Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde çalışan okul öncesi öğretmenlerinin eğitsel ve yönetsel süreçlere ilişkin görüşlerinin incelenmesi
Examination of the views of preschool teachers working in special education and rehabilitation centers regarding educational and managerial processes
- Tez No: 927864
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İSA KAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 200
Özet
Bu araştırmada, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde çalışan okul öncesi öğretmenlerinin eğitsel ve yönetsel süreçlere yönelik süreçlere ilişkin görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden“Durum Çalışması”kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu,“Amaçlı Örnekleme Yöntemlerinden Kolay Ulaşılabilir Örnekleme Yöntemi”kullanılarak seçilen; 2024-2025 eğitim öğretim yılında 24 Şubat 2024 ile 25 Temmuz 2024 tarihleri arasında İstanbul ilinde Avrupa Yakasında yer alan Milli Eğitim Bakanlığına bağlı 12 farklı ilçede yer alan Özel Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezinde çalışmakta olan 28 okul öncesi öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırmada, veri toplama aracı olarak“Demografik Form”ve uzman görüşü alınarak araştırmacı tarafından hazırlanan“Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezlerinde Çalışan Okul Öncesi Öğretmenlerinin Eğitsel ve Yönetsel Süreçlere İlişkin Görüşleri”adlı yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler, nitel veri analizi yöntemlerinden“İçerik Analizi”kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda, okul öncesi öğretmenlerinin kendi alanları dışında olan özel eğitim alanında görev yaptıkları özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde özel gereksinimli çocuklara verdikleri eğitim sürecinde çeşitli problemlerle karşılaştıkları görülmüştür. Problemlerin büyük bir kısmının kurumun yeterli materyal sağlamaması, problem davranışlarla baş etmede ve sınıf yönetiminde zorlandıkları, okul öncesi öğretmenlerinin alanda yetkinlik gösterememesinden kaynaklı olarak eğitsel problem yaşadıkları sonuçlarına ulaşılmıştır. Okul öncesi öğretmenlerinin kendi alanları yerine özel eğitim alanını tercih etmelerinde en çok kendini bu alanda geliştirme isteği, maddi nedenler ve okul öncesi eğitimin zor olduğu düşüncesi ile özel eğitim alanını tercih ettikleri görülmüştür. Okul öncesi öğretmenlerinin büyük çoğunluğunda özel eğitim alanında çalışmanın özellikle özel gereksinimli çocukların kısa sürede gelişim gösterememesi nedeniyle mesleki açıdan yıpranma meydana getirdiği sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin büyük bir çoğunluğunun özel eğitim alanında kendilerini geliştirmek için çeşitli sertifika eğitimlerine katılım gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin çoğunluğunun meslekte uzun yıllardır çalışmasından kaynaklı olarak çocuklar hakkında yeterli bilgiye sahip oldukları, çocukları tanımak için aile görüşmeleri, çocuğun diğer öğretmenlerinden bilgi alma ve görüşme formu gibi yöntem ve teknikleri kullandıkları; çocukları değerlendirme için ise değerlendirme formundan yararlandıkları görülmüştür. Katılımcı öğretmenlerin, büyük bir çoğunluğunun çocuğun RAM raporundaki tanısı ile çocuğun eğitsel ihtiyaçlarının tutarsız olduğunu düşündükleri sonucuna ulaşılmıştır. Bunun nedeni olarak ise RAM'ın çocukların ihtiyaçlarını doğru tespit edememesi, RAM'da hızlı ve kısa süreli değerlendirme yapılıyor olması, çocuğun o anlık performansının değerlendirilmesi, detaylı değerlendirme yapılmaması ve çocuğun gelişim dönemi özelliklerine uygun olmaması gibi durumlardan kaynaklı olduğunu savundukları görülmektedir. Katılımcı öğretmenlerin, aile ile ilgili iletişim durumları incelendiğinde genellikle haftada iki kez (her seans sonu) iletişim kurdukları bu iletişimde iletişim yolu olarak genellikle yüz yüze görüşme yaptıkları fakat ailelerin %50'sinin çocuklarının eğitim sürecinde işbirliği yapmadığı ve sorumluluklarını yerine getirmedikleri ifadelerine ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, it was aimed to examine the views of preschool teachers working in special education and rehabilitation centers regarding the educational and managerial processes. One of the qualitative research designs“Case Study”was used in the survey. The study group of the research consists of 28 preschool teachers working in Private Special Education and Rehabilitation Centers located in 12 different districts affiliated to the Ministry of National Education on the European Side of Istanbul between February 24, 2024 and July 25, 2024 in the 2024-2025 academic year, selected using the“Easily Accessible Sampling Method from Purposive Sampling Methods”. In the study,“Demographic Form”and a semi-structured interview form titled“Opinions of Preschool Teachers Working in Special Education and Rehabilitation Centers on Educational and Administrative Processes”prepared by the researcher by taking expert opinion were used as data collection tools. The data obtained were analyzed using“Content Analysis”, one of the qualitative data analysis methods. As a result of the survey, it was seen that preschool teachers encountered various problems during the education process they provided to children with special needs in special education and rehabilitation centers where they worked in the field of special education, which is outside their field. It was concluded that most of the problems were that the institution did not provide sufficient materials, they had difficulties in coping with problem behaviors and classroom management, and they had educational problems due to the inability of preschool teachers to show competence in the field. It was seen that preschool teachers preferred the field of special education instead of their own field mostly due to the desire to improve themselves in this field, financial reasons and the idea that preschool education is difficult. It was concluded that working in the field of special education in the majority of preschool teachers caused professional wear and tear, especially because children with special needs could not develop in a short time. It was concluded that the majority of the teachers participated in various certificate trainings to improve themselves in the field of special education. It was observed that the majority of the teachers had sufficient knowledge about children due to their long years of experience in the profession; they used methods and techniques such as family interviews, obtaining information from the child's other teachers and interview forms to get to know the children; and they used the evaluation form to evaluate the children. It was concluded that the majority of the participant teachers thought that the child's diagnosis in the CRC report was inconsistent with the child's educational needs. The reason for this is that the CRC (Counselling and Research Center) cannot accurately determine the needs of children, the CRC conducts quick and short-term evaluations, evaluates the child's current performance, does not conduct detailed evaluations, and is not suitable for the characteristics of the child's developmental period. When the communication status of the participant teachers with the family was examined, it was found that they usually communicated twice a week (at the end of each session), but 50% of the families did not cooperate in the education process of their children and did not fulfill their responsibilities.
Benzer Tezler
- Özel eğitim kurumlarında yaşanan eğitsel-yönetsel yetersizlikler ve çözüm önerileri
Educational and administrative inadeguacy that are lived in special education institutes and their solution offers
SEVİM AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ZEKİ ILGAR
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara yönelik fen eğitimi faaliyetlerine ilişkin öğretmenlerin görüş ve önerileri
Teachers' opinions and recommendations on science education activities for children with autism spectrum disorder
CEYLAN ERGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimKastamonu ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED SALMAN
- Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde çalışan öğretmenlerin okuma yazma öğretimi hakkındaki görüşleri
Views of teachers working in a special education and rehabilitation center on reading and writing teaching
GAMZE YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA ORUM ÇATTIK
- Özel eğitim öğretmenlerinin otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilerinin dil gelişimlerini desteklemek amacıyla kullandıkları yöntemler
The methods that special education teachers use to support language development of students with autism spectrum disorder
ALPER GÜLAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA ACARLAR
- Özel eğitim alanında çalışan alan dışı öğretmenlerin mesleki yeterliliklerinin incelenmesi
Examination of the vocational qualifications of non-field teachers working in the field of special education
DURMUŞ ALİ ERGÜVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN SARI