Dede Ömer Rûşenî'nin (V. 892/1487) Hâşiye 'ale'l-Kâdî Beydâvî adlı eserinin tahkîk ve tahlili–Fâtihâ ve Bakara Sûreleri
The analysis and critical edition of Dede Omar Ruseni's Hashiya ala'l-Kadi Baidawi –Surah Fatiha and Surah Bakara-
- Tez No: 930277
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜLEYMAN AYDIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Dede Ömer, Hâşiye, Beydâvî Tefsiri, Tahkîk, Tahlil, Dede Omar, Hashiya, Tafsir of Baidawi, Critical Edition, Analysis
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yalova Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 561
Özet
Tasavvufî ve edebî yönü ile tanınan Dede Ömer Rûşenî'nin Envâru't-tenzîl ve esrâru't-te'vîl tefsirine yazmış olduğu hâşiye yazma halindedir. 570 varak hacme sahip eser çok yönlüdür. Osmanlı tefsir geleneğinin özelliklerini yansıtan eserin muhtevası, Arap dili kâideleri, belâgat ilmi, Kur'ân'ın Kur'ân ile tefsiri, hadislerin tahrîci, şiir ile istişhâd, İsrâilî haberlere yer verilmesi, filolojik tahliller, fıkıh, kelâm, tasavvuf, felsefe ve fen ilimlerine dair açıklamalar, ulûmu'l-Kur'ân'a dair meseleleri olmak üzere derin bir muhtevaya sahiptir. Bu çalışmada, Fâtihâ ve Bakara sûreleri özelinde, eserin yöntem ve muhtevası incelenerek konular sistematik biçimde ele alınmıştır. Hâşiye müellifinin üzerine hâşiye yazdığı tefsire hangi ilavelerde bulunduğu, yöntem olarak hangi teknikleri kullandığı araştırlımış ve eserin ihtiva ettiği meselelerin örnekleri ele alınarak tahlil edilmiştir. Eserin sınırlandırılan bölümü tahkik edilerek literatüre kazandırılmıştır.
Özet (Çeviri)
The hashiya written by Dede Omar Ruseni, known for his Sufi and literary aspects, to the commentary of Enwaru't-tanzil wa esraru't-ta'wil is in manuscript form. The 570-volume work is multifaceted. The content of the work, which reflects the characteristics of the Ottoman tafsir tradition, has a deep content including grammatical rules, the science of rhetoric, the exegesis of the Qur'an trough the Qur'an itself, the tahric of hadiths, istishhad and poetry, the inclusion of İsrailiyyat news, philological analysis, explanations on fiqh, kalam, Sufism, philosophy and science, and issues related to ulumu'l-Qur'ân. In this study, the method and content of the work are analyzed in a systematic manner, with a special focus on Surahs al-Fatiha and al-Baqarah. The research explores the additions made by author in the hashiya that he wrote to primary tafsir, the techniques employed, and the examples of the issues contained within the work discussed. The selected part of the work has been critically edited (tahqiq) and contributed to the academic literature.
Benzer Tezler
- حاشية دَدَه عمر روشني ضياء الدين الآيديني (ت:٨٩٢هـ)على تفسير البيضاوي من أول سورة الإسراء إلى سورة طه(دراسة وتحقيقاً)
Dede Ömer Rüşeni Diyäuddin el-Aydininin (Ö. 892) Beydävi tefsiri üzerine yaptığı haşiyenin tahkik ve incelemesi (İsra suresinden Taha suresine kadar)
IBRAHIM JABBAR KHALID AL-JANABI
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULSALAM YOUSUF AL-YAGOOB
- Dede Ömer Rûşenî'nin Asâr-ı 'Işk adlı mesnevisi'nin diliçi çevirisi
The intralinguistic translation of 'Asar-ı Aşk', a Masnavi by Dede Ömer Ruşeni
TOLGAHAN YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Arel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜZEYİR ASLAN
- Dede Ömer Rûşenî'nin bir şiirinin şerhi: Müşkil-Güşâ (Metin-inceleme)
Commentary on a poem of Dede Ömer Rûşenî: Mushkil-Guşâ (Text-review
CANAN ATEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıKaradeniz Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUCAHİT KAÇAR
- حاشية دده عمر روشني ضياء الدين الآيديني (ت.892ه) على تفسير البيضاوي من أول سورة هود إلى آخر سورة النحل (دراسة وتحقيقاً)
Dede Ömer Rûşenî'nin (Ö. 892) Beyzavî tefsiri haşiyesi Hud suresinden İsra suresine kadar inceleme ve tahkik
MUSAAB IHSAN ABDULGHAFOOR AL-JANABI
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULSALAM YOUSUF AL-YAGOOB
- Dede Ömer Ruşeni Divanı'nın (1b-60a) transkripsiyonlu metni ve sözlük çalışması
The divan by Dede Ömer Ruşeni (1b-60a) transcription - glossary
SUNA DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıGaziosmanpaşa ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. BURHAN KAÇAR