Geri Dön

مَروِّيات سَعيد المَقبُري الـمُعلَّة في كتابِ 'العِلل الوَاردة في الأحاديث النبوية للدَّار قُطني'؛ دِراسة وتَحليل

Dârekutnî'nin ʿel-ilelü'l-vâride fi'l-eḥâdîs̱i'n-Nebeviyye'sinde geçen Saîd el-Makbürî'nin illetli rivayetlerinin analizi

  1. Tez No: 931737
  2. Yazar: HALİT ALİOĞLU
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NURULLAH PEKER
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Arapça
  9. Üniversite: Yalova Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 341

Özet

Alimler, hadisin sıhhatini tespit etme hususunda birçok şart öne sürmüşlerdir. Bu şartlardan birisi de rivayette gizli kadih illetin bulunmamasıdır. Alimler, hadis ilminin teşekkülünün erken dönemlerinden itibaren hadislerin gizli ve açık illetlerini açıklamaya önem vermiş ve bu konulara dair bir literatür oluşmuştur. Bu sahadaki teliflerden biri de Ali b. Ömer Dârekutnî'nin (ö. 385/995) el-İlel el-vâride fi'l-ehâdîs en-Nebeviyye adlı eseridir. Eserde çok sayıda rivayet ele alınmış, tarikleri ve illetleri ortaya konmuş ve bazılarının hükümleri üzerinde değerlendirmede bulunmamıştır. Dârekutnî'nin eserinde değerlendirmelerde bulunduğu isimlerden biri de meşhur tabii imam Said b. Keysan el-Makbürî'dir (ö. 123/740). Sahabe ve tabiinden çokça hadis rivayetinde bulunan Makbürî pek çok hadis rivayetinin nakledilmesinde de önemli yere sahip bir hadis medarıdır.. Fakat Makbürî'nin rivayetlerine dair talebeleri arasında ihtilaf bulunmaktadır. İşte bu çalışma Darekutnî'nin eserinde Makbürî rivayetlerine yönelik ihtilaflı rivayetleri konu almaktadır. Bu rivayetlerin bir kısmı doğrudan Makbürî'nin üzerindeki ihtilafı açıkça zikredilerek bir kısmı ise ihtilaf, bağlamdan çıkarım yapılarak tespit edilmiştir .Darekutnî'nin çalışmasında ihtilaflı rivayet sayısı tekrarsız 51, tekrarlarla birlikte ise 57'dir. Bu çalışmanın problematiği tercihen, tevakkufen ya da başka bir şekilde olsun Dârekutnî'nin yorumlarını ve rivayetlerle ilgili mucmel değerlendirmelerini incelemektir. Yorumların ve değerlendirmelerin incelenmesinde rivayetlerin tarikleri, nakleden râvilerin durumu, münekkitlerin rivayetlere dair değerlendirmeleri tümevarımsal, analitik, eleştirel, karşılaştırmalı yöntemleri ile incelemeye tabi tutulmuştur. Çalışma neticesinde önemli sonuçlara ulaşmış bazıları şöyledir: el-İlel el-vâride fi'l-ehâdîs en-Nebeviyye adlı eserdeki Said el-Makbürî'nin râvilerinin tabakatı açıklanmış, cerh ve ta'dîl âlimlerinin, Said el-Makbürî'nin eserindeki râviler hakkındaki hükümlerinin her zaman geçerli olmayıp, göreceli olduğu ve Dârekutnî'nin tercih konusunda, rivayetlerin sıhhati ile ilgili bazen kesin ifadeler kullanırken bazen zann-ı galibe delalet eden ifadeler kullandığı ortaya konmuştur.

Özet (Çeviri)

Scholars have stipulated many conditions for the hadith to be authentic, including the absence of ʿIlla kadiha,“defects”or“hidden flaws”that might affect their authenticity. Since the inception of narration and classification of hadith books, scholars have been interested in explaining the affecting and non-affecting ʿIlal of hadiths. Several books have been written about this, including: The book“Al-'Ilal al-warida fi al-ahadith an-nabawiyyah”by Imam Ali bin Omar ad-Dāraqutnī (d. 385 AH/995 AD), In it, he was asked about“defects”or“hidden flaws”of many narrations, and he explained their chains, revealed their faults, and sometimes stopped judging some of them. The famous Tabi'i Sa'id al-Maqburi is considered one of medârs (common link) on which many hadiths have come through him. He narrated on the authority of the companions and the successors, and there was disagreement among his students regarding his narrations. This research studies the narrations of Imam Sa'īd bin Kaysan al-Maqburī - (d. 123 AH/740 AD) - which are being labelled as mu'all by the disagreement over him by his students in this book. whether ad-Dāraqutnī declared the disagreement after Sa'īd al-Maqburī or not, or the disagreement after him is understood from the context of the narration, Sa'īd Al-Maqburi's narrations in the book al-ʿIlal by ad-Dāraqutnī reached fifty-one narrations without repetition, and with repetition they reached fifty-seven narrations. The problem of this research lies in understanding ad-Dāraqutnī's comments and his general rulings on the narrations, whether they are preferable, halting, or otherwise. In this research, I have followed the inductive, analytical, critical, comparative approach in studying these comments by appling the methods of the narrations and their narrators, citing the sayings and rulings of hadith critics and ʿIlal scholars for them, and explaining what is correct in that depending on the principles of the sciences of ʿIlal, al-Jarh and al-Ta'deel (Criticism and Justification), on the evidence and strong probabilities that will emerge as a result of the research. The research reached important results, including: the classes of narrators (tabakât ar-ruwat) on the authority of Sa'īd al-Maqburī when they differed, after examining their narrations and the extent of their differences and agreement in the book“Al-Ilal”. The research also showed that the rulings of the scholars of al-Jarh and al-Ta'deel on the narrators on the authority of Sa`id al-Maqburi are relative and not always consistent. The research also concluded that ad-Dāraqutnī used different expressions in ruling on hadiths, some of which indicate certainty about the authenticity of the narration or the predominance of zan belief of its authenticity in some other narrations.

Benzer Tezler

  1. مرويات عمر بن أيوب الموصلي دراسة وتحليل (مصنف ابن أبي شيبة نموذجاً)

    Ömer ibn Eyyub el-Mevsılî'nin rivayetleri (İbn Ebî Şeybe'nin Musannefi özelinde) / Narrations of Omar Ibn Ayob Almosuli inhadith books - Collection and analysis (Musanaf Ibn Abi Shaiba as an example)

    BASHAR YOUSIF MIKAEEL MIKAEEL

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2021

    DinKarabük Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MOHAMMAD NADER ALI

  2. حليل المرويات التفسيرية في المستدرك على الصحيحينمن سورة الأنعام إلى نهاية سورة الأنفال

    el-Müstedrek ale's-Sahihayn'daki tefsir rivayetlerinin analizi (En'am Sûresi-Enfâl Sûresi) / Analysis of the explanatory narratives in Mustadrak on the two Sahihs from Surat al-An'am to the end of Surat al-Anfal

    MOHAMMED HAMEED SABR SABR

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2023

    DinSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HAMDİ ÇİLİNGİR

  3. Kütüb-i Sitte rivāyetleri çerçevesinde Hz. Peygamber'in insan zaaflarını tedavi yöntemi

    الضعف البشري وعلاجه في مرويات الكتب الستة

    MOHAMMED AL-SANHANİ

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2022

    Dinİstanbul Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ABDULLAH HİKMET ATAN

  4. - مرويا ت الإمام مال ك في غير الموطأ -جمع ودراسة

    İmam Malik'in Muvatta'da olmayan rivayetlerinin tespit ve tahlili / Narrations of Malik outside of al-Muwatta

    BARA ELHACHEM DEBEK

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2021

    DinFatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM KUTLAY

  5. Bişr b. Muâz el-Basrî'nin Câmiu'l-Beyân an Te'vîli Âyi'l-Kur'ân'daki Nisa Suresi ve Maide Suresi'nin rivayetlerinin bir araya getirilmesi ve incelenmesi

    مروايت بشـر بن معاذ البصري فـي جامع البيان ً عن أتويل آي القرآن فـي

    MOHANAD ALI SHYAA AL-TULAIHI

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2023

    DinÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HİDAYET ZERTÜRK