Türkiye'de 36 59 ay çocuklarda erken çocukluk gelişim durumu ile ilişkili faktörler: 2018 TNSA ileri analiz çalışması
Factors related to early childhood development status in 36-59 months old children in Turkey: 2018 TDHS advanced analysis study
- Tez No: 929845
- Danışmanlar: PROF. SEÇİL ÖZKAN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Çocuk Gelişimi, Erken Çocukluk Dönemi, Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, Chıld Development, Early Chıldhood, Turkey Demographic and Health Survey
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Halk Sağlığı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Araştırmada 2018 TNSA verileri kullanılarak 36 59 ay yaş aralığındaki çocuklarda erken çocukluk gelişim durumu ile ilişkili faktörlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma kesitsel tipte olup Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2018'e katılan 15 49 yaş grubu kadınların 36 59 ay yaşındaki yaşayan çocuklarını kapsayacak şekilde planlanmıştır. Erken çocukluk gelişim durumu 2018 TNSA'da ilk kez kullanılan Erken Çocukluk Gelişim İndeksi ile ölçülmüştür. Çocuğa ait bazı sosyodemografik değişkenler, anne ve babaya ait bazı özellikler, çocuğa ait gebelik ve doğum ile ilgili değişkenler ve geliştiren bakım ögelerinin erken çocukluk gelişimi ile ilişkisi araştırılmıştır. 36 59 ay çocukların erken çocukluk gelişim indeksi değeri gelişim durumu %73,7 yeterli, %26,3 yetersizdir. Okuryazarlık sayısal beceri gelişim durumu %14,4 yeterli, %85,6 yetersizdir. Fiziksel gelişim durumu %97,9 yeterli, %2,1 yetersizdir. Sosyal duygusal gelişim durumu %73,3 yeterli, %26,7 yetersizdir. Öğrenme alanı gelişim durumu %95,7 yeterli, %4,3 yetersizdir. Model 1'e çocuğa ait bazı sosyodemografik özellikler alınmıştır. Cinsiyet ve hanehalkı refah düzeyinin erken çocukluk gelişimi ile ilişkili olduğu bulunmuştur. Model 2'ye çocuğun ebeveynlerine ait bazı özellikler alınmıştır. Babanın yaşı ve eğitim durumu erken çocukluk gelişimi ile ilişkili bulunmuştur. Model 3'te çocuğa ait gebelik ve doğum ile ilgili bazı özellikler incelenmiştir. Analiz sonucunda doğum haftasının erken çocukluk gelişimi durumu ile ilişkiliolduğu bulunmuştur. Model 4'te erken çocukluk gelişimi ile ilgili olabilecek çocuğa ait geliştiren bakım ögeleri incelenmiştir. Çocuğa ait kitap sayısı, oynadığı oyuncak türü, yetersiz bakıma maruz kalma durumu, öğrenmenin desteklenmesi Model 4'e alınan değişkenlerdir. Çocuğa ait kitap sayısının ve Herhangi bir aile üyesi yetişkinle aktivite yapma durumunun erken çocukluk gelişimi ile ilişkili olduğu görülmüştür. Model 5'e diğer modellerde anlamlı çıkan değişkenler dahil edilmiştir. Cinsiyet, babanın yaşı, doğum haftası ve herhangibir aile üyesi yetişkinle aktivite yapma durumunun erken çocukluk gelişimi ile ilişkisi olduğu görülmüştür. Sonuçlar doğrultusunda müdahale programları ve politikalar planlanarak erken çocukluk dönemine yapılacak olan yatırımların arttırılmasının optimal gelişim düzeyine ulaşmak ve bireysel ve toplumsal düzeyde refah seviyesinin artması için anahtar rol oynayacağı söylenebilir.
Özet (Çeviri)
The aim of the study was to examine the factors associated with early childhood development in children aged 36 59 months using 2018 TDHS data. The study was cross sectional and planned to include the living children of women aged 15 49 who participated in the 2018 Turkey Demographic and Health Survey, aged 36 59 months. Early childhood development was measured with the Early Childhood Development Index, which was used for the first time in the 2018 TDHS. The relationship between some sociodemographic variables of the child, some characteristics of the mother and father, variables related to the child's pregnancy and birth, and developing care elements with early childhood development was investigated. The early childhood development index value of children aged 36 59 months is 73.7% sufficient and 26.3% insufficient. The literacy numerical skills development status is 14.4% sufficient and 85.6% insufficient. The physical development status is 97.9% sufficient and 2.1% insufficient. The social emotional development status is 73.3% sufficient, 26.7% insufficient. The learning area development status is 95.7% sufficient, 4.3% insufficient. Some sociodemographic characteristics of the child were included in Model 1. It was found that gender and household welfare level were associated with early childhood development. Some characteristics of the child's parents were included in Model 2. The father's age and education level were found to be associated with early childhood development. Some characteristics of the child related to pregnancy and birth were examined in Model 3. As a result of the analysis, it was found that the week of birth was associated with early childhood development. In Model 4, the child's developing care elements that may be related to early childhood development were examined. The number of books belonging to the child, the type of toys played with, the status of being exposed to inadequate care, and the support of learning were the variables included in Model 4. It was seen that the number of books belonging to the child and the status of doing activities with any adult family member were associated with early childhood development. Variables that were significant in other models were included in Model 5. It has been observed that gender, father's age, birth week and activity with any adult family member are related to early childhood development. In line with the results, it can be said that increasing investments in early childhood by planning intervention programs and policies will play a key role in reaching the optimal development level and increasing the level of welfare at individual and social levels.
Benzer Tezler
- Annelerin sağlık okuryazarlığı ve erken ebeveynlik uygulamalarının erken çocukluk gelişimi ile ilişkisi
The relationship of mothers' health literacy and early parenting practices with early childhood development
AYŞE TOLUNAY OFLU
Doktora
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıHacettepe ÜniversitesiSosyal Pediatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SIDDİKA SONGÜL YALÇIN
- Gelişimi izleme ve destekleme rehberi uluslararası standardizasyon çalışması'nın Türkiye örnekleminde gelişimsel risklerin belirlenmesi
Assessment of risk factors affecting child development in the turkish sample of the international guide for monitoring child development study
REVAN MUSTAFAYEV
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıAnkara ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLGİ ERTEM
- Erken çocukluk döneminde gelişimsel sorunları olan çocukların özel eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerine ulaşmalarını etkileyen etmenlerin ve ulaştıkları hizmetlerin niteliğinin değerlendirilmesi
Determining the barriers and facilitators to receiving early intervention services and whether the services received are familyt versus child focused for children identified with developmental delay and referred to the early intervention services
SONAY İNCESOY ÖZDEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2005
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıAnkara ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. İLGİ ERTEM
- SBÜ İzmir DR. Behçet Uz Çocuk Hastalıkları ve Cerrahisi SUAM yanık merkezinde yatarak tedavi gören yanık hastalarının epidemiyolojik özelliklerinin ve tedavi sonuçlarının analizi
Analysis of the epidemiological features and treatment results of burns patients treated in SBU İzmir DR. Behçet Uz pediatric diseases and surgery SUAM burn center
HÜNKAR ERDOĞAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Çocuk CerrahisiSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Cerrahisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARZU ŞENCAN
- 12-60 ay arası duchenne musküler distrofi'li çocuklarda erken gelişim evreleri envanteri ile gelişimin değerlendirilmesi
Evaluation of development with ages and stages questionnarie in children with duchenne muscular dystrophy aged 12-60 months
MUZAFFER ENES PEHLİVAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıYeditepe ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALUK AYDIN TOPALOĞLU