Geçici koruma altındaki Suriyeli çocukların sesbilgisel işlemleme becerilerinin ana dili Türkçe olan akranları ile karşılaştırılması
Comparison of phonological processing skills of Syrian children under temporary protection with their peers whose native language is Turkish
- Tez No: 927144
- Danışmanlar: PROF. DR. CEVRİYE ERGÜL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Eğitim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 81
Özet
Okuma becerileri, akademik başarının önemli yordayıcılarından biridir ve bağımsız öğrenmenin temelini oluşturmaktadır. Okuma becerilerinin temelinde yer alan sesbilgisel işlemleme becerileri (sesbilgisel farkındalık, sözel çalışma belleği, hızlı isimlendirme) okuma performanslarını öngörebilmektedir. Ülkemizde geçici koruma altındaki yaklaşık bir milyon Suriyeli çocuk zorunlu eğitim çağındadır ve bunların çoğu okumayı öğrenme sürecindedir. Bu nedenle Suriyeli çocukların okumaya temel oluşturan sesbilgisel işlemleme becerilerindeki performanslarının ana dili Türkçe olan akranlarına göre ne düzeyde olduğunun belirlenmesi önem kazanmaktadır. Bu araştırmada ana dili Arapça olan, ikinci dil olarak Türkçeyi öğrenen geçici koruma altındaki Suriyeli çocuklarla ana dili Türkçe olan akranlarının sesbilgisel işlemleme becerilerinin karşılaştırılması ve bu beceriler arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya birinci sınıfa devam eden geçici koruma altındaki Suriyeli çocuklarla ana dili Türkçe olan tipik gelişen toplam 48 çocuk katılmıştır. Çocukların dil yeterliklerinin değerlendirilmesinde Türkçe Okul Çağı Dil Gelişimi Testi (TODİL) kullanılmıştır. Sesbilgisel farkındalık becerileri Erken Okuryazarlık Testi (EROT), çalışma belleği becerileri Çalışma Belleği Ölçeği (ÇBÖ), hızlı isimlendirme becerileri Hızlı İsimlendirme Testi (HİT) kullanılarak değerlendirilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde grup karşılaştırmaları için Bağımsız Örneklemler t Testi ve sesbilgisel işlemleme becerileri arasındaki ilişkilerin belirlenmesi için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı kullanılmıştır. Analizler sonucunda geçici koruma altındaki Suriyeli çocukların sesbilgisel işlemleme becerilerinde akranlarından daha düşük performans gösterdiği belirlenmiştir. Grupların sesbilgisel işlemleme becerileri arasındaki ilişkiler incelendiğinde, Suriyeli çocukların grubunda sesbilgisel işlemleme becerilerinin birbirleriyle orta ve yüksek düzeyde ilişkili olduğu görülürken ana dili Türkçe olan çocukların grubunda yalnızca çalışma belleği ve renk isimlendirme arasında orta düzeyde ilişki olduğu belirlenmiştir. Elde edilen bulgular alanyazın çerçevesinde tartışılarak araştırmacılar ve uygulayıcılara yönelik öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Reading skills are one of the key predictors of academic success and form the foundation for independent learning. The phonological processing skills that underlie reading (phonological awareness, verbal working memory, and rapid naming) can predict reading performance. In our country, approximately one million Syrian children under temporary protection are of compulsory education age, and the majority are in the process of learning to read. Therefore, it is crucial to determine how the phonological processing skills of these children, whose native language is Arabic, compare to those of their peers whose native language is Turkish. This study aims to compare the phonological processing skills of Syrian children under temporary protection, who are learning Turkish as a second language, with those of their Turkish-speaking peers, and to examine the relationships between these skills. The study involved 48 children, 24 Syrian children under temporary protection attending first grade, and 24 Turkish-speaking children with typical development. The Turkish School-Age Language Development Test (TODİL) was used to assess the children's language proficiency. Phonological awareness was evaluated using the Early Literacy Test (EROT), working memory was measured using the Working Memory Scale (ÇBÖ), and rapid naming was assessed using the Rapid Naming Test (HİT). To analyze the data, the Independent Samples t-Test was used for group comparisons, and the Pearson Correlation Coefficient was used to examine the relationships between phonological processing skills. The results showed that Syrian children under temporary protection performed lower than their Turkish-speaking peers in phonological processing skills. When examining the relationships between these skills within each group, it was found that phonological processing skills were moderately and highly correlated with each other in the Syrian children's group, while in the Turkish-speaking children's group, only working memory and color naming showed a moderate correlation. The findings are discussed in the context of existing literature, and recommendations for researchers and practitioners are provided.
Benzer Tezler
- Geçici koruma altındaki Suriyeli çocukların eğitimine yönelik uygulamalarının değerlendirilmesi
Evaluation of practices for the education of Syrian children under temporary protection
SEZGİN TETİK
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT GÜRKAN GÜLCAN
- Geçici koruma altındaki Suriyeli çocukların sosyal uyumunda spor faktörünün incelenmesi
Investigation of sport factor in social cohesion of Syrian children under temporary protection
PINAR ÇAĞIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
SosyolojiMersin ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜNNUR ERTONG ATTAR
- Geçici koruma altındaki Suriyeli öğrencilere ilk okuma yazma öğretimine ilişkin öğretmen öz yeterlik algılarının incelenmesi
Examining the teacher self-efficacy perceptions on the first reading and writing teaching to Syrian students who under temporary protection
FURKAN ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRAH BOYLU
- Geçici koruma altındaki Suriyeli öğrencilerin eğitiminde öğretmen ve okul yöneticilerinin karşılaştıkları sorunlar: Kilis ili örneği
Problems faced by teachers and school administrators in the education of Syrian students under temporary protection: Kilis province example
AYŞE ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimKilis 7 Aralık ÜniversitesiOrta Doğu ve Göç Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLAH ALTUNCU
- Geçici koruma altındaki 3-5 yaş grubu Suriyeli çocuklara clıl yöntemine dayalı verilen Türkçe eğitiminin alıcı dil gelişimlerine etkisi
The impact of clil based Turkish learning program under temporary protection 3-5 age group Syrian children receptive language development
RAHİME FİLİZ KİREMİT
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP FULYA TEMEL