Ebeveynlerin çocukluk çağı travmaları ile ebeveyn-çocuk ilişkisinde duygu düzenleme arasındaki ilişki: Zihinselleştirmenin aracı rolü
The relationship between parents' childhood traumas and emotion regulation in the parent-child relationship: The mediating role of mentalization
- Tez No: 928717
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MERVE GÖLCÜK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Antalya Bilim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 83
Özet
Bu çalışmanın amacı, ebeveynlerin çocukluk çağı ruhsal travmalarının yaşantı düzeyi ile ebeveyn-çocuk ilişkisinde duygu düzenleme becerileri arasındaki ilişkide zihinselleştirmenin aracı rolünün araştırılmasıdır. Katılımcılar, yaşları 25-58 arasında (Ort. =37.46, SS=5.64) olan, 3-10 yaş aralığında çocuk sahibi 369 anne ve babadan (307 anne, %83.2; 62 baba, %16.8) oluşmaktadır. Araştırmada, Demografik Bilgi Formu, Çocukluk Çağı Ruhsal Travma Ölçeği, Zihinselleştirme Ölçeği ve Ebeveyn Duygu Düzenleme Ölçeği kullanılmıştır. Ebeveynlerin çocukluk çağı ruhsal travmaları ile ebeveyn duygu düzenlemesi (ebeveynin çocuğun duygularına yönelimi, ebeveynin çocuğun ve kendi duygularını kabul etmesi ve ebeveynin çocuğun duygularından kaçınması) arasındaki ilişkide zihinselleştirmenin (kendilik temelli zihinselleştirme, ötekiler temelli zihinselleştirme, zihinselleştirmeye güdülenme) aracılık etkisine SPSS PROCESS Macro Model 4 ile bakılmıştır. Ebeveylerin eğitim düzeyi kontrol edilerek yapılan aracılık analizinden elde edilen bulgulara göre, ebeveynlerin çocukluk çağı ruhsal travmaları ile ebeveynin çocuğun duygularına yönelimi arasındaki ilişkiye ötekiler temelli zihinselleştirme aracılık etmektedir. Ebeveylerin eğitim düzeyi ve algılanan gelir düzeyi kontrol edilerek yapılan aracılık analizinden elde edilen bulgulara göre, ebeveynlerin çocukluk çağı ruhsal travmaları ile ebeveynin çocuğun ve kendi duygularını kabul etmesi arasındaki ilişkiye ötekiler temelli zihinselleştirme aracılık etmektedir. Ebeveylerin eğitim düzeyi ve sahip olduğu çocuk sayısı kontrol edilerek yapılan aracılık analizlerinden elde edilen bulgulara göre, ebeveynlerin çocukluk çağı ruhsal travmaları ile ebeveynin çocuğun duygularından kaçınması arasındaki ilişkiye kendilik temelli zihinselleştirme aracılık etmektedir. Sonuç olarak, ebeveynlerin çocukluk çağı ruhsal travmaları, zihinselleştirme üzerinden ebeveyn-çocuk ilişkisinde duygu düzenleme becelerileri ile ilişkili bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to investigate the mediating role of mentalization in the relationship between parents' childhood psychological traumas and emotion regulation skills in the parent-child relationship. The participants consisted of 369 parents (307 mothers, 83.2%; 62 fathers, 16.8%) with children aged between 3 and 10 years. Their ages ranged from 25 to 58 years (M = 37.46, SD = 5.64). The Demographic Information Form, the Childhood Trauma Questionnaire, the Mentalization Scale, and the Parental Emotion Regulation Scale were used in this study. The mediating role of mentalization (self-oriented mentalization, other-oriented mentalization, and motivation for mentalization) in the relationship between parents' childhood psychological traumas and parent emotion regulation (parental orientation toward the child's emotions, parental acceptance of both their own and their child's emotions, and parental avoidance of the child's emotions) was examined using SPSS PROCESS Macro Model 4. Mediation analysis findings indicated that other-oriented mentalization mediated the relationship between parents' childhood psychological traumas and parental orientation toward the child's emotions, controlling for parental education level. Other-oriented mentalization also mediated the relationship between parents' childhood psychological traumas and parental acceptance of both their own and their child's emotions, controlling for parental education level and perceived income level. Additionally, self-oriented mentalization mediated the relationship between parents' childhood psychological traumas and parental avoidance of the child's emotions, controlling for parental education level and the number of children. In conclusion, parents' childhood traumas were found to be associated with emotion regulation skills in the parent-child relationship through mentalization.
Benzer Tezler
- Çocukluk çağı travmaları ve ebeveynlerin istismar farkındalığı arasındaki ilişkilerin incelenmesi
An examination of relationship between childhood traumas and parental abuse awareness
ASLI YOLCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiBursa Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI YEŞİL
- Çocukluk çağı ve anne olmak
Childhood and being a mother
TUĞBA ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERNA GÜLOĞLU
- Çocukluk çağı travmaları ile ebeveyn yetkinliği arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between childhood traumas and parental competence
DİLEK CAM ŞAHİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF SERAP ESEN
- Ebeveynlik tutumlarını etkileyen faktörler: Çocukluk çağı travmaları ve güncel ebeveyn çocuk ilişkileri
Childhood traumas and their relationships with their children as predictors of parents' parenting styles
PINAR YANPAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve Öğretimİstanbul Gelişim ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DERYA KAVGAOĞLU
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYLİN AKINLAR
- Ebeveynlerin çocukluk çağı travmalarının, ebeveyn tutumları ve ebeveyn-çocuk ilişkileri üzerindeki etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of parents' childhood trauma on parent attitudes and parent-child relations
ARZU HUSEYNZADE
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiHaliç ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA KAYIM