Sağlıklı bireylerde tükürük kortizolünün ve sağlıklı erişkin erkek bireylerde tükürük testosteronunun biyolojik varyasyonunun değerlendirilmesi
Evaluation of the biological variation of salivary cortisol in healthy individuals and salivary testosterone in healthy adult males
- Tez No: 931179
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÇİĞDEM YÜCEL
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Biyokimya, Biochemistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Gülhane Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Tıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Amaç: Çalışmamızda, sağlıklı bireylerde sabah tükürük kortizolünün ve sağlıklı erkeklerde tükürük testosteronunun birey içi (CVI) ve bireyler arası (CVG) biyolojik varyasyonunu elektrokemilüminesans immünölçüm (ECLIA) yöntemini kullanarak hesaplamayı hedefledik. Elde edilen biyolojik varyasyon verileri kullanılarak, tükürük kortizolü ve testosteronu için bireysellik indeksi (II), referans değişim değerleri (RDD) ve analitik kalite gerekliliklerini hesaplamayı amaçladık. Gereç ve Yöntem: EFLM Biyolojik Varyasyon Çalışma Grubu'nun dahil etme ve hariç tutma kriterlerine göre belirlenen 40 sağlıklı gönüllüden (16 kadın, 24 erkek), 10 hafta boyunca her hafta belirli bir gün 08:00-09:00 saatleri arasında tükürük numunesi toplandı. Preanalitik evreden kaynaklanabilecek varyasyonu en aza indirmek için numune alımında standart bir prosedür uygulandı. Numuneler toplanıp santrifüj edildikten sonra analiz gününe kadar -20°C'de depolandı. Numunelerin hepsi aynı çalışmada rastgele ve çift çalışıldı. BIVAC kontrol listesi temel alınarak, sabah tükürük kortizolü ve testosteronu için CVI, CVG, II, RDD ve analitik kalite gereklilikleri hesaplandı. Bulgular: ECLIA yöntemi ile ölçümü gerçekleştirilen sabah tükürük kortizolü için CVI: %24.9 (22.8-27.3; %95 GA), CVG: %17.5 (12.9-24.8; %95 GA), II: 1.42, çift yönlü RDD %70.6, RDDyukarı: +%79.1, RDDaşağı: -%44.2, arzu edilen impresizyon hedefi 1.4). Bu nedenle sonuçların yorumlanmasında popülasyona dayalı referans aralıklar kullanılabilir. Tükürük testosteronu ise orta derecede bireysellik göstermiştir (0.6
Özet (Çeviri)
Aim: In our study, we aimed to calculate the within-subject (CVI) and between-subject (CVG) biological variation of morning salivary cortisol in healthy individuals and salivary testosterone in healthy males using the electrochemiluminescence immunoassay (ECLIA) method. Using the obtained biological variation data, we also aimed to determine the index of individuality (II), reference change values (RCV), and analytical quality requirements for salivary cortisol and testosterone. Materials and Methods: Saliva samples were collected from 40 healthy volunteers (16 females, 24 males) determined according to the inclusion and exclusion criteria of the EFLM Biological Variation Working Group. Samples were taken once a week at a fixed time between 08:00 and 09:00 AM for 10 weeks. A standardized procedure was applied during sample collection to minimize pre-analytical variation. After collection and centrifugation, the samples were stored at -20°C until the analysis day. All samples were analyzed randomly and in duplicate within the same study. Based on the BIVAC checklist, CVI, CVG, II, RCV, and analytical quality requirements for morning salivary cortisol and testosterone were calculated. Results: For morning salivary cortisol measured using the ECLIA method, the results were as follows: CVI: 24.9% (22.8-27.3; 95% CI), CVG: 17.5% (12.9-24.8; 95% CI), II: 1.42, bidirectional RCV ±70.6%, RCV_upper: +79.1%, RCV_lower: -44.2%, desirable imprecision target 1.4), indicating that population-based reference intervals can be used for interpretation. In contrast, salivary testosterone showed moderate individuality (0.6
Benzer Tezler
- Sağlıklı erişkin bireylerde tükürük kortizolünün biyolojik varyasyonunun değerlendirilmesi
Estimation of the biological variation of salivary cortisol in healthy adults
FATİH SERİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
BiyokimyaSağlık Bilimleri ÜniversitesiTıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ŞENEŞ
- Sağlıklı bireylerde ruhsal belirtiler ile serum serotonin ve tükürük kortizol düzeyleri arasındaki ilişki
The relationship between psychiatric symptoms and serum serotonin and salivary cortisol levels in healthy subjects
ÖZGÜR MADEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
PsikiyatriGATARuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZCAN UZUN
- Karaciğer sirozu olan hastalarda adrenal yetmezlik tanısında tükürük kortizol kullanımının değerlendirilmesi
Evaluation of salivary cortisol utilisation in the diagnosis of adrenal insufficiency in patients with liver cirrhosis
ÖZAY YUDUM NAİM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜCEL ARMAN
- Sağlıklı popülasyonda, hipotalamus-hipofiz-adrenal aksın değerlendirilmesinde kullanılan bazal ve uyarılmış tükürük kortizol düzeylerinin bazal ve uyarılmış total kortizol, serbest kortizol ve serbest kortizol indeksi düzeyleriyle karşılaştırılması
Comparison of basal and stimulated salivary cortisol levels to basal and stimulated total cortisol, free cortisol and free cortisol index levels in healthy population.
GÜLŞAH ELBÜKEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıErciyes Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH TANRIVERDİ
- Sağlıklı popülasyonda klinik veriler ışığında tükürük bezlerinin ultrasonografik bulgularının değerlendirilmesi
Evaluation of ultrasonographic findings of salivary glands in the light of clinical data in a healthy population
ESİN AKOL GÖRGÜN
Diş Hekimliği Uzmanlık
Türkçe
2021
Diş HekimliğiAtatürk ÜniversitesiAğız, Diş ve Çene Radyolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA ÇAĞLAYAN