Ankara'daki eczacıların profesyonalizm algıları üzerine niteliksel bir çalışma
A qualitative study on the perceptions of professionalism of pharmacists in Ankara
- Tez No: 928240
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLBİN ÖZÇELİKAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eczacılık ve Farmakoloji, Pharmacy and Pharmacology
- Anahtar Kelimeler: Eczacı, eczacıların profesyonalizm algısı, nitel çalışma, profesyonalizm, Pharmacist, pharmacists' perception of professionalism, professionalism, qualitative study
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eczacılık İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
Profesyonalizm, belirli bir disiplin alanında uzmanlaşmış bireyin niteliklerini anlatan dinamik ve çok boyutlu bir kavramdır. Bireyler arasındaki farklı bakış açıları ve algılar nedeniyle, profesyonalizmin evrensel ve nesnel bir tanımını oluşturmak güçleşmekte; profesyonalizmin temel nitelikleri konusunda ortak bir mutabakata varılamamaktadır. Kavramın farklı bireysel algılardan ve kültürel yapılardan etkilenmesi farklı paydaşların katılımıyla şekillenen tanımlar yapılmasını gerekli kılmaktadır. Bu doktora tezi, eczacıların profesyonalizm algılarını anlamayı amaçlayan niteliksel bir çalışmadır. Çalışma, eczacıların meslek içi etkileşimler, hasta ilişkileri, toplumsal ilişkiler, kişisel özellikler çerçevesinde profesyonalizm algılarının nasıl şekillendiğini inceleyerek bu kavram ile ilgili derinlemesine bir değerlendirme sunmayı hedeflemektedir. Bu doğrultuda çalışmamız; profesyonalizm kavramının ne şekilde algılandığının farklı uğraş alanlarında çalışan eczacılar tarafından ortaya konulmasını sağlamış ve konu ile ilgili derinlemesine bilgi edinilmiştir. Bu tez çalışmasının evrenini; Ankara'da faaliyet gösteren akademisyen eczacılar, kamu eczacıları, özel sektör eczacıları ve toplum eczacıları oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak, derinlemesine yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Katılımcılar, maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemi kullanılarak seçilmiştir. Örneklem; yaş, cinsiyet ve mesleki deneyim gibi demografik faktörler dikkate alınarak belirlenmiş ve böylelikle, eczacılık mesleği içinde farklı perspektiflerin yansıtılmasına olanak tanınmıştır. Ayrıca, görüşmelerin büyük çoğunluğu yüz yüze olmakla birlikte COVID-19 kısıtlamalarına bağlı olarak bir kısmı da Zoom üzerinden gerçekleştirilmiştir. Toplanan veriler, tekrarlayan kodları, kategorileri ve temaları ortaya çıkarmak için içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Bu yaklaşım, eczacıların profesyonalizm kavramını nasıl anladıklarını ve inşa ettiklerini ortaya çıkarmada kilit içgörülerin elde edilmesini sağlamıştır. Tema, kategori, kod dağılımları ve birbirleriyle bağlantıları kavram ve zihin haritaları ile görselleştirilmiştir. Elde edilen bulgular, eczacıların profesyonalizm algılarının büyük ölçüde öznel değerlendirmelere ve değer yargılarına dayandığını göstermektedir. Mesleki yeterlilik, kişisel değerler ve etik değerlere bağlılık kategorilerini içeren kişisel özellikler teması profesyonalizmin merkezinde yer almıştır. Eczacılık bilimi hakkında derin bilgiye ve uygulayabilme yeteneğine sahip olma, iletişim ve danışmanlık becerilerine sahip olma, kendini geliştirme ve öğrenmeye istekli olma, yasal düzenlemelere ve etik kurallara uyma, hasta yararını ticari ve diğer bireysel çıkarların önünde tutma, sorumluluk ve hesap verilebilirlik ilkelerine göre çalışma kodları öne çıkmakta ve profesyonalizmin çok boyutlu bir kavram olduğu düşünülmektedir. Araştırma, eczacıların profesyonalizm algılarının hastalarıyla ve meslektaşlarıyla kurdukları ilişkilerle nasıl bağlantılı olduğunu, mesleki sorumlulukları nasıl üstlendiklerini ve bu sorumlulukları hastalara ve topluma nasıl sunduklarını ortaya koyarak; eczacıların çalışma alanlarına bağlı olarak bu kavramı nasıl algıladıklarını, profesyonalizm algılarının eczacılık mesleği için kritik bir unsur olduğunu, mesleki başarı ve toplumsal güven açısından hayati bir rol oynadığını göstermektedir. Sonuç olarak, bu çalışma eczacıların profesyonalizm algılarına ilişkin yeni bulgular sunmakta ve eczacılık mesleğinde profesyonalizm algısının belirlenmesinin önemini vurgulamaktadır. Bulguların genellenebilirliği sınırlı olsa da çalışma, eczacıların mesleki gelişimlerine katkı sağlayacak eğitim programlarının tasarlanmasına rehberlik edeceği ve bu alandaki nitel araştırmalara değerli katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Ülkemizde ve alanımızda bu konu ile ilgili literatürlerin kısıtlı olması nedeniyle bu araştırmaların genişletilmesi ve geliştirilmesi gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
Professionalism is a general concept that describes the qualifications of an individual who will undertake a specialized profession acquired through education and denotes a process. Due to differing perspectives and perceptions among individuals, forming a universal and objective definition of professionalism becomes challenging; a common consensus on its fundamental qualities cannot be reached. The concept's influence by different individual perceptions and cultural structures necessitates definitions shaped with the participation of various stakeholders. This doctoral thesis is a qualitative study aiming to understand pharmacists' perceptions of professionalism. The study seeks to provide an in-depth evaluation of this concept by examining how pharmacists' perceptions of professionalism are shaped within the frameworks of intra-professional interactions, patient relationships, societal relations, and personal characteristics. Accordingly, our study has enabled pharmacists working in different fields to express how they perceive the concept of professionalism, thereby obtaining comprehensive insights on the subject. The population of this thesis comprises academic pharmacists, public sector pharmacists, private sector pharmacists, and community pharmacists operating in Ankara. In-depth face-to-face interviews were conducted as the data collection tool. Participants were selected using the maximum variation sampling method. The sample was determined by considering demographic factors such as age, gender, and professional experience, allowing for the reflection of different perspectives within the pharmacy profession. Moreover, while the majority of interviews were conducted face-to-face, some were carried out via Zoom due to COVID-19 restrictions. The collected data were analyzed using content analysis to reveal recurring codes, categories, and themes. This approach provided key insights into how pharmacists understand and construct the concept of professionalism. Themes, categories, code distributions, and their interconnections were visualized using concept and mind maps. The findings indicate that pharmacists' perceptions of professionalism are largely based on subjective evaluations and value judgments. The theme of personal characteristics—which includes categories such as professional competence, personal values, and commitment to ethical values—has been central to professionalism. Notable codes include possessing deep knowledge of pharmaceutical science and the ability to apply it, having communication and counseling skills, being willing to self-develop and learn, complying with legal regulations and ethical rules, prioritizing patient benefit over commercial and other individual interests, and working according to the principles of responsibility and accountability. These suggest that professionalism is considered a multidimensional concept. The research demonstrates how pharmacists' perceptions of professionalism are connected to the relationships they establish with their patients and colleagues, how they assume professional responsibilities, and how they present these responsibilities to patients and society. It shows that pharmacists perceive this concept differently depending on their areas of work and that perceptions of professionalism are a critical element for the pharmacy profession, playing a vital role in professional success and societal trust. In conclusion, this study presents new findings regarding pharmacists' perceptions of professionalism and emphasizes the importance of determining this perception in the pharmacy profession. Although the generalizability of the findings is limited, the study is thought to guide the design of educational programs that will contribute to the professional development of pharmacists and provide valuable contributions to qualitative research in this field. Due to the limited literature on this subject in our country and field, further expansion and development of these studies are necessary.
Benzer Tezler
- İlaç takip sistemi hakkında Ankara'daki serbest eczacıların tutumlarının değerlendirilmesine yönelik bir alan çalışması
A field survey about evaluation of attitudes of the pharmacists of Ankara towards drug tracking system
FİKRİ YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eczacılık ve FarmakolojiGazi Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JÜLİDE YILDIRIM ÖCAL
- Eczacılarda iş-aile çatışması: Ankara'daki eczane eczacıları üzerinde bir inceleme
Work-family conflict among pharmacists: A study on community pharmacists in Ankara
ZEYNEP ÇALGAN
Doktora
Türkçe
2016
Eczacılık ve FarmakolojiHacettepe ÜniversitesiEczacılık İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELEN YEĞENOĞLU
- Ankara'daki hastanelerde hizmet veren hastane eczacılarının rollerinin değerlendirilmesine yönelik bir araştırma
A study to evaluate the role of the pharmacists working at the hospitals of Ankara
MÜGE DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Eczacılık ve FarmakolojiHacettepe ÜniversitesiEczacılık İşletmeciliği ve Mevzuatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELEN YEĞENOĞLU
- Ankara ilindeki eczanelerde soğuk-zincir konusunda uygulamalar
Cold chain practices in the pharmacies in Ankara
A. NİLÜFER ÖZAYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Eczacılık ve FarmakolojiHacettepe ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LEVENT AKIN
- Ankara'daki sağlık meslek odalarına üye olanların acil durumlara / afetlere bireysel hazırlıklarının değerlendirilmesi
Evaluation of individual preparedness for emergencies / disasters among members of health professions' chambers in Ankara
DİLEK YILDIRIM PAK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Halk SağlığıHacettepe ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KERİM HAKAN ALTINTAŞ