Ortaokul öğrencilerinin düşünme yapıları ile geometrik düşünme alışkanlıklarının ilişkisinin incelenmesi
The investigation of the relationship between middle school students' thinking structures and their geometric thinking habits
- Tez No: 928716
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ELİF AKŞAN KILIÇASLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Matematik, Education and Training, Mathematics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trabzon Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Matematik Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Bu çalışmada ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin düşünme yapıları ile geometrik düşünme alışkanlıkları arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2023-2024 eğitim öğretim döneminde İzmir ilindeki bir devlet ortaokulunda eğitim gören 7. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Bu çalışma betimsel bir çalışmadır. Çalışmada 7. sınıfa devam eden 60 öğrencinin düşünme yapılarını belirlemek amacıyla Arıol (2009) tarafından geliştirilen, geçerliliği ve güvenirliliği test edilmiş olan“Problem Çözerken Bütüncül ve Analitik Düşünme Ölçeği”kullanılmıştır. Ölçekten elde edilen sonuçlar doğrultusunda amaçlı örneklem yoluyla seçilen 18 öğrencinin geometrik düşünme alışkanlıklarını belirlemek için; Driscoll, Wing DiMatteo, Nikula ve Egan (2007) tarafından belirlenen geometrik alışkanlıklarının her bir göstergesi dikkate alınarak“Problem Çözme Sınavı”geliştirilmiştir. Araştırmanın sonucunda öğrencilerin baskın olan düşünme yapısının bütüncül düşünme yapısı olduğu sonucuna varılmıştır. Problemlerin çözümünde analitik düşünme yapısındaki öğrencilerin en çok kullandığı düşünme alışkanlıkları ilişkilendirme ile keşfetme ve yansıtma alışkanlıkları olurken bütüncül düşünme yapısındaki öğrencilerin en çok kullandığı düşünme alışkanlığı keşfetme ve yansıtma alışkanlığı olmuştur. Her iki düşünme yapısındaki öğrencilerin de en az kullandığı düşünme alışkanlığı ise geometrik fikirleri genelleme alışkanlığı olmuştur. Buradan hareketle farklı düşünme yapısındaki öğrencilerin kullandıkları düşünme alışkanlıklarının benzerlik gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Problemlerin çözümünde en çok düşünme alışkanlığını analitik düşünme yapısındaki öğrencilerin kullandığı görülmüştür. Geometrik düşünme alışkanlıklarının göstergeleri boyutunda bakıldığında, her iki düşünme yapısındaki öğrenciler de yoğunlukla ilişkilendirme alışkanlığı göstergelerini kullandığı belirlenmiştir. Analitik düşünme yapısındaki öğrenciler en çok ilişkilendirme alışkanlığının“geometrik şekillerin çevre, alan, uzunluk vb. özellikleri arasındaki ilişkiyi belirleme”göstergesini kullanırken, bütüncül düşünme yapısındaki öğrenciler ise en çok keşfetme ve yansıtma alışkanlığının“çözüme ait ek çizimler yapma”göstergesini kullanmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda gelecekte yapılabilecek araştırmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, the relationship between the thinking structures of 7th-grade middle school students and their geometric thinking habits was examined. The study group consists of 7th-grade students studying at a public middle school in İzmir during the 2023-2024 academic year. This is a descriptive study. To determine the thinking structures of 60 students in the 7th grade, the“Holistic and Analytical Thinking Scale in Problem Solving,”developed by Arıol (2009) and tested for validity and reliability, was used. Based on the results obtained from this scale, a“Problem Solving Exam”was developed to determine the geometric thinking habits of 18 students selected through purposeful sampling. This exam was designed by considering each indicator of geometric habits identified by Driscoll et al. (2007). The study concluded that students predominantly exhibit a holistic thinking structure. Among students with an analytical thinking structure, the most frequently used thinking habits in problem-solving were association, exploration, and reflection. Similarly, students with a holistic thinking structure primarily used exploration and reflection habits. The least used thinking habit for both groups was the habit of generalizing geometric ideas. This finding suggests that students with different thinking structures exhibit similar thinking habits. It was also observed that students with an analytical thinking structure used thinking habits more frequently in problem-solving. In terms of geometric thinking habit indicators, students from both thinking structures predominantly demonstrated the association habit. Analytical thinkers most frequently used the“identifying relationships between geometric shapes' perimeter, area, length, etc.”indicator of association, whereas holistic thinkers most frequently used the“making additional drawings related to the solution”indicator of exploration and reflection habits. Based on the findings of this study, recommendations for future research have been provided.
Benzer Tezler
- Matematiksel uzamsal kavramların problem bağlamında incelenmesi
Investigation of mathematical spatial concepts in problem context
GONCAGÜL YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE YAVUZ
- Ortaokul öğrencilerinin matematiksel düşünme süreçlerinin ve matematiksel dil becerilerinin matematiğin üç dünyası kuramsal çerçevesi açısından incelenmesi
An investigation of mathematical thinking processes and mathematical language skills of secondary school students through the theoretical framework of 'three worlds of mathematics'
ESRA AKARSU YAKAR
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜHA YILMAZ
- Ortaokul öğrencilerinin cebirsel düşünme düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Afyonkarahisar il örneklemi)
An examination of secondary school students' algebraic thinking levels in terms of different variables (Afyonkarahisar sample)
İREM PARK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimAfyon Kocatepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT PEKER
- 21. yüzyıl becerilerinin gelişimini destekleyici fen öğrenme ortamlarının ortaokul öğrencilerinin problem çözme, yaratıcı düşünme becerileri ve kavram öğrenimine etkisinin incelenmesi
The investigation of the impact of the science learning environments promoting 21st century skills' development on middle school students' problem-solving skills, creative thinking abilities, and conceptual learning
FERAH ÖZER
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİHAL DOĞAN
- Eğitim yapılarında yangın tahliye performansını artırmaya yönelik algıya dayalı bir yaklaşım
Perception-based approach to enhancing fire evacuation performance in educational building
SÜLEYMAN CEVAT ÇEVRİMLİ
Doktora
Türkçe
2024
MimarlıkKonya Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLGEHAN YILMAZ ÇAKMAK