Beşiktaş'ta saraylar, konaklar (Menziller) ile yalıların yerleşimi ve Beşiktaş Sahilsarayı
The settlement of the palaces, mansions (Houses) with waterside residences in Beşiktaş and Beşiktaş seaside palace
- Tez No: 929008
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEYNEP TARIM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sanat Tarihi, Tarih, Art History, History
- Anahtar Kelimeler: Beşiktaş, saray, yalı, konak, Beşiktaş Sâhilsarayı, Kadı Sicilleri, Beşiktaş, palace, waterside residence, mansion, Beşiktaş Seaside Palace, court records
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 348
Özet
Boğaziçi'nin Rumeli yakasında kalan Beşiktaş, Osmanlılar'ın İstanbul'u almasından sonra ilk gelişen yer olarak öne çıkmaktadır. Boğaziçi'nin Beşiktaş'a sunduğu avantaj yanında sur dışında kalmasına rağmen farklı bir mahalle yerleşimine sâhip olmasıyla da Galata ve Eyüp'ten ayrılmaktadır. Havâss-ı Kostantiniyye'den sonra Galata'ya bağlı bir kasaba olan Beşiktaş, ne Galata gibi gayrimüslimlerin yoğunlukta oldukları ne de Eyüp gibi Müslüman kimliğini baskın hissettirdiği bir yer olmayıp iki kaza arasında kendine has bir yerleşim tecrübesi kazanmış bir semtti. Bu tez Beşiktaş'ın yerleşimini sahil hattı ve üstündeki yapıları ve sâhiplerini iki kısımda incelemektedir. Bu binalar arasında özel bir örnek olarak Beşiktaş Sâhilsarayı tek bir bölümde ele alındı. İlk aşamada XVI-XVII. yüzyıllarda Beşiktaş'ın farklı mahallelerinde yer alan saray, yalı ve konakların ne zaman inşâ edildiği, yapısal özellikleri, konumları, kimler tarafından kullanıldığı ve etrafındaki yapılar bütüncül bir bakış açısıyla ele alındı. İkinci aşamada ise Beşiktaş Sahilsarayı'nın inşâ süreci ve yapının zaman içerisinde ne tür değişim ve dönüşümler geçirdiği incelendi. Beşiktaş'ta Osmanlı hanedanına âit ilk yapı olması ve bölgenin şekillenmesinde ciddi katkıları bulunması sebebiyle müstakil olarak ele alınan Beşiktaş Sâhilsarayı'nın önemine binaen bu süreç Sultan Abdülmecid dönemine kadar uzatıldı. Tez büyük ölçüde Beşiktaş ve Galata kadı sicillerini kaynak almakla birlikte arşiv vesikaları, dönemin kaynak eserleri ve araştırma eserlerinden de yararlandı.
Özet (Çeviri)
Beşiktaş, located on the Rumelian side of the Bosphorus, was the first area to develop following the Ottoman conquest of Istanbul. In addition to the advantages provided by its location along the Bosphorus, Beşiktaş distinguished itself from Galata and Eyüp through its unique neighborhood structure, despite being situated outside the city's walls. Following its incorporation into Galata as part of Havâss-ı Kostantiniyye, Beşiktaş occupied a distinct position; it was neither a predominantly non-Muslim settlement like Galata nor a district defined by a strong Muslim identity like Eyüp. Instead, it developed a unique residential character between these two regions. This thesis examines the settlement patterns of Beşiktaş in two main sections: The coastal zone, along with the buildings located there and their ownership, and a focused study of Beşiktaş Seaide Palace as a singular case. The first section analyzes buildings dating from the 16th and 17th centuries. In contrast, the second section takes a comprehensive approach to examining the palaces, waterside mansions and mansions constructed in various neighborhoods of Beşiktaş. This analysis considers the timeline of their construction, architectural features, locations, ownership, and surrounding structures. The second part of the study specifically investigates the construction process of Beşiktaş Seaside Palace, as well as the modifications and transformations the structure underwent over time. Given its significance as the first building in Beşiktaş associated with the Ottoman dynasty and its substantial role in shaping the district, the research extends its scope to the period of Sultan Abdülmecid. The thesis primarily relies on court records from Beşiktaş and Galata as primary sources while also incorporating archival documents, contemporary accounts, and secondary research studies.
Benzer Tezler
- Beşiktaş'ın kentsel tarihi ve barındırdığı mimari eserler
Beşiktaş?s urban history and architectural monuments
ASLAN BURAK METİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NURİ SEÇGİN
- Beşiktaş'ta kentsel mekânın modernleşme süreci (Tanzimat'tan II. Meşrutiyet'e kadar)
The modernization process of urban space in Beşiktaş (From Tanzimat to the second Constitutional monarchy)
ELA YILMAZ
Doktora
Türkçe
2022
Kamu YönetimiAnkara ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZİYA KENAN BİLİCİ
- Beşiktaş rum okulu restorasyon projesi
Restoration project of besiktas greek school
ÖZGÜR BORAN OKUYUCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiRestorasyon Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. GÜLSÜN TANYELİ
- Sokak modasının Nişantaşı ve Beşiktaş'ta kültürel çalışmalar bağlamında karşılaştırılması
Comparision of street styles at Nişantaşi and Beşiktaş with cultural studies perspective
ARZU SÜZMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Giyim Endüstrisiİstanbul Arel ÜniversitesiMedya ve Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURÇAY TÜRKOĞLU
- Kriz dönemlerinde habercilik: Türkiye'deki terör saldırıları örneği 'Vodafone Arena patlaması'
Journalism in times of crisis: The case of teror attacks in Turkey 'Vodafone Arena explosion'
MELTEM BAŞARAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Radyo-TelevizyonMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YENAL GÖKSUN