Geri Dön

Yükseköğretimde sınır genişletme uygulamalarının beşeri sermaye gelişimi açısından incelenmesi: Kurumsal bir etnografya çalışması

Examining boundary spanning practices in higher education in terms of human capital growth: An institutional ethnography study

PDF İndir

  1. Tez No: 928787
  2. Yazar: SEZER ALPER ZEREYALP
  3. Danışmanlar: PROF. DR. BETÜL BALKAR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Kamu Yönetimi, Education and Training, Public Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Sınır genişletme, beşerî sermaye gelişimi, yükseköğretim, kurumsal etnografya, Boundary spanning, human capital growth, higher education, institutional ethnography
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çukurova Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 481

Özet

YÜKSEKÖĞRETİMDE SINIR GENİŞLETME UYGULAMALARININ BEŞERİ SERMAYE GELİŞİMİ AÇISINDAN İNCELENMESİ: KURUMSAL BİR ETNOGRAFYA ÇALIŞMASI Sezer Alper ZEREYALP Doktora Tezi, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Betül BALKAR Şubat 2025, 460 sayfa Bu araştırmanın amacı, yükseköğretim kurumlarında akademik personel düzeyinde beşerî sermaye gelişimini destekleyen sınır genişletme politikalarının kurumsal yapı ve kültür bağlamında incelenmesidir. Bu amaçla, beşerî sermaye gelişimine katkıda bulunan sınır genişletme politikalarının üniversite içinde anlamlandırılmasında belirleyici olan kurumsal yapı ve kültür; kurumsal politikalar, sosyal bağlam, kurumsal söylem, güç ilişkileri ve liderlik tarzı çerçevesinde değerlendirilmiştir. Nitel araştırma yöntem ve tekniklerinin kullanıldığı araştırma, kurumsal etnografya yaklaşımıyla yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunda, Çukurova Üniversitesi bünyesinde bulunan iki fakülte ve bir yüksekokul bulunmaktadır. Çalışma grubunda yer alan üniversite,“araştırma üniversitesi”olma ölçütü doğrultusunda belirlenmiştir. Akademik birimlerin belirlenmesinde ise ölçüt örnekleme yöntemi iki aşamalı bir yaklaşımla uygulanmıştır. Birinci aşamada,“sınır genişletme uygulamalarına düzenli olarak dahil olan akademik birimler arasında yer alma”ölçütü benimsenirken, ikinci aşamada“farklı disiplin alanlarından akademik birimlerin çalışma grubuna dahil edilmesi”ölçütü benimsenmiştir. Sonuç olarak, Fen Bilimleri, Sosyal Bilimler ve Yabancı Diller Eğitimi alanlarından iki fakülte ve bir yüksekokul düzeyinde toplam üç akademik birim araştırmaya dahil olmuştur. Araştırmanın verileri görüşme, gözlem ve doküman analizi aracılığıyla toplanmıştır. Görüşme verileri, çalışma grubunda yer alan akademik birimlerde görev yapan yönetici ve öğretim elemanları ile yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler yoluyla toplanmıştır. Her akademik birimden iki yönetici ve iki akademik personel (bir akademik birimde ise üç akademik personel) ile görüşülmüştür. Görüşmeler kurum içi ve kurum dışı sınır genişletme çalışmaları için ayrı ayrı gerçekleştirildiğinden her bir katılımcı ile iki defa görüşme yapılmıştır. Gözlem verileri, araştırmanın yürütüldüğü akademik birimlerde sınır genişletme uygulamalarına ilişkin yapılan toplantılar ve çalışmaların araştırmacı tarafından katılımcı gözlemci rolü ile gözlemlenmesi sonucunda elde edilmiştir. Her akademik birimin bir kurum içi ve bir kurum dışı sınır genişletme toplantısı gözlemlenmiştir. Doküman inceleme çalışmaları kapsamında ise çalışma grubunda yer alan akademik birimlerin, araştırma verilerinin toplandığı süreçteki son üç yıla ait birim faaliyet raporları, kurumsal iç değerlendirme raporları (öz değerlendirme raporları) ve iş birlikli çalışma protokolleri incelenmiştir. Araştırma verileri iki aşamalı bir yaklaşımla yürütülen içerik analizi ile çözümlenmiştir. Birinci aşamada yürütülen içerik analizinde, kurum içi ve kurum dışı sınır genişletme politikalarına ilişkin görüşme, gözlem ve dokümanlardan elde edilen veriler, tümdengelimsel ve tümevarımsal analiz yaklaşımlarının bir arada uygulanması ile çözümlenmiştir. İkinci aşamada yürütülen içerik analizinde; görüşme, gözlem ve dokümanların analizi sonucunda belirlenen tema, alt tema ve kodlar bir arada değerlendirilerek tümdengelimsel bir yaklaşımla ikinci düzey bir analize tabi tutulmuştur. Bu aşamada gerçekleştirilen içerik analizinde kurum içi ve kurum dışı sınır genişletme politikaları da birlikte değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, sınır genişletme çalışmaları daha çok üniversitenin araştırma alt yapısını güçlendirme, akademik personelin mesleki gelişimini destekleme ve üniversitenin toplumsal katkı faaliyetlerini artırma bağlamındaki kurumsal politikalar ile yönlendirilmektedir. Sınır genişletme çalışmalarının, üniversitenin araştırma alt yapısını geliştirerek akademik personelin de araştırma yürütme kapasitesini artırdığı anlaşılmıştır. Üniversitenin, sınır genişletme çalışmaları bağlamında özellikle bulunduğu bölgedeki dış paydaşlarla iş birlikli çalışmalar yaptığı ve bölgesel sorunlara ve ihtiyaçlara hitap etmeyi önceliklendirdiği ortaya çıkmıştır. Sınır genişletme politikalarının sosyal bağlamının beşerî sermaye gelişimi bağlamında değerlendirilmesi sonucunda, bu politikaların üniversite içinde demokratik, katılımcı ve paylaşımcı bir çalışma ortamı oluşturduğu ve böylece akademik personelin beşerî sermaye gelişimini destekleyici bir örgüt kültürü ve ikliminin ortaya çıktığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın yürütüldüğü üniversitenin kurumsal söyleminin, Türk yükseköğretim sistemindeki genel eğilimlerle uyumlu bir şekilde; topluma fayda sağlama, uluslararasılaşma ve iş birliği yoluyla kurumsal kapasiteyi artırma hedeflerine odaklandığı anlaşılmıştır. Araştırmanın sonuçları, kurumsal söylemde yer verilen sınır genişletme çalışmalarının, akademik personelin mesleki gelişimi bağlamında da ele alındığını ve bu çalışmaların görünürlüğünün, akademik personelin ürettiği akademik çıktılara da bağlandığını göstermektedir. Araştırmanın sonuçlarına göre, üniversite ve dış paydaşlarının çalışma sistemlerindeki farklılık ve birbirlerinin kurumsal işleyişine dair yeterli bilgiye sahip olmamaları, güç ilişkilerinde bir belirsizlik faktörü olarak ortaya çıkmakta ve güç dengesinin kurulmasını zorlaştırmaktadır. Ancak, özellikle dış paydaşların üniversitenin hem uzmanlığına hem de etik işleyişine güvenmeleri, güç ilişkilerinde çatışmayı engelleyen bir işlev göstermektedir. Araştırmanın sonuçları, sınır genişletme sürecinde taraflar arasında bir güç dengesi kurulmasının, akademik personelin iş birlikli çalışmalar bağlamındaki bilgi ve deneyim alışverişini kolaylaştırarak beşerî sermayelerindeki gelişimi de desteklediğini göstermiştir. Sınır genişletme politikalarını hayata geçiren sınır genişletici liderlerin, sistem düşüncesine sahip oldukları ve böylece üniversitenin iç ve dış sınırlarını etkileyen faktörlere ilişkin yüksek bir anlayış ve farkındalık ile çalıştıkları ortaya çıkmıştır. Sınır genişletici liderlerin yenilikçi, üretken ve demokratik bir çalışma ortamı tesis ederek sınır genişletmeye elverişli bir çalışma kültürünün ve ikliminin oluşturulmasına öncülük yaptıkları anlaşılmıştır. Sınır genişletici liderlerin iletişime, öğrenmeye ve gelişime adanmış bir tutum sergileyerek akademik personeli de kişisel, sosyal ve mesleki gelişime yönlendirdikleri sonucuna varılmıştır. Araştırmanın sonuçları doğrultusunda, üniversitelerdeki sınır genişletme çalışmalarının etkili bir şekilde gerçekleştirilmesine ve akademik personelin beşerî sermaye gelişiminde bir araç olarak kullanılabilmesine yönelik öneriler sunulmuştur.

Özet (Çeviri)

EXAMINING BOUNDARY SPANNING PRACTICES IN HIGHER EDUCATION IN TERMS OF HUMAN CAPITAL GROWTH: AN INSTITUTIONAL ETHNOGRAPHY STUDY Sezer Alper ZEREYALP Ph.D. Thesis, Department of Educational Sciences Supervisor: Prof. Dr. Betül BALKAR February 2025, 460 pages The aim of this study is to examine the boundary expansion policies that support human capital development at the academic staff level in higher education institutions in the context of institutional structure and culture. For this purpose, the institutional structure and culture that determine the meaning of boundary spanning policies that contribute to human capital development within a university was evaluated within the framework of institutional policies, social context, institutional discourse, power relations and leadership style. The research, in which qualitative research methods and techniques were used, was conducted with an institutional ethnography approach. In the study group of the research, there are two faculties and one college within Çukurova University. The university in the study group was determined in line with the criterion of being a“research university.”In determining the academic units, the criterion sampling method was applied with a two-stage approach. In the first stage, the criterion of“being among the academic units getting regularly involved in boundary spanning practices”was adopted, while in the second stage, the criterion of“including academic units from different disciplinary fields in the study group”was adopted. As a result, a total of three academic units at the level of two faculties and one college from the fields of Natural Sciences, Social Sciences and Foreign Languages Education were included in the study. Research data were collected through interviews, observation and document analysis. Interview data were collected through semi-structured interviews with administrators and academic staff working in the academic units in the study group. Two administrators and two academic staff from each academic unit (three academic staff in one academic unit) were interviewed. Since the interviews were conducted separately for internal and external boundary spanning activities, each participant was interviewed twice. Observation data were obtained as a result of observing the meetings and activities on boundary spanning practices in the academic units by the researcher in the role of participant observer. One internal and one external meeting of each academic unit within the scope of boundary extension activities was observed. As a part of document review studies, annual unit activity reports, institutional internal evaluation reports (self-evaluation reports) and collaborative working protocols of the academic units in the study group for the last three years' period when the research data were collected were analysed. The research data were analysed by content analysis conducted with a two-stage approach. In the content analysis conducted in the first stage, the data obtained from interviews, observations and documents regarding internal and external boundary spanning policies were analysed by applying deductive and inductive analysis approaches together. In the content analysis conducted in the second stage, the themes, sub-themes and codes determined as a result of the analysis of interviews, observations and documents were evaluated together and subjected to a second level analysis with a deductive approach. In the content analysis carried out at this stage, internal and external boundary spanning policies were also evaluated together. According to the results of the study, boundary spanning activities are mostly guided by institutional policies in the context of strengthening the research infrastructure of the university, supporting the professional development of academic staff and increasing the social contribution (community engagement) activities of the university. It is understood that boundary spanning activities improve the research infrastructure of the university and increase the capacity of academic staff to conduct research. In the context of boundary spanning activities, it has been revealed that the university works in cooperation with external stakeholders, especially in the region where it is located, and prioritises addressing regional problems and needs. As a result of the evaluation of the social context of boundary spanning policies in the context of human capital development, it was concluded that these policies created a democratic, participatory and sharing working environment within the university and thus an organisational culture and climate that supported the human capital development of academic staff emerged. It is understood that the institutional discourse of the university where the research was conducted focuses on the goals of contributing the society, internationalisation and increasing institutional capacity through cooperation, in line with the general trends in the Turkish higher education system. The results of the research show that the boundary spanning activities included in the institutional discourse are also addressed in the context of the professional development of academic staff and the visibility of these activities is also linked to the academic outputs produced by academic staff. The results of the study indicate that the differences in the working systems of the university and external stakeholders and their lack of sufficient knowledge about each other's institutional functioning emerge as an uncertainty factor in power relations and make it difficult to establish a power balance. However, especially external stakeholders' trust in both the expertise and ethical functioning of the university serves as a function that prevents conflict in power relations. The results of the study showed that the establishment of a balance of power between the parties in the boundary spanning process also supports the development of human capital of academic staff by facilitating the exchange of knowledge and experience in the context of collaborative work. The boundary spanning leaders who implemented the boundary spanning policies were found to have a systems mindset and thus worked with a high understanding and awareness of the factors affecting the internal and external boundaries of the university. Boundary spanning leaders pioneered the creation of a work culture and climate conducive to boundary spanning by establishing an innovative, productive and democratic work environment. It was concluded that boundary spanning leaders lead academic staff to personal, social and professional development by displaying an attitude dedicated to communication, learning and development. In line with the results of the study, recommendations are presented for the effective implementation of boundary spanning activities in universities and its use as a tool for the human capital development of academic staff.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    511373

    Hegemony, class antagonism and capitalist policies in higher education: Post-war campus novels by Kingsley Amis, Malcolm Bradbury and David Lodge

    Yüksek öğretimde hegemonya, sınıf çatışması ve kapıtalist politikalar: Kingsley Amis, Malcolm Bradbury ve David Lodge'un ikinci Dünya savaşı sonrası kampüs romanları

    SİBEL ERBAYRAKTAR

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    İngiliz Dili ve EdebiyatıÇankaya Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZLEM UZUNDEMİR

  2. Tez No

    566679

    Eğitim ve eşitsizlik: Yükseköğretimde eşitsizliğin yeniden üretimi

    Education and inequality: Reproduction of inequality in higher education

    ENGİN ERİŞKEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ZAFER ÇELİK

  3. Tez No

    947264

    Билим, илим жана маданият тармагындагы Кыргызстан менен Түркиянын кызматташтыгы (1992-2012 жж.)

    Kırgız Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasında eğitim, bilim ve kültürel ilişkiler (1992-2012)

    KADRİ AĞGÜN

    Doktora

    Kırgızca

    Kırgızca

    2016

    TarihKyrgyz State University named after I Arabaev

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TÖLÖBEK ABDRAHMANOV

  4. Tez No

    92292

    Tarih-i Burhaneddin-i Belhi (Lady Sheil'in anıları)

    History of Burhaneddin-i Belhi (Memories of Lady Sheil)

    NİHAL ÇANKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Fars Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET KANAR

  5. Tez No

    311755

    Yükseköğretimde öğrenci başarılarının sınıflandırılmasında yapay sinir ağları ve lojistik regresyon yöntemlerinin kullanılması

    The usage of artifical neural network and logistic regression methods in the classification of student achievement at higher education

    GÜLÇİN ÇIRAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Ölçme ve Değerlendirme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖMAY ÇOKLUK

Geri Dön