Yapay zekâ uzmanı olmayan akademisyenlerin yapay zekâ okuryazarlık düzeyleri ve yapay zekâ araçlarını kullanım davranışlarının incelenmesi
Examination of artificial intelligence literacy levels and artificial intelligence tools usage behaviors of academics who are not artificial intelligence experts
- Tez No: 927234
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖMER KOÇAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgi ve Belge Yönetimi, Information and Records Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 169
Özet
Bu çalışmada akademisyenlerin YZ okuryazarlık düzeyleri, YZ okuryazarlık düzeylerinin bazı 21. yüzyıl becerileri ve demografik değişkenlerle ilişkisi ve YZ araçlarını kullanım davranışlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda karma araştırma yöntemlerinden gömülü araştırma deseninden yararlanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda 5 farklı veri toplama aracı kullanılarak, Türkiye'de 110 farklı üniversiteden 477 akademisyenden; nitel boyutunda ise yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla 3 farklı üniversiteden 19 akademisyenden veri toplanmıştır. Nicel verilerin analizinde betimsel istatistik, bağımsız örneklem t-testi, tek yönlü ANOVA testi ve çoklu doğrusal regresyon teknikleri kullanılmış; nitel verilerin analizinde içerik analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, akademisyenlerin YZ okuryazarlıklarının“düşük”düzeyde olduğu ve YZ okuryazarlık düzeylerinin; cinsiyet, disiplin, yabancı dil seviyesi ve kullanım sıklığı değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık gösterirken; yaş, ünvan ve araştırma deneyimi değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermediği tespit edilmiştir. YZ okuryazarlığı üzerinde dijital okuryazarlık ve veri okuryazarlığının anlamlı düzeyde etkisinin olduğu tespit edilmiştir. YZ okuryazarlık düzeyine; yaratıcılık, algoritmik düşünme, problem çözme, işbirliği ve eleştirel düşünme becerilerinin istatistiksel olarak anlamlı bir etkisinin olmadığı belirlenmiştir. Araştırmanın nitel bulgularına göre, akademisyenlerin YZ araçlarına karşı olumlu bir tutumlarının olduğu ancak teknik bilgilerinin sınırlı olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study aimed to examine the artificial intelligence (AI) literacy levels of academicians, the relationship between AI literacy levels and some 21st century skills and demographic variables, and their usage behaviours of AI tools. In this context, the embedded research design, which is a mixed research method, was used. In the quantitative dimension of the research, data were collected from 477 academicians from 110 different universities in Turkey using 5 different data collection tools; and in the qualitative dimension, data were collected from 19 academicians from 3 different universities through a semi-structured interview form. Descriptive statistics, independent sample t-test, one-way ANOVA test, and multiple linear regression techniques were used in the analysis of quantitative data; content analysis technique was used in the analysis of qualitative data. According to the findings, it was determined that the AI literacy levels of academicians were at a“low”level and that their AI literacy levels showed a significant difference according to the variables of gender, discipline, foreign language level, and frequency of use; and that they did not show a significant difference according to the variables of age, title, and research experience. It was determined that digital literacy and data literacy have a significant effect on AI literacy. It was detected that creativity, algorithmic thinking, problem solving, collaboration, and critical thinking skills do not have a statistically significant effect on AI literacy level. According to the qualitative findings of the research, it was concluded that academicians have a positive attitude towards AI tools but their technical knowledge is limited.
Benzer Tezler
- Yapay zeka uygulamalarının sanat algısı üzerinde yarattığı etki
The impact of artificial intelligence applications on the perception of art
EGEMEN UMUT ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiGörsel İletişim Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH ÖZDEMİR
- Designing an expert system for non-expert users in oral health: Story of a hybrid design research
Ağız sağlığı alanında uzman olmayan kullanıcılar için uzman sistem tasarlamak: Hibrit tasarım araştırması hikayesi
DENİZ GÖÇHAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Diş Hekimliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstriyel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE HÜMANUR BAĞLI
- Kent imajı bağlamında yüksek yapı formunun kütlesel potansiyelinin yapay zekayla geliştirilmesi: diyarbakır örneği
Improving the formal potential of high-rise buildings by artificial intelligence in the context of city image: the case of diyarbakir
ZEHRA KARAHAN
- Lojistik sektöründe yenilikçi teknolojilerin kabulü
Adoption of innovative technologies in the logistics sector
TUĞÇE BAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
UlaşımSakarya Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiUluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİNAN ESEN
- Akut pulmoner emboli tanısında yapay zeka çalışmaları
Artificial intelligence studies in the diagnosis of acute pulmonary embolism
ÖNDER BABACAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Radyoloji ve Nükleer Tıpİstanbul ÜniversitesiRadyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRÜ MEHMET ERTÜRK