Ahkâm hadislerinde söz eylemler: Edimsel inceleme
Speech acts in hadiths of jurisprudential rulings
- Tez No: 928385
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SALİH DERŞEVİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karabük Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
“Ahkâm Hadislerinde Söz Eylemler”başlığını taşıyan bu araştırmada Sahih-i Buhari örneğinde muamelatla ilgili fıkhi hükümlerin çıkarılmasındaki söz eylemlerin rolü tespit edilmeye çalışılmıştır. Tezin hedeflerinin gerçekleştirilmesi amacıyla betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırma, bir mukaddime ve giriş kısmıyla başlamış, sonrasında iki bölümden gelmiş ve bir sonuç kısmıyla tamamlanmıştır. Birinci bölüm, genel olarak edimselliğin ve özellikle de söz eylemlerin kavramsal ve kuramsal temelleriyle ilgilenen teorik bir incelemeye ayrılmıştır. İkinci bölüm ise, hadis-i şeriften seçilmiş metinler üzerinde uygulamalı bir çalışma olup, fıkıh âlimlerinin“sözeylemler”kavramını fıkhi hükümler çıkarma sürecinde nasıl kullandıklarına dair örnekler ve deliller içermektedir. Araştırmanın önemi, hükümlerin dilbilimsel edimsel bir perspektiften, söz eylemleri teorisine göre anlaşılmasına katkıda bulunmasında yatmaktadır. Araştırma, şu önemli sonuçlara ulaşmıştır: Arapça derslerinde haber türlerinin (başlangıç, talep, inkâr) sınıflandırılması, muhatabın haberi alırkenki durumunu dikkate alan, tamamen pragmatik bir sınıflandırmadır. Bağlama derinlemesine bakmak ve konuşmacının niyetlerini anlamak, konuşma eyleminin taşıdığı edimsel amacın belirlenmesinde temel taşıdır. Bilgilendirme amaçlı konuşma eylemlerinin genel amacı haber vermektir ve çoğunlukla muhatapların durumlarının tanımıyla ilişkilidir. Hadis-i şeriflerde yer alan hükümlerde teşvik ve uyarı ikilemi, tebliğin önemli araçlarından biri olmuştur. Bu araçlar, kanıtlar ve delillerle dolu peygamberlik hitabında ruhlar üzerindeki etkisi ve önemi nedeniyle büyük bir yer tutmuş ve hadis-i şeriflerde en çok kullanılan unsurlardan biri olmuştur. Bunun dışında, araştırmanın sonunda yer alan diğer sonuçlar da kaydedilmiştir.
Özet (Çeviri)
This research, titled“Speech Acts in Hadiths of Jurisprudential Rulings,”aims to explore the role of speech acts in deriving jurisprudential rulings related to transactions as found in Sahih al-Bukhari. To achieve the objectives of the study, the researcher employed a descriptive-analytical methodology. Its significance lies in contributing to understanding rulings from a pragmatic linguistic perspective, guided by the theory of speech acts. The study concludes with several findings, most notably: The Arabic classification of declarative speech (primary, requestive, and deniable) is inherently pragmatic, considering the listener's state during communication. Careful attention to context and understanding speakers' intentions in discourse are fundamental for identifying the performative purpose of a speech act. Informative speech acts primarily aim to convey information, often linked to describing the audience's conditions. The dichotomy of encouragement and deterrence in jurisprudential traditions emerged as a vital tool in communication, significantly influencing audiences through Prophetic discourse rich in arguments and evidence. These elements played a substantial role in jurisprudential rulings and formed the majority of the Prophetic traditions studied.
Benzer Tezler
- Ahkâm hadislerinde yasaklanan akitler
Covenants forbidden in the hadiths of Ahkam' master thesis
İBRAHİM YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinBingöl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHİTTİN ÖZDEMİR
- Kütüb-i Sitte özelinde hadislerde efdaliyetin tespiti ve değerlendirilmesi
Determination and evaluation of virtue in hadiths specific to al-Kutub al-Sittah
HAVVA AÇİKGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VELİ ATMACA
- Hammâd b. Ebû Süleyman (120/738) ve rivayetleri
Hammad bin Abu Sulaiman (120/738) and his narrations
MECHMET BOTOUR MEMET
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TAHA ÇELİK
- İslam Hukuk metodolojisinde Ahâd Haber ve Ali el-Kârî'nin Ahâd Habere yaklaşımı (Fethu Bâbi'l-Inaye özelinde)
Al-Khabar al-Ahâd (verbum datum) in the Islamic Jurisprudence and the approach of Ali el-Kârî to the al-Khabar al-Ahâd (Instance of Fethu Bâbi'l-Inaye)
HASAN KAYAPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
DinÇukurova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NASİ ASLAN
- القرائن الصارفة للأمر عن الوجوب من خلال كتاب إحكام الأحكام شرح عمدة الأحكام لابن دقيق العيد
Emri vücûb dışına hamleden karineler: İbn Dakîk el-İd'in İhkâmü'l-ahkâm şerhu Umdeti'l-ahkam adlı eseri bağlamında
BİLAL JASSİM MOHAMMED AL-DOORI
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinMardin Artuklu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET AZİZ YAŞAR