlemekte ve böylece osteoporoz teşhisinde diş hekimlerinin rolünün daha etkin olabileceğini vurgulamaktır. İkinci amacı ise dijitalize hale gelen panoramik radyografler üzerinde YoloV5 yapay zeka programının osteoporoz teşhisinde radyomorfometrik indekslerle ne kadar başarılı olunabileceğini incelemektir. Bu çalışmada 500 panoramik radyografiler üzerinde çalışılmıştır. 300 panoramik radyografi osteoporozlu hastalardan seçilip, çalışma grubunu oluşturdu. 200 panoramik radyografi ise sağlıklı bireylerden seçilip kontrol grubu olarak çalışıldı. Panoramik radyografiler üzerinde osteoporoz teşhisinde kullanılan 3 indeks çalışıldı: Mandibular kortikal kalınlık, panoramik mandibular indeks ve mandibular kortikal indeks. Daha sonra YoloV5 yapay zeka programının aynı çalışmaları yapması sağlanmış ve gözlemci ile yapay zeka programının sonuçları karşılaştırılmıştır.
Özet (Çeviri)
Osteoporosis in Panoramic Images of the Mandibula Evaluation of the Effectiveness of Artificial Intelligence in Diagnosis Ankara University Faculty of Dentistry, Department of Oral, Dental and Oral Radiology, Doctoral Thesis, Ankara, 2024 Osteoporosis is a metabolic disease that is frequently seen among elderly individuals around the world and is recognized as a public health problem by the World Health Organization. Osteoporosis sometimes cannot be diagnosed until a fracture develops. The most common fracture in patients is vertebral fracture. This is followed by hip fracture and wrist fracture. After these fractures occur at older ages, 10-20% of the patients die within 6 months, and 50% of them may become disabled. For this reason, early diagnosis is an important criterion in osteoporosis. Panoramic radiographs are now routinely used in the diagnosis, treatment and follow-up of dental problems. Digital panoramic radiographs are thought to be sensitive enough to detect mineralization changes in jawbones seen in osteoporotic bone. The first aim of this study is to to determine the diagnostic effectiveness of panoramic radiographs in osteoporosis by investigating the effects of osteoporosis on the mandible and examining the effects on digital panoramic radiographs and to emphasize that the role of dentists can be more effective in diagnosing osteoporosis. The second aim is to examine how successful the YoloV5 artificial intelligence program can be with radiomorphometric indices in diagnosing osteoporosis on digitalized panoramic radiographs. In this study, 500 panoramic films were studied. 300 panoramic radiographs were selected from patients with osteoporosis and formed the study group. 200 panoramic radiographs were selected from healthy individuals and studied as a control group. Three indices used in the diagnosis of osteoporosis were studied on panoramic radiographs: Mandibular cortical thickness, panoramic mandibular index and mandibular cortical index. Then, the YOLOv5 artificial intelligence program was allowed to perform the same studies and the results of the observer and the artificial intelligence program were compared.
Benzer Tezler
- DİJİTAL PANORAMİK RADYOGRAFİ VE KONİK IŞINLI BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ GÖRÜNTÜLERİNDE RADYOMORFOMETRİK ANALİZLERİN YAPILARAK ELDE EDİLEN SONUÇLARIN OSTEOPOROZ RİSKİ AÇISINDAN KARŞILAŞTIRMALI OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ
By using the digital panaromic radiograph and cone beam computed tomography (cCCT) images in terms of osteoporosis risk analysis by radiomorphometric indices of comparative evaluation of obtained results by two technique
HİLAL PEKER ÖZTÜRK
Diş Hekimliği Uzmanlık
Türkçe
2015
Diş HekimliğiGATAAğız, Diş ve Çene Radyolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUNCER ÖZEN
- Tip ı Gaucher hastalığında dentomaksillofasiyal tutulumun klinik ve radyolojik açıdan değerlendirilmesi
Clinical and radiological evaluation of the dentomaxillofacial involvement in the patients with TYPE gaucher disease
FİRDEVS AŞANTOĞROL
Diş Hekimliği Uzmanlık
Türkçe
2020
Diş HekimliğiErciyes ÜniversitesiAğız, Diş ve Çene Radyolojisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİN MURAT CANGER
- Osteoporozu olan hastalarda bifosfonat kullanımının periapikal lezyon sıklığı ve mandibular indeksler üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effect on periapical lesion prevalence and mandibular indexes of bisphosphonates in patients with osteoporosis
ÖZLEM YARBAŞI
Diş Hekimliği Uzmanlık
Türkçe
2021
Diş HekimliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiAğız, Diş ve Çene Radyolojisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESİN BOZDEMİR
- Uzun süreli antihipertansif ilaç kullanımının kemik yoğunluğuna etkisinin dental volumetrik tomografi ile değerlendirilmesi
Evaluation of the effect of long-term use of antihypertensive drug on bone density with dental volumetric tomography
RIDVAN GÜLER
Diş Hekimliği Uzmanlık
Türkçe
2021
Diş HekimliğiDicle ÜniversitesiAğız Diş ve Çene Cerrahisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAMİL SERKAN AĞAÇAYAK
- İlaçla ilişkili çene osteonekrozu gelişen hastalarda mandibular trabeküler kemiğin fraktal analiz yöntemiyle incelenmesi
Investigation of mandibular trabecular bone in patients with drug-related osteonecrosis of the jaw using fractal analysis method
CENNET ŞULE DEMİREZER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Diş HekimliğiÇukurova ÜniversitesiAğız Diş ve Çene Cerrahisi Ana Bilim Dalı
PROF. MEHMET EMRE BENLİDAYI