İstanbul ilinde aile hekimliğinde görev yapan hekimlerin gebe hastalara reçete düzenleme konusunda tutum ve davranışlarının ve sık karşılaşılan bazı klinik durumlarda ilaç tercihlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the attitudes and behaviors of family medicine physicians working in İstanbul province regarding prescribing prescriptions for pregnant patients and their drug preferences in some common clinical situations
- Tez No: 930540
- Danışmanlar: PROF. DR. ACLAN ÖZDER
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bezm-i Alem Vakıf Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
Amaç: Bu çalışmanın temel amacı, İstanbul ilindeki aile hekimlerinin gebelik döneminde reçete düzenleme tutum ve davranışlarını incelemektir. Gebelikte karşılaşılan klinik durumlar, bu durumlara yönelik kullanılan ilaçlar ve hekimlerin bu süreçte karşılaştıkları zorluklar araştırılarak, gebelikte güvenli tedavi yaklaşımları konusunda aile hekimlerinin bilgi seviyeleri ve tutumları değerlendirilmiştir. Hekimlerin ilaç tercihlerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi ve literatürle karşılaştırmalı bir analiz yapılması hedeflenmiştir. Materyal ve Metot: Araştırma, İstanbul ilinde görev yapan aile hekimlerini kapsayan kesitsel bir çalışma olarak tasarlanmıştır. Veriler, güncel literatür bilgileri ile oluşturulan anket formu kullanılarak toplanmıştır. Ankette, demografik bilgiler, hekimlerin gebe hastalarda tanı koyma, reçete düzenleme ve ilaç seçiminde en çok karşılaştıkları zorlukları, çekincelerini, ilaç reçeteleme alışkanlıkları ve hekimlerin gebelikte ilaç kullanımı konusundaki bilgi ve tutumlarını değerlendiren sorular yer almıştır. Çalışmaya, %95 güven düzeyi, 0.05 sapma miktarı alınarak 23-69 yaş arası E/K toplam 358 aile hekimi alınmıştır. Katılımcılar basit rastgele örneklem yöntemiyle seçilmiştir. Anket formu, çevrim içi platformlar ve yüz yüze görüşmeler yoluyla hekimlere ulaştırılmıştır. Çalışmaya, İstanbul'da görev yapan aile hekimliği uzmanları, tam zamanlı aile hekimliği asistanları, sözleşmeli aile hekimi asistanları ve pratisyen aile hekimleri katılmıştır. Toplanan veriler, SPSS istatistik programı kullanılarak analiz edilmiştir. Tanımlayıcı istatistikler, yüzdelik dağılımlar ve ortalamalar hesaplanmış, ilaç tercihleri ve başvuru nedenleri arasındaki ilişkiler değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bulgular, literatürle karşılaştırmalı bir şekilde yorumlanmıştır. Bulgular: Çalışmada, hekimlerin gebelik dönemindeki klinik uygulamaları ve ilaç tercihlerine yönelik tutumları değerlendirilmiştir. Gebe bir hastada tanı koymada en sık karşılaşılan zorlukların başında %23.7 oranıyla“hastaya yeterli süre ayrılamaması”seçeneği gelmiştir. Reçete düzenlerken kararları en çok etkileyen çekinceler arasında %26.3 oranıyla ilaç yan etkileri ve %15.7 ile hukuki çekinceler öne çıkmıştır. Gebelikte güvenle kullanılabilecek ilaçlar hakkında bilgi edinmede en sık başvurulan kaynak %40.7 oranıyla ilaç prospektüsleri olmuştur. Gebelerin en sık başvuru sebebi %77.5 oranıyla rutin takip-danışmanlık, bunu %16.7 ile enfeksiyöz sebepler izlemiştir. Gebe hastalarda en sık tedavi edilen enfeksiyonlar %39.0 oranıyla bakteriyel ve %32.6 ile viral enfeksiyonlar olarak belirlenmiştir. Reçete edilen ilaçlar arasında en sık tercih edilenler %48.3 oranıyla vitaminler ve %17.4 ile analjeziklerdir. Gebelerde ağrı ve ateş durumlarında %98.2 oranıyla paracetamol ilk tercih edilen ilaç olmuştur. Bulantı ve kusma tedavisinde %60.0 ile Vitamin B6, kabızlıkta ise %50.6 oranıyla laktuloz laksatif en çok kullanılan tedavi yöntemleri olarak öne çıkmıştır. Vajinal kandida tedavisinde %33.2 oranıyla topikal antifungaller ve %31.5 ile intravajinal antifungaller en sık tercih edilmiştir. Sonuç: Çalışmanın sonuçları, aile hekimlerinin gebelik döneminde tedavi planlaması yaparken literatürle uyumlu tercihlerde bulunduğunu göstermektedir. Özellikle paracetamol, vitamin B6 ve laktuloz gibi gebelikte güvenli kabul edilen ilaçların yüksek oranda tercih edilmesi, uluslararası rehberlere bağlı kalındığını göstermektedir. Bununla birlikte, bazı durumlarda tedavi uygulama oranlarının düşük olması veya“hiçbiri”seçeneğinin yüksek oranda işaretlenmesi, hekimlerin farmakolojik tedaviye başvurmaktan kaçındığını ya da semptomların yaşam tarzı değişiklikleriyle yönetilmeye çalışıldığını ortaya koymaktadır. Çalışma, aile hekimlerinin gebelikte güvenli tedavi yöntemleri ve kılavuzlar konusunda farkındalıklarının artırılması gerektiğini vurgulamaktadır.
Özet (Çeviri)
Objective: The primary aim of this study is to examine the attitudes and behaviors of family physicians in Istanbul regarding prescribing during pregnancy. The study investigates clinical conditions encountered during pregnancy, the medications used for these conditions, and the challenges physicians face during this process. It also aims to evaluate family physicians' knowledge and attitudes towards safe treatment approaches during pregnancy and identify the factors influencing their medication preferences, providing a comparative analysis with the literature. Materials and Methods: The research was designed as a cross-sectional study involving family physicians working in Istanbul. Data were collected using a structured questionnaire developed based on current literature. The questionnaire included questions evaluating demographic characteristics, the challenges and concerns physicians face when diagnosing and prescribing for pregnant patients, prescribing habits, and physicians' knowledge and attitudes about medication use during pregnancy. The study included 358 family physicians aged 23-69 years, selected through a simple random sampling method, with a 95% confidence level and a 0.05 margin of error. Participants included family medicine specialists, full-time family medicine assistants, contract family medicine assistants, and general practitioners working in Istanbul. The questionnaire was distributed through online platforms and face-to-face interviews. Data were analyzed using SPSS statistical software. Descriptive statistics, percentage distributions, and means were calculated, and the relationships between medication preferences and reasons for patient visits were evaluated. The findings were interpreted in comparison with the literature. Findings: The study evaluated the clinical practices and medication preferences of physicians during pregnancy. The most frequently reported challenge in diagnosing pregnant patients was“insufficient time allocated to the patient,”with a rate of 23.7%. The most significant concerns affecting prescription decisions were“medication side effects”(26.3%) and“legal concerns”(15.7%). Physicians most frequently consulted drug leaflets (40.7%) for information on safe medications during pregnancy. The most common reason for pregnant patients to visit clinics was routine follow-up and counseling (77.5%), followed by infectious causes (16.7%). Among infections treated in pregnant patients, bacterial infections (39.0%) and viral infections (32.6%) were the most common. The most frequently prescribed drug groups were vitamins (48.3%) and analgesics (17.4%). For pain and fever, paracetamol was the first-choice medication, preferred by 98.2% of physicians. For nausea and vomiting, Vitamin B6 (60.0%) was the most commonly used treatment, while lactulose laxatives (50.6%) were the most frequently preferred for constipation. Topical antifungals (33.2%) and intravaginal antifungals (31.5%) were the most common treatments for vaginal candidiasis. Conclusion: The results of this study indicate that family physicians generally make medication choices during pregnancy that align with the literature. The high preference for paracetamol, vitamin B6, and lactulose, which are considered safe during pregnancy, demonstrates adherence to international guidelines. However, the low rates of treatment application in some cases or the high selection of“none”options suggest that physicians may avoid pharmacological treatments or attempt to manage symptoms with lifestyle modifications. The study highlights the need to enhance family physicians' awareness and knowledge regarding safe treatment methods and guidelines during pregnancy.
Benzer Tezler
- İstanbul ilinde görev yapan Aile Hekimlerinde ağrı kesici reçeteleme bilgi ve tutumunun hekimin kişisel ve mesleksel özellikleriyle ilişkisi
The relationship between prescribing analgesics knowledge and attitude and the personal and professional characteristics of physicians among family physicians in İstanbul province
HALİM ŞAHİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİLAL ÖZKAYA
- İstanbul ilinde görev yapan aile hekimliği uzmanlık öğrencilerinin depresyon düzeyi ile iş doyumu arasındaki ilişki ve bunu etkileyen diğer faktörlerin araştırılması
Başlık çevirisi yok
ELİF BÜŞRA ÖZKAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİLAL ÖZKAYA
- İstanbul ilinde Aile Hekimliği birimlerinde görev alan aile hekimlerinin erişkin yaş grubunda astım hastalığı hakkında bilgilerinin ve poliklinik yaklaşımlarının incelenmesi
Examination of the knowledge of family doctorsworking in family medicine units in istanbul aboutasthma disease in the adult age group and the polyclinicapproaches
HAKAN KAZANASMAZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZUHAL AYDAN SAĞLAM
DOÇ. DR. HATİCE KUTBAY ÖZÇELİK
- Psikiyatri rotasyonu alan ve almayan tam zamanlı ve sözleşmeli aile hekimliği asistan hekimlerinde psikiyatrik hastaya yerleşimde öz yeterliliğin değerlendirilmesi
Evaluation of self-efficiency in placement with psychiatric patient in full-time and contracted family medicine assistant who registered and nonregi̇stered with psychiatric rotation
GÖKNUR ERTÜRK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA REŞAT DABAK
DR. CEYHUN DİKMEN BATMAZ
- İstanbul'da çalışan aile hekimleri, aile hekimliği uzman ve asistanlarının 5A 5R sigara bıraktırma yaklaşımı ve tedavi bilgisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the 5A 5R smoking cessation interventions and knowledge among family physicians, family medicine specialists and residents working in İstanbul
HAYDAR KESKİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELİKE MERCAN BAŞPINAR