Türkçe-Rusça dillerinden yapılan yazın çevirilerinin kültür ve çeviri sosyolojisi açısından irdelenmesi
An analysis of Turkish-Russian literary translation in terms of the culture and sociology of translation
- Tez No: 929107
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMRA BÜYÜKNİSAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Dilbilimsel Çeviribilim, Çoğuldizge Kuramı, Sosyal Sermaye, Sosyokültürel Yaklaşım, Kültürel Unsurların Çevrilemezliği, Lingusitic translation studies, Polysystem teory, Social capital, Socio-cultural approach, Non-translability of cultural elements
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çeviribilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 177
Özet
Rus çeviri araştırmalarında çeviri kavramını bilimsel terimlerle betimleme araştırmaları, 1920'li yıllarda başlayıp 1953 yılına doğru dilbilimsel çeviribilim çalışmaları ile gerçekleştirilmiştir ve izleyen yıllarda da bu yönde çalışmalar devam etmektedir. Çeviribilime dair bugüne dek yapılan çalışmalarda Rus dilbilimsel çeviribilim yaklaşımlarının, Batı dünyasının çeviribilim araştırmalarına dahil edilmediği görülmektedir. Bu çalışma, geçmişten günümüze Batı dünyasındaki çeviribilim araştırmaları süregelirken, Rus dilbilimsel çeviribilim araştırmacılarının aynı süreçteki alansal yaklaşımlarına yer vermektedir. Çalışmada Rus dilbilimsel çeviribilim yaklaşımlarının Batı dünyasının alansal araştırmalarına göre farklılıkları ve alana katkıları incelenmektedir. Bunun yanı sıra çalışmanın kuramsal boyutunu oluşturan çoğuldizge kuramı temelinde Rusçadan Türkçeye kazandırılan eserlerin Türk edebiyatı yazını içindeki konumu incelenirken, ele alınan eserlerin çeviri sosyolojisi odağında sosyal sermayeleri betimlenmektedir. Çalışmanın uygulama bölümü için belirlenen Aleksandr Soljenitsın'ın ''İvan Denisoviç'in Bir Günü'', Boris Pasternek'ın ''Doktor Jivago''su ve Sabahattin Ali'nin ''İçimizdeki Şeytan'' adlı eserlerin karşılaştırmalı incelemeleriyle kültürel unsurların çevrilemezliği doktora tezi kapsamında savunulmaktadır. Bununla birlikte iki farklı toplum arasındaki kültürel etkileşimi anlayabilmek adına bahsi geçen eserler, kültürel boyutta çevrilemezlik bağlamında sosyokültürel bakış açısı ile irdelenmiştir.
Özet (Çeviri)
In Russian translation studies, research on the scientific description of the concept of translation began in the 1920s, was carried out in 1953 with linguistic translation studies, and continued in this direction in the following years. It should be noted that Russian linguistic approaches to translation have not been included in translation studies in the Western World. While translation studies in the Western World have continued from the past to the present, this study analyses the field approaches of Russian linguistic translation studies researches in the same process. The study analyses the differences and contributions of Russian lingusitic translation approaches to the field of translation studies in comparison with field studies in the Western World. Furthermore, on the basis of the pluriversel theory, which constitutes the theoretical dimension of the study, the position of the works translated from Russian into Turkish in Turkish literature is analysed, and the social capital of the Works discussed is described in terms of the sociology of translation. The thesis defends the untranslability of cultural elements through comparative analyses of Aleksandr Solzhenitsyn's ''One Day of Ivan Denisovich'', Boris Paternak's ''Doktor Jivago'' and Sabahattin Ali's ''The Devil Inside Us''. In addition, in order to understand the cultural interaction between two different societies, the aforementioned works will be analysed from a socio-cultural perspective in the context of cultural untranslability.
Benzer Tezler
- Лингво-стилистические особенности ложныхдрузей переводчика
Tuzak kelimelerin çevirisinde dilbilimsel ve üslupbilimselözellikler
ŞUHEDA RENGİN ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Rusça
2024
Mütercim-TercümanlıkKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALTANAT MAMBAYEVA
- Rusça ve Türkçede deyimler ve atasözlerinin anlambilim ve biçimbilim açısından denkliği
Semantics and morphology in terms of Russian and Turkish idioms and proverbs
DİLEK GÖKHARMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimPamukkale ÜniversitesiDil Bilimleri ve Kültür Araştırmaları Bilim Dalı
PROF. DR. NURTEN SARICA
- Karaçay-Malkar Türkçesi grameri
A grammar of Karachay-Malkar Turkish
AYŞE GÜNAY
Doktora
Türkçe
2023
DilbilimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ AKAR
- Yerli ve yabancı turistlerin tipolojilerine göre seyahat sağlık risk algıları ve önleme davranışlarının belirlenmesi
Travel health risk perceptions of domestic and foreign tourists by their typologies and determination of prevention behavior
AYŞEN ACUN KÖKSALANLAR
Doktora
Türkçe
2020
TurizmBalıkesir ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET KÖROĞLU
- Özbek Türkçesinin leksikolojisi
Başlık çevirisi yok
SELAHİTTİN TOLKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiEski Türk Dili Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURİ YÜCE