Nutuk'un işlevsel dizini ve söz varlığı incelemesi
Functional index and vocabulary analysis of Nutuk
- Tez No: 932128
- Danışmanlar: PROF. DR. NEVZAT ÖZKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 642
Özet
Mustafa Kemal Atatürk'ün ölümsüz eseri Nutuk'un, Türkiye Cumhuriyeti tarihine ışık tuttuğu bilinen bir olgudur. Nutuk'un tarihsel önemiyle birlikte dilsel açıdan da ayrıntılarıyla irdelenmesi dönemin dilini anlamaya ve saptamaya yardımcı olacaktır. Bundan dolayı çalışmamızda Nutuk metninin işlevsel (gramatikal) dizini çıkarılmış, her bir sözcük gerektiğinde bağlamsal, gerektiğinde müstakil olarak incelenmiştir. Sözcükler arası yönlendirmelerle bağlantı oluşturularak sözcüğün daha geniş kapsamlı açıklaması verilmiştir. İşlevsel dizin, genel dizinden ziyade daha ayrıntılı ve köklü inceleme imkânı sunmuş, Türkçenin tarihsel dönem içerisindeki durumunu ve Atatürk'ün dil ve üslubunun aydınlatılmasına yardım etmiştir. Ayrıca Nutuk, Türkçenin tarihsel devir içerisinde izlenip tespit edilmesine katkı sağlayabilecek argümanları da içerisinde barındırmaktadır. Nutuk'un yazıldığı döneme ait dil tespitleri de belirli bir bütünlük içerisinde verilmiştir. Dizin bölümünde kişi yer ve kuruluş adlarına değinilmeyecek olup geri kalan kelime hazinesi ise morfolojik ve semantik olarak irdelenecektir. Her bir sözcüğün ek ve kök ayrımları yapılacak, kelime grupları belirtilecek ve sözcüklerin bağlamsal veya müstakil anlamı açıklanacaktır. Bağlamsal anlam, sözcüğün öz anlamından farklı olarak metinde yeniden yaratılmış anlamının belirlenmesini ifade etmektedir. Bir kelimenin metinde kaç defa geçtiği ve ne sıklıkla kullanıldığı gibi hususlar da dikkate alınıp çalışmaya yansıtılacaktır. Ardından mevcut söz varlığı ile Atatürk'ün Türkçesi ve üslubu hakkında değerlendirme yapılacaktır. Söz varlığı incelemesi, tematik olarak kelimelerin türüne ve kullanım alanlarına göre sınıflandırılacaktır.
Özet (Çeviri)
It is known that Nutuk, Mustafa Kemal Atatürk's immortal work, sheds light on the history of the Republic of Turkey. The detailed examination of Nutuk, along with its historical importance, also tells about the language of the period. Therefore, the functional (grammatical) index of Nutuk was extracted in the study, and the words were examined according to their context. A more comprehensive explanation of the word was given with the connections between the words. The functional index provided a more detailed examination opportunity than the general index, and helped to illuminate the historical status of Turkish and Atatürk's language and style. Nutuk also includes arguments that can contribute to the determination of Turkish within its history. The language determinations of the period when Nutuk was written were given in their entirety. In the index section, the names of individuals, places and organizations will not be mentioned, and the remaining ones will be examined morphologically and semantically. The affix-root distinctions of the words will be made, word groups will be specified and the independent meanings of the words will be explained. Contextual meaning refers to the determination of the meaning recreated in the text rather than the essential meaning of the word. Issues such as the number of times a word is used and its frequency of use will also be taken into consideration. Then, the existing vocabulary and Atatürk's Turkish will be evaluated. The vocabulary review will be classified thematically according to the areas of use of the words.
Benzer Tezler
- Nedensellik, zorunluluk ve rastlantı kavramlarının felsefe ile bilimde anlam ve kullanımları
The meanings and uses of the concepts of causality, necessity and chance in science and in philosophy
ADEM ÖKTEN
- Nutuk'un fikri ve edebi açıdan incelenmesi
The idea of Nutuk and its literary aspect
BAYRAM YILDIZ
Doktora
Türkçe
2006
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. BİLGE ERCİLASUN
- Nutuk'un kelime serveti ve sadeleştirilmesi üzerine bir araştırma
A research on word property of Nutuk and its reducibility
BURCU EREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
DilbilimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZEKİ GÜREL
- Power struggle within the National Struggle the case of Sivas (1919-1925)
Milli Mücadele Dönemi iktidar mücadelesi Sivas örneği (1919-1925)
MUSTAFA EMRE YILMAZ
- Nutuk'un ikna teknikleri açısından incelenmesi
An examination of Nutuk in terms of persuasion techniquess
RASİM TARAKCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KEMALETTİN DENİZ
