Lise öğrencilerinin akademik motivasyonu ve internet bağımlılığı arasındaki ilişkide gelişen zihniyet teorisinin aracı rolü
The mediating role of growth mindset in the relationship between academic motivation and internet addiction among high school students
- Tez No: 929044
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SİBEL GÜZEL YÜCE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Bu araştırma, akademik motivasyon ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkide zihniyet teorisinin aracılık rolünü incelemeyi amaçlamaktadır. Akademik motivasyon, öğrencilerin öğrenme sürecine yönelik ilgisini ve çabasını belirleyen kritik bir faktörken, internet bağımlılığı akademik performansı olumsuz etkileyebilecek önemli bir risk faktörü olarak değerlendirilmektedir. Son yıllarda, öğrencilerin akademik başarılarını ve öğrenmeye yönelik inançlarını şekillendirmede gelişen zihniyetin önemli bir değişken olduğu öne sürülmektedir. Bu bağlamda, araştırma gelişen zihniyetin akademik motivasyon ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkiye nasıl aracılık ettiğini inceleyerek alanyazına katkı sağlamayı hedeflemiştir. Araştırma ilişkisel tarama modeli ile yürütülmüş nicel bir çalışmadır. Osmaniye ilindeki devlet liselerinde öğrenim gören 524 onuncu sınıf öğrencisinden veri toplanmıştır. Katılımcılar,“Zihniyet Teorisi Ölçeği”,“Akademik Motivasyon Ölçeği”ve“İnternet Bağımlılık Ölçeği”ile değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde Hayes PROCESS makrosu kullanılarak aracılık analizi yapılmış ve bootstrap yöntemi ile güven aralıkları hesaplanmıştır. Bulgular, akademik motivasyon ile internet bağımlılığı arasında negatif ve anlamlı bir ilişki olduğunu göstermiştir (r = -0.294, p < 0.01). Akademik motivasyonu yüksek öğrencilerin internet bağımlılığı düzeylerinin daha düşük olduğu belirlenmiştir. Aracılık analizi sonuçlarına göre, gelişen zihniyetin akademik motivasyon ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkide kısmi aracılık rolü oynadığı görülmüştür. Ayrıca, akademik motivasyonun gelişen zihniyeti olumlu yönde etkilediği (β = 0.2286, p < 0.01), gelişen zihniyetin ise internet bağımlılığı üzerinde azaltıcı bir etkisinin olduğu (β = -0.1396, p < 0.001) belirlenmiştir. Bootstrap analizleri, gelişen zihniyetin akademik motivasyon ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkide %95 güven aralığında anlamlı bir dolaylı etkiye sahip olduğunu ortaya koymuştur. Bu araştırmanın bulguları, gelişen zihniyetin akademik motivasyonu artırmada ve internet bağımlılığını azaltmada önemli bir faktör olduğunu ortaya koymaktadır. Bu doğrultuda, okullarda yürütülen rehberlik programlarında, öğrencilerin çabanın başarı için kritik olduğunu ve hataların öğrenme sürecinin doğal bir parçası olduğunu kavramalarına yönelik etkinliklere yer verilmesi önerilmektedir. Ayrıca, öğretmenlerin sınıf içi uygulamalarında gelişen zihniyeti teşvik edebilmeleri için hizmet içi eğitimlerle desteklenmesi, öğrencilerin akademik gelişimlerini desteklerken bilinçli internet kullanımı kazanmalarına da katkı sağlayabilir.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine the mediating role of mindset theory in the relationship between academic motivation and internet addiction. While academic motivation is a critical factor that determines students' interest and effort in the learning process, internet addiction is considered a significant risk factor that may negatively affect academic performance. In recent years, the growth mindset has been proposed as an important variable in shaping students' academic success and beliefs about learning. In this context, this study seeks to contribute to the literature by investigating how the growth mindset mediates the relationship between academic motivation and internet addiction. The research was conducted as a quantitative study using a correlational survey model. Data were collected from 524 tenth-grade students studying in public high schools in Osmaniye, Türkiye. Participants were assessed using the“Implicit Theories of Intelligence Scale,”the“Academic Motivation Scale,”and the“Internet Addiction Scale.”Mediation analysis was conducted using the Hayes PROCESS macro, and confidence intervals were calculated using the bootstrap method. The findings revealed a significant negative relationship between academic motivation and internet addiction (r = -0.294, p < 0.01). Students with higher academic motivation were found to have lower levels of internet addiction. Mediation analysis results indicated that the growth mindset played a partial mediating role in the relationship between academic motivation and internet addiction. Additionally, academic motivation positively influenced the growth mindset (β = 0.2286, p < 0.01), while the growth mindset had a reducing effect on internet addiction (β = -0.1396, p < 0.001). Bootstrap analyses confirmed that the growth mindset had a significant indirect effect on the relationship between academic motivation and internet addiction within a 95% confidence interval. The findings of this study highlight the importance of the growth mindset in enhancing academic motivation and reducing internet addiction. Accordingly, it is recommended that school counseling programs include activities that help students understand that effort is critical for success and that mistakes are a natural part of the learning process. Additionally, providing in-service training for teachers to promote the growth mindset in classroom practices may support students' academic development while fostering conscious internet use.
Benzer Tezler
- Examining the relationship between foreign language enjoyment, boredom levels and internet addiction of learners in EFL classes
Yabancı dil olarak İngilizce derslerinde öğrenenlerin yabancı dil keyfi, sıkıntı düzeyleri ve internet bağımlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi
ELİF AKSAKAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEMİN KAZAZOĞLU
- Müzik öğretmeni adaylarının teknoloji bağımlılıkları ve çalgı performans yönetimi öz yeterlik algılarının incelenmesi
Examining the technology addictions and the perceptions of self efficiency in instrument performance management of pre-service music teachers
MERİÇ YİĞİT KÖKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE ONURAY EĞİLMEZ
- Lise öğrencilerinde zihin gezinmesi, motivasyon ve akademik performans ilişkisi
The relationships between mind wandering, motivation and academic performance of high school students
SEVGİ SEZGİN
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GALİP YÜKSEL
- Üretken yapay zeka destekli programlama eğitiminin çeşitli değişkenler üzerindeki etkisinin incelenmesi
Investigating the effect of generative artificial intelligence-assisted programming education on various variables
NECATTİN KIRAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Teknik EğitimAfyon Kocatepe Üniversitesiİnternet ve Bilişim Teknolojileri Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH ÖZDİNÇ
- Exploring the perceptions and experiences of Turkish 9th grade EFL students in the flipped classroom: Findings from a qualitative research study
9. sınıf İngilizce yabancı dil öğrencilerinin ters yüz sınıfta algıları ve deneyimleri: Bir nitel araştırma çalışmasından elde edilen bulgular
NERMİN YILDIZ YÜKSEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLŞAH KÜLEKÇİ