Entezit ilişkili artrit tanılı hastaların hastalık şiddetlerinin ve tedavi yanıtlarının değerlendirilmesi
Evaluation of disease severity and treatment responses in patients with enthesitis-related arthritis
- Tez No: 931830
- Danışmanlar: PROF. DR. SEZA ÖZEN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Child Health and Diseases
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çocuk Romatoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Entezit İlişkili Artrit (EİA), Juvenil İdiopatik Artrit (JİA) alt tiplerinden biridir ve çocukluk çağında görülen kronik romatizmal hastalıklar arasında önemli bir yer tutar. Özellikle 10-13 yaş arası erkek çocuklarda sık rastlanan bu hastalık, periferik artrit, entezit ve aksiyel tutulum gibi bulgularla kendini gösterir. EİA'nın etiyopatogenezinde genetik faktörler, özellikle insan lökosit antijeni (Human Leukocyte Antigen) [HLA])-B27 pozitifliği, bağırsak mikrobiyomundaki değişiklikler ve mekanik stresin etkili olduğu düşünülmektedir. Ancak, bu hasta grubunun erişkin hastalardan farklarını, hastalık aktivitesini değerlendiren ölçeklerin kullanımını ve tedavilerin etkinliğini araştıran çalışmaların azlığı, EİA yönetiminde önemli boşluklar yaratmaktadır. Bu çalışmada EİA hastalarının demografik, klinik ve laboratuvar verilerinin, hastalık aktivite ölçeklerinin (Juvenile Arthritis Disease Activity Score [JADAS], Bath Ankylosing Spondylitis Disease Activity Index [BASDAI] ve Juvenile Spondyloarthritis Disease Activity Index [JSpADA]), tedavilerin etkinliğinin değerlendirilmesi ve biyolojik ilaç kullanımı gerektiren durumların belirlenmesi amaçlanmıştır. EİA tanılı 133 hastanın klinik, laboratuvar ve görüntüleme verileri retrospektif olarak incelenmiş; JADAS, BASDAI ve JSpADA ölçekleriyle hastalık aktivitesi ve tedavi yanıtları ayrıca komorbiditeler, HLA-B27'nin hastalığa etkisi, biyolojik ilaç kullanımına ve değerlendirme vizitindeki aktif hastalığa etki eden faktörler değerlendirilmiştir. Çalışmamızda ortanca tanı yaşı ve hastalık süresi sırasıyla 13.2 (6-17.4) ve 7.1 (0.25-15.3) yıl bulunmuştur. Komorbidite varlığı ve HLA-B27 pozitifliği ile anlamlı ilişki gösteren bir özellik saptanmamıştır. Komorbidite varlığının (p=0.035), tanı anındaki aksiyel tutulumun (p=0.042), periferik artrit yokluğunun (p=0.047) ve manyetik rezonans görüntüleme (MRG)'de ilgili kemiklerde osteit olmasının (p=0.045) biyolojik ilaç kullanımını artırdığı bulunmuştur. Non-steroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAİİ)'nin üçüncü ayında hastaların yaklaşık 1/3'ünde, sülfasalazin (SLZ)'nin ve metotreksat (MTX)'in üçüncü ayında hastaların yaklaşık yarısında, biyolojik ajanların üçüncü ayında ise %90 civarında inaktif hastalığa ulaşıldığı görülmüştür. MTX için inaktif hastalık oranları SLZ'ye kıyasla daha düşüktür. Hastalık aktivite ölçekleri arasında güçlü bir korelasyon gözlenmiştir. Değerlendirme vizitinde JADAS'a göre aktif hastalık olması, tanı yaşı (p=0.041) ve son vizitteki aksiyel tutulum varlığı (p=0.02) ile; BASDAI'ye göre aktif hastalık olması, son vizitteki yakınma (p
Özet (Çeviri)
Enthesitis-Related Arthritis (ERA) is a subtype of Juvenile Idiopathic Arthritis (JIA) and holds a significant place among chronic rheumatic diseases in childhood. This disease, commonly seen in boys aged 10–13 years, is characterized by peripheral arthritis, enthesitis, and axial involvement. Genetic factors, particularly Human Leukocyte Antigen (HLA)-B27 positivity, alterations in gut microbiota, and mechanical stress are thought to play roles in the etiopathogenesis of ERA. However, the scarcity of studies investigating the differences between this group and adult patients, the use of disease activity indices, and the effectiveness of treatments creates significant gaps in ERA management. This study aimed to evaluate the demographic, clinical, and laboratory data of ERA patients, assess disease activity indices (Juvenile Arthritis Disease Activity Score [JADAS], Bath Ankylosing Spondylitis Disease Activity Index [BASDAI], and Juvenile Spondyloarthritis Disease Activity Index [JSpADA]), investigate treatment responses, and identify conditions requiring biological agents. In this retrospective study, clinical, laboratory, and imaging data of 133 ERA patients were analyzed. Disease activity and treatment responses were assessed using JADAS, BASDAI, and JSpADA, along with the impact of comorbidities, HLA-B27, and factors influencing biological drug use and active disease at follow-up visits. The median age at diagnosis was 13.2 years (range 6–17.4), and the median disease duration was 7.1 years (range 0.25–15.3). There was no significant association between comorbidities or HLA-B27 positivity and disease characteristics. However, comorbidities (p=0.035), axial involvement at diagnosis (p=0.042), absence of peripheral arthritis (p=0.047), and the presence of osteitis on magnetic resonance imaging (MRI) (p=0.045) were associated with increased use of biological drugs. After three months of treatment, approximately one-third of patients achieved inactive disease with non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs), while around half achieved inactive disease with sulfasalazine (SLZ) or methotrexate (MTX). Inactive disease rates with MTX were lower compared to SLZ. Nearly 90% of patients receiving biological agents achieved inactive disease. Strong correlations were observed between JADAS, BASDAI, and JSpADA. At follow-up visits, active disease according to JADAS was associated with age at diagnosis (p=0.041) and the presence of axial involvement (p=0.02); active disease according to BASDAI was associated with current symptoms (p
Benzer Tezler
- Juvenil idiopatik artrit tanılı hastaların klinik, laboratuvar ve tedavi izleminin değerlendirilmesi
Evaluation of clinical, laboratory, and treatment follow-up of patients diagnosed with juvenile idiopathic arthritis
ÖZGE DEMİRTAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıPamukkale ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERKAN TÜRKUÇAR
- Entezit ilişkili artrit tanılı hastalarda subklinik gastrointestinal bulguların değerlendirilmesi
Evaluation of subclinical gastrointestinal findings in patients with entesitis-related arthritis
BÜŞRA KAHRAMAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BETÜL SÖZERİ
DOÇ. DR. NELGİN GERENLİ
- Ailevi akdeniz ateşi ve entezit ilişkili artrit birlikteliğinin hastalık prognozuna etkisinin retrospektif olarak değerlendirilmesi
A retrospective evaluation of the effect of combination of familial mediterranean fever and enthesitis-related arthritis on disease prognos
HANDE TARHAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDokuz Eylül ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEVKET ERBİL ÜNSAL
- Psöriyatik artrit tanılı hastalarda sarkopeni ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi
Evaluation of sarcopenia and related factors in patients diagnosed with psoriatic arthritis
GONCA CANAN DOĞAN TOSUN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonSağlık Bilimleri ÜniversitesiFiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUBA GÜLER
- Juvenil idiyopatik artrit tanılı hastalarda tedavi kesimi sonrası izlem
Follow-up after treatment discontinuation in patients with juvenile idiopathic arthritis
GÜLİN PARLAK KELEŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıHacettepe ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİDE ÖZGE BAŞARAN