Trabzon ili, ortahisar ilçesi zeminlerinin SPT, CPT ve jeofizik çalışmaları verilerine dayalı sıvılaşma analizi
Liquefaction analysis of soils in ortahisar district, Trabzon province, based on SPT, CPT, and geophysical study data
- Tez No: 930363
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜLEYMAN DALĞIÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 244
Özet
Sıvılaşma, suya doygun ince taneli kumlu ve siltli zeminlerin, deprem titreşimleri sırasında boşluk suyu basıncı değerinin artması ile efektif gerilmenin sıfır olması sonucu, zeminin sıvı gibi davranması olarak tanımlanmaktadır. Yerleşim alanlarında meydana gelen sıvılaşma, zemin yapısında farklı türlerde deformasyonlara neden olabilmekte ve önemli derecede hasarlara yol açabilmektedir. Özellikle büyük depremlerde ortaya çıkan hasarlarda sıvılaşma etkisi büyüktür. Gevşek kumlu, siltli zeminlerde, sığ yeraltı suyunun bulunduğu ya da deniz tabanının altındaki zeminlerde deprem etkisiyle meydana gelmektedir. Trabzon ili, Ortahisar ilçesinde yer alan çalışma alanının büyük bir bölümü deniz içerisinde yer almaktadır. Denizde yapılan SPT ve CPT deneyleri doğrultusunda çalışma alanının jeolojisi ağırlıklı olarak siltli kum, siltli çakıllı kum birimlerinden, karada yapılan SPT ve jeofizik çalışmalar doğrultusunda da kumlu ve çakıllı birimlerden oluştuğu tespit edilmiştir. Çalışma alanı, olası bir deprem senaryosunda, konumundan ve sahip olduğu jeolojiden dolayı sıvılaşma riski ile karşı karşıya kalabilir. Bu tez kapsamında, farklı yöntemlerden elde edilen veriler kullanılarak çalışma alanının sıvılaşma durumunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma alanında daha kullanışlı, hızlı ve ekonomik olmasından dolayı en fazla SPT deneyi yapılmış ve laboratuvar deneyleriyle de zeminin fiziksel özellikleri hakkında bilgi edinilmiştir. Zeminde daha sık aralıklarla ve daha hassas ölçüm yapabilmek için CPT deneyinden de yararlanılmıştır. Denizin açıklarından kıyı çizgisine doğru gidildikçe zeminde çakıllı birimler artmakta ve sonrasında da andezit/bazalt kaya birimi ile karşılaşılmaktadır. Kayanın gözlendiği bu alanlarda diğer deneyleri uygulamak güç olacağı için bu alanda her zemin tipinde kullanıma uygun olan Sismik Kırılma – MASW çalışmalarıyla ilerlenmiştir. Tez kapsamında arazinin sıvılaşma durumunu belirlemek için 30 sondaj kuyusunda SPT deneyi, 10 adet CPT deneyi ve 8 hat üzerinde Sismik Kırılma-MASW çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma, sıvılaşma potansiyelinin belirlenmesinde kullanılan yöntemlerin birbirine göre avantaj ve dezavantajlarını ortaya koyarak, bu yöntemlerin uygulama alanlarına yönelik rehberlik edici bir kaynak olması temenni edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Liquefaction is defined as the phenomenon where fine-grained sandy and silty soils, saturated with water, behave like a liquid during earthquake vibrations due to the increase in pore water pressure and the reduction of effective stress to zero. Liquefaction in residential areas can cause various types of deformations in the ground structure and lead to significant damage. The effect of liquefaction is particularly severe in the damage caused by large earthquakes. It occurs in loose sandy and silty soils, where shallow groundwater or soils beneath the sea bed are present, and is induced by the effects of an earthquake. A large part of the study area in the Ortahisar district of Trabzon is located in the sea. Based on SPT and CPT tests conducted in the sea, the geology of the study area consists mainly of silty sand, silty gravelly sand units. Based on SPT and geophysical studies carried out on land, it has been determined that the area is composed of sandy and gravelly units. Due to its location and geology, the study area may face liquefaction risk in the event of an earthquake. This thesis aims to determine the liquefaction potential of the study area using data obtained from various methods. The SPT test has been conducted most frequently in the study area due to its practicality, speed, and cost-effectiveness, and laboratory tests have also provided information about the physical properties of the soil. To make more frequent and precise measurements in the soil, the CPT test has also been utilized. As one moves from the open sea towards the coastline, gravelly units increase, and eventually, andesite/basalt bedrock is encountered. In areas where bedrock is observed, it would be difficult to apply other tests, so seismic refraction – MASW studies, which are suitable for use in all soil types, were conducted in these areas. In this thesis, to determine the liquefaction potential of the land, 30 boreholes were drilled for SPT tests, 10 CPT tests were performed, and seismic refraction – MASW studies were conducted along 8 lines. This study is expected to serve as a guiding resource by highlighting the advantages and disadvantages of the methods used to determine liquefaction potential and their respective application areas.
Benzer Tezler
- Trabzon-Ortahisar ilçesi güneyindeki heyelanlı alanların zemin özelliklerinin aktif ve pasif yüzey dalgası yöntemleriyle incelenmesi
Investigation of the soil properties of landslide sites in the south of Trabzon-Ortahisar district with active and passive surface wave methods
ÖZGENÇ AKIN
Doktora
Türkçe
2020
Jeofizik MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN LÜTFİYE SAYIL
- Trabzon ili Ortahisar ilçesi atıksu arıtımı ve deşarjı
Wastewater treatment and discharge from the district Ortahisar, of Trabzon province
SEYRAN YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çevre MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiÇevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OSMAN ÜÇÜNCÜ
- Trabzon yerel mısır popülasyonlarının bazı özellikler bakımından incelenmesi
Inverstigation of Trabzon local populations in terms of some characteristics
FEYZA ÖZCELEP
- Trabzon ili Ortahisar ilçesi 1., 2. ve 3. basamak sağlık kuruluşunda çalışan hemşirelerin aşı yaptırma ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları
Knowledge, attitudes and behaviors of nurses working in Trabzon province Ortahisar district 1st, 2nd and 3rd stage health institution about vaccination
MERYEM SARAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk SağlığıKaradeniz Teknik ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT TOPBAŞ
- Şev stabilitesinin sonlu elemanlar ve limit denge yöntemleri ile karşılaştırmalı analizi
Comparative analysis of slope stability using finite element and limit equilibrium methods
KÜBRA BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
İnşaat MühendisliğiKaradeniz Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKAİ ANGIN