Bazı geri tayf türünden yıldızların atmosfer parametrelerinin ve yaşanabilirlik sınırlarının belirlenmesi
Determination of stellar atmosphere parameters and habitable zones of some late type stars
- Tez No: 927633
- Danışmanlar: PROF. DR. MESUT YILMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Astronomi ve Uzay Bilimleri, Astronomy and Space Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Astronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 239
Özet
Bu tez çalışmasının amacı, TESS (Transit Exoplanet Survey Satellite) fotometrik gözlemleri olan, ancak tayfsal çalışmaları bulunmayan geç tayf türünden 15 adet yıldızın atmosfer parametrelerini (etkin sıcaklık, yüzey çekim ivmesi, mikro-türbülans hızı, metal bolluğu gibi) ve fiziksel parametrelerini (kütle, yarıçap gibi) belirlemektir. Buna ek olarak, belirlenen bu parametrelerle yıldızların evrimsel durumları hakkında bir bilgiye ulaşmak ve etraflarındaki yaşanabilir bölge (YB) sınırlarını ortaya koymaktır. Bu kapsamda, hedef yıldızların tayfsal verileri Ankara Üniversitesi Kreiken Rasthanesi'nde yer alan yaklaşık 30000 çözünürlüklü tayfçeker kullanılarak elde edildi. Elde edilen tayflar üzerinden demir (Fe I ve Fe II) çizgilerinin eşdeğer genişlik ölçümleri yapılarak, LOTUS kodu ile atmosfer parametreleri belirlendi. Bu analiz için gerekli başlangıç parametre seti, ARIADNE kodu ile yapılan Sürekli (Tayfsal) Enerji Dağılım (SED) fitleri yoluyla elde edildi. Analiz sonucunda aday yıldızlardan 14'ünün nihai atmosfer parametreleri ve uzaklık bilgilerinden hareketle kütle ve yarıçapları hesaplandı. Yıldızlar Hertzsprung-Russell diyagramına yerleştirildiklerinde kırmızı dev kolunda evrimleşmiş orta kütleli (0.69 Mʘ ile 8.63 M aralığında değişen) yıldızlar olduğu görüldü. Ayrıca elde edilen parametreler yardımıyla yıldız evrim modelleri kullanılarak adayların yaşları da hesaplandı. Buna göre aday yıldızların yaşları 0.10 Gyıl ile 13.25 Gyıl arasında değişim gösterdiği belirlendi. Son olarak, hesaplanan fiziksel parametreler yardımıyla aday yıldızların yaşanabilir bölge (YB) sınırları hesaplandı ve literatürdeki sonuçlarla karşılaştırıldı. Yıldızlar kırmızı dev olduğundan, YB sınırlarının beklendiği gibi genişlemiş ve yıldıza daha uzak bir konumda bulunduğu tespit edildi.
Özet (Çeviri)
The aim of this thesis is to determine the atmospheric parameters (e.g. effective temperature, surface gravity, microturbulence velocity and metallicity) and physical parameters (e.g. mass and radius) of 15 late type stars observed photometrically by TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite) but lacking spectroscopic studies. Additionally, the study aims to provide insight into the evolutionary status of these stars based on the determined parameters and to determine the boundaries of their habitable zones (HZ). In this scope, the spectral data of the stars were obtained using a spectrograph with a resolution of about 30000, located at Ankara University Kreiken Observatory. Equivalent width measurements of iron lines (Fe I and Fe II) were performed on the obtained spectra and the atmospheric parameters were derived using the LOTUS code. For these analysis, the initial parameter set was provided by Spectral Energy Distribution (SED) fitting with the ARIADNE code. As a result of the analysis, the masses and radii of 14 candidate stars were calculated based on their final atmospheric parameters and distance information. When the stars were placed on the Hertzsprung-Russell diagram, it was seen that they were intermediate-mass stars (ranging from 0.69 Mʘ to 8.63 Mʘ) that evolved in the red giant branch (RGB). In addition, the ages of the candidates were calculated using stellar evolution models with the help of the obtained parameters. Accordingly, it was determined that the ages of our candidates varied between 0.10 Gyr ile 13.25 Gyr. Finally, the habitable zone (HZ) boundaries of the candidate stars were calculated with the determined physical parameters and compared with the results in the literature. Since the stars are red giants, their HZ boundaries were found to be expanded and located farther away from them, as expected
Benzer Tezler
- Bazı hızlı dönen aktif yıldızların çok renk ışık ölçümü
Multi-colour photometry of some rapidly rotating active stars
ORKUN ÖZDARCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Astronomi ve Uzay BilimleriEge ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SERDAR EVREN
- Kataklismik değişen yıldızların yapısı ve evrimi
Evolution and structure of the cataclysmic variable stars
DİCLE ZENGİN ÇAMURDAN
Doktora
Türkçe
2010
Astronomi ve Uzay BilimleriEge ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAFER İBANOĞLU
PROF. DR. M. CAN AKAN
- Optimal and practical handover decision algorithms in heteregeneous macro-femto cellular networks
Heterojen makro-femto şebekelerinde uygulanabilir ve eniyilenmiş geçiş karar algoritmaları
ISMAIL CEM ATALAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiSabancı ÜniversitesiElektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGÜR GÜRBÜZ
DOÇ. DR. ÖZGÜR ERÇETİN
- Kromosferik etkin çift sistemlerde yaygın maddenin araştırılması
A survey of the extended matter around chromospherically active binary systems
OSMAN KARAKUŞ
Doktora
Türkçe
2019
Astronomi ve Uzay BilimleriAnkara ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEHMİ EKMEKÇİ
- Faktöriyel dizayn yöntemi kullanılarak bazı geri dönüşümlü asetilkolinesteraz inhibitörlerinin ayrımı için RPLC metodunun optimizasyonu
Optimization of an RPLC method for the separation of some reversible acetylcholinesterase inhibitors using factorial design method
RAMAZAN UYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
KimyaSüleyman Demirel ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EBRU ÇUBUK DEMİRALAY