Yüksek standartlar şeması yüksek olan bireylerde kokain kullanımının incelenmesi/ kokain bağımlısı bireylerde yüksek standartlar şeması ve işlev bozucu baş etme biçimleri
The high standards schema and maladaptive coping mechanisms in cocaine-dependent individuals
- Tez No: 929831
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜL ERYILMAZ BEYTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bağımlılık Danışmanlığı ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bağımlılık Danışmanlığı ve Rehabilitasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 82
Özet
Bu çalışma, yüksek standartlar şeması ve işlev bozucu baş etme biçimlerinin kokain bağımlısı bireylerdeki etkilerini ve madde kullanmayan bireylerle farklılıklarını incelemektedir. İstanbul'da NP Hastanesi'nden hizmet alan 87 kokain bağımlısı birey ile 121 madde kullanmayan birey olmak üzere toplam 208 katılımcı üzerinde yürütülen araştırmada, katılımcıların erken dönem uyumsuz şemaları, kaçınma stratejileri ve telafi davranışları değerlendirilmiştir. Veri toplama araçları olarak Young Şema Ölçeği (YŞÖ), Young Rygh Kaçınma Ölçeği (YR-KÖ) ve Young Telafi Ölçeği (YTÖ) kullanılmıştır. Bulgular, kokain bağımlısı bireylerde“yüksek standartlar”,“terk edilme”ve“cezalandırma”şemalarının daha yüksek puanlarla öne çıktığını; ayrıca“sosyal çekilme”ve“hissizlik/duyguları bastırma”gibi kaçınma stratejilerinin daha sık kullanıldığını göstermiştir. Telafi davranışları açısından, kontrol ve asilik eğilimlerinin bağımlı bireylerde daha belirgin olduğu tespit edilmiştir. Yaş değişkeniyle bazı şemalar ve baş etme biçimleri arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Elde edilen bulgular, kokain bağımlılığı tedavisinde şema terapisi temelli yaklaşımların kullanılmasının önemini vurgulamakta, bireylerin duygusal yoksunluk, terk edilme ve yüksek standartlar gibi şemalarına odaklanılarak işlevsel baş etme biçimlerine yönlendirilmesini önermektedir. Bu kapsamda, bireyselleştirilmiş psikoterapi planlarının bağımlılık tedavi süreçlerini destekleyeceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
This study examines the effects of the high standards schema and maladaptive coping mechanisms in individuals with cocaine dependency and compares them to non-drug-using individuals. Conducted with 87 cocaine-dependent individuals receiving treatment at NP Hospital in Istanbul and 121 non-drug-using individuals, the research evaluated participants' early maladaptive schemas, avoidance strategies, and compensatory behaviors. Data were collected using the Young Schema Questionnaire (YSQ), Young-Rygh Avoidance Questionnaire (YR-AQ), and Young Compensation Inventory (YCI). The findings revealed that cocaine-dependent individuals exhibited higher scores in schemas such as“high standards,”“abandonment,”and“punishment,”while avoidance strategies like“social withdrawal”and“numbing/suppression of emotions”were more frequently observed. In terms of compensatory behaviors, control and rebellious tendencies were more prominent in dependent individuals. Significant correlations were found between age and specific schemas and coping mechanisms. The results highlight the importance of schema therapy-based approaches in treating cocaine dependency, emphasizing the need to address schemas such as emotional deprivation, abandonment, and high standards to guide individuals toward functional coping mechanisms. These findings suggest that personalized psychotherapy plans can effectively support addiction treatment processes.
Benzer Tezler
- Genç yetişkinlerde erken dönem uyumsuz şemalar ile öz saygı ve sosyal kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between early maladaptive schemas and self-esteem and social anxiety in young adults
DENİZ MOLLA ÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELCEN YETKİN ÖZDEN
- Obez bireylerde kiloyla ilişkili kendini damgalamanın erken dönem uyumsuz şemalarla ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship with weight-related self-stigma and early maladaptive schemas in obese individuals
VEDAT DEMİRAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜZİN MUKADDES SEVİNÇER
- Obsesif kompulsif bozukluk tanısı almış bireylerdeki onay arama şemasının, utanç ve suçluluk duygularının varlığı ile obsesif kompulsif bozukluk tanısı almayan bireylerdeki onay arama şemasının, utanç ve suçluluk duygularının varlığının karşılaştırılması
Comparison of the confirmation schema,shame and guilt feelings in individuals diagnosed with obsessive-compulsive disorder versus those individuals who are not diagnosed
BETÜL ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALPTEKİN ÇETİN
- Obsesif kompulsif belirtilerin ve komorbid patolojik narsisizmin yordanmasında şemalar: Bilişsel kuram çerçevesinde bir inceleme
Schemas as the predictors of obsessive compulsive symptoms and comorbid pathological narcissism: An investigation within the framework of cognitive theory
AYŞEGÜL KARADENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUNCAY BARUT
- Yetişkinlerde erken dönem uyum bozucu şemalar, mizaç ve yeme tutumu arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between early maladaptive schemas, temperament and eating attitude in adults
ZEYNEP ÖZGÖRÜŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KAHRAMAN GÜLER