Lise öğrencilerinin kariyer karar verme yetkinlik beklentinlerinde aile etkisi ve meslek seçimine ilişkin akılcı olmayan inançların rolü
The role of family influence and irrational beliefs about career choice on high school students career decision-making self-efficacy expectations
- Tez No: 928786
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NAZLI BÜŞRA AKÇABOZAN KAYABOL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bahçeşehir Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Bu çalışmanın amacı, sosyodemografik özellikler, kariyer seçimine ilişkin akılcı olmayan inançlar ve kariyer kararlarında ailenin etkisi değişkenlerinin lise öğrencilerinin kariyer kararı yetkinlik beklentisini (KKYB) nasıl yordadığını incelemektir. Veriler İstanbul ili merkezinde bulunan bir kolejin kampüslerinden birinde öğrenim gören 591 (282 kız ve 309 erkek) lise öğrencisinden elde edilmiştir. Araştırmanın verileri tanımlayıcı istatistikler, bağımsız örneklem t-testleri, tek yönlü ANOVA, Pearson korelasyonu ve hiyerarşik regresyon analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular, cinsiyet, gelir düzeyi, akademik başarı ve annenin eğitim düzeyine göre KKYB puanlarında anlamlı farklılıklar olduğunu ortaya koymuştur. Erkek öğrenciler, daha yüksek gelire ve akademik başarıya sahip olanlar ve annesi lisansüstü eğitim almış olan öğrenciler daha yüksek KKYB bildirmiştir. Pearson korelasyon analizi sonuçları KKYB değişkeni ile kariyer seçiminde aile desteği arasında pozitif bir ilişki olduğunu gösterirken, dış kontrol ve irrasyonel inançlar KKYB ile negatif korelasyon göstermiştir. Hiyerarşik regresyon analizleri sonuçları ise akademik başarı, mükemmeliyetçilik ve bilgilendirici aile desteğini KKYB değişkeninin anlamlı yordayıcıları olduğunu göstermiştir. Sonuçlar, ailelerin bilgilendirici desteğini artıran ve irrasyonel inançları ele alan müdahalelerin öğrencilerin kariyer kararı verme yeterliliğini olumlu yönde etkileyebileceğine işaret etmektedir. Bu bulgular, ergenlik döneminde kariyer gelişimini desteklemek için hedefe yönelik eğitim ve danışma programlarının önemini vurgulamaktadır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to examine how sociodemographic characteristics,irrational beliefs about career choice, and family influence on career decisions predict career decision self-efficacy expectation (CDSE) of high school students.Data were obtained from 591 (282 female and 309 male) high school studentsstudying at one of the campuses of a private high school located in the center of Istanbul. Data was analyzed using descriptive statistics, independent samples t-tests,one-way ANOVA, Pearson correlation, and hierarchical regression analysis. The findings revealed that there were significant differences in CDSE scores according to gender, income level, academic achievement, and mother's education level. Male students, those with higher income and academic achievement, and students whose mothers had postgraduate education reported higher CDSE. Pearson correlation analysis results showed that there was a positive relationship between CDSE and family support in career choice, while external control and irrational beliefs were negatively correlated with CDSE. Hierarchical regression analysis results showed that academic achievement, perfectionism, and informative family support were significant predictors of CDSE. Results suggest that interventions that increase parents; informational support and address irrational beliefs may positively impact students; career decision-making competence. These findings highlight the importance of targeted education and counseling programs to support career development during adolescence.
Benzer Tezler
- Lise öğrencilerinin kariyer karar verme yetkinlik beklentinlerinde aile etkisi ve meslek seçimine ilişkin akılcı olmayan inançların rolü
The role of family influence and irrational beliefs about career choice on high school students career decision-making self-efficacy expectations
SELVİNAZ GÜLBEDEN AKSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAZLI BÜŞRA AKÇABOZAN KAYABOL
- Lise öğrencilerinin kariyer kararı verme öz yetkinliklerine ve kariyer gelecek beklentilerine yönelik metaforik algıları
High school students' metaphoric perceptions regarding career decision-making self-efficacy and career future expectatitons
İBRAHİM KAPLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimHasan Kalyoncu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN EŞİCİ
- Kariyer kararı yetkinlik programının kariyer yetkinlik kararı ve öznel iyi oluşa etkisi
Başlık çevirisi yok
AGİT IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiUluslararası Kıbrıs ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞERİFE ÖZBİLER
- Lise öğrencilerinde kariyer kararı verme güçlükleri
High school students' career decision-making difficulties
TANSU MUTLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİDAN KORKUT OWEN
- Kariyer karar verme güçlüklerinin yordayıcıları olarak kariyere ilişkin ebeveyn desteği ve meslek kararı verme öz yetkinliği
Vocational decision making self- efficacy and career related parentel support as predictors of career decision making difficulties
GAMZE TEMELOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERİDE BACANLI