Bazı sûfi şairlerin divanlarından hareketle kök değerlerle ilişkisi bakımından insan-ı kâmil kavramı
Based on the divans of some sufi poets, the concept of insan-i kamil in terms of its relationship with root values
- Tez No: 927635
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAT ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
Milletlere kimlik kazandıran unsurlardan biri değerlerdir. Kendi değerine sahip olmayan toplumların sağlam bir kimlik oluşturmaları da beklenmemektedir. Milletlerin sahip olduğu değerler onları disiplin içinde tutmuş, yaşadıkları olaylar karşısında daha güçlü olmalarını sağlamıştır. Dolayısıyla burada kastedilen değerler yalnızca terbiyeye dair bir telkin olmayıp aynı zamanda kimlik oluşturma sürecini içine almaktadır. Toplumlar tarih boyunca değerler eğitimi için farklı arayışlar içinde olmuş ve kimliklerini oluşturan değerleri en iyi şekilde nasıl aktaracaklarının yollarını aramışlardır. Bu noktada edebiyat hep önemli bir yere sahip olmuştur. Bizim kültürümüzde de edebi eserler değerlerin aktarımında etkili araçlardan biridir. Günümüz şartlarında okullar ve burada öğrencilere sunulan edebi eserler yoluyla değerlerin öğrenciye ulaştırılması amaçlanır. Bu bağlamda çalışmamızda XIV. yüzyıldan başlamak üzere XX. yüzyıla kadar geçen sürede bazı sûfi şairler tarafından yazılmış divanların, 2018 Türk dili ve edebiyatı dersi öğretim programında yer alan 10 kök değeri içerme durumu incelenmiş ve bu değerlerin insan-ı kâmil kavramıyla ilişkisi belirlenmiştir. Veri toplama aracı olarak 13 sûfi şairin divanı ve 2018 Türk dili ve edebiyatı dersi öğretim programı incelenmiştir. Bu inceleme yapılırken nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. İncelenen divanlarda elde edilen veriler öncelikle 10 kök değere göre değerlendirilmiş olup şiirlerin bu değerleri bulundurma durumu belirlenmiştir. Daha sonra bu şiir örneklerinin insan-ı kâmil kavramı ile olan ilişkisi belirlenmiş ve değerlerin çalışmaya olan katkısı ortaya çıkarılmıştır. İncelenen şiirlerden çalışmaya uygun olanlar tespit edilmiş, bu şiirlerde kök değerler ve insan-ı kâmil ilişkisi ortaya çıkarılmıştır. Yapılan okumalar ve değerlendirmeler sonrasında insan-ı kâmil kavramı ve kök değerler ilişkisini yeteri düzeyde ortaya koyacak şiir örneklerinin bulunduğu tespit edilmiştir. Şiirlerdeki kök değerlerin sayıca benzer bir dağılım göstermediği, bazı değerlerin fazla sayıda şiir örneğinde temsil edildiği bazı değerlerle ilgili ise çok az sayıda şiir örneğinin bulunduğu ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
One of the basic building blocks of nations is their values. Societies that do not have their own values are not expected to form a solid identity. The values of nations have kept them in discipline and made them stronger in the face of the events they have experienced. Therefore, the values referred to here are not only an indoctrination regarding upbringing, but also include the process of identity formation. Throughout history, societies have been in different searches for values education and have sought ways to convey the values that make up their identities in the best way. At this point, literature has always had an important place. In our culture, literary works are one of the effective tools in the transfer of values. In today's conditions, it is aimed to convey values to students through schools and literary works presented to students here. In this context, in our study, the divans written by some Sufi poets starting from the XIVth century until the XXth century were examined for the inclusion of 10 root values in the 2018 Turkish language and literature curriculum and the relationship of these values with the concept of perfect person (insan-I kamil) was determined. The divans of 13 Sufi poets and the 2018 Turkish language and literature curriculum were examined as data collection tools. While conducting this examination, document analysis method, one of the qualitative research methods, was used. The data obtained from the analyzed divans were first evaluated according to 10 root values and the status of the poems containing these values was determined. Then, the relationship of these poetry examples with the concept of the perfect person (insan-I kamil) was determined and the contribution of the values to the study was revealed. Among the poems analyzed, the ones suitable for the study were identified and the relationship between root values and the human being was revealed in these poems. After the examinations, it was determined that there are examples of poems that will sufficiently reveal the relationship between the concept of perfect person (insan-ı kamil) and root values. It has been understood that the root values in the poems do not show a similar distribution in number, some values are represented in a large number of poetry examples, while there are very few poetry examples related to some values.
Benzer Tezler
- Necâtî Bey, Avnî (Fatih) ve Ahmedî divanlarının tip ve kişilikler açısından incelenmesi
Type of Necâtî Bey, Avnî (Fatih) and Ahmedî divans and investigation in terms of personality
HAVA KEPENEKÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıArtvin Çoruh ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE ÇELEBİOĞLU
- Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal Şahsi Kütüphanesi Mec.139/1 numarada kayıtlı şiir mecmuasının transkripsiyonlu metni ve MESTAP'a göre tasnifi
Professor Dr. Mehmet Fatih Köksal Personal Library transcribed text of the poetry journal registered at number 139/1 and its classification according to MESTAP
YASEMİN KAVAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Kültür ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSAL
- Mecmua-i Gazeliyyat, Milli Kütüphane, 06 Hk. 319/1: İnceleme-çevriyazı
Mecmua-i Gazeliyyat, Milli Kütüphane, 06 Hk. 319/1: Analysis-transcription
CEMAL ÖZYÖN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıNevşehir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖMER BAYRAM
- 16.yüzyıldaki bazı divan şairlerinin Türkçe divanlarında gül: Bâkî, Fuzûlî, Hayâlî bey, Muhibbî, Nev'î, Taşlıcalı Yahyâ, Usûlî, Zatî
The rose in the Turkish divan of some of the divan poets' in the 16th century:Bâkî, Fuzûlî, Hayâlî bey, Muhibbî, Nev'î, Taşlicali Yahyâ, Usûlî, Zatî
SERPİL AKGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıCelal Bayar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KENAN ERDOĞAN
- XVI. yüzyıl Halveti şiirinde din ve tasavvuf
Religion and sufism at sixteenth century in Khalwati poetry
ALİ ÖZTÜRK
Doktora
Türkçe
2003
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKKUŞ