Cerrahi ağrının yönetimine ilişkin Türkiye'de yapılmış ilaç dışı girişimleri konu alan araştırmaların sistematik incelemesi
Systematic review of studies on non-pharmaceutical interventions for the management of surgical pain conducted in Turkey
- Tez No: 932361
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEMRA BÜLBÜLOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Ağrı Yönetimi, Ağrı, Akut Ağrı, Ameliyat Sonrası, Cerrahi Ağrı, Cerrahi, İlaç Dışı Girişimler, Acute Pain, Non-Pharmaceutical Interventions, Pain Management, Pain, Post-Operative, Surgery, Surgical Pain
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 70
Özet
Giriş: Ameliyat sonrası ağrı hoş olmayan, duygusal ve fiziksel olarak algılanan, önemli düzeyde postoperatif bakım yüküne neden olan kötü etkili bir deneyimdir. Mutsuzluk, ümitsizlik, tükenme gibi negatif birçok duyguyu içinde barındırır. Sağlık bakım profesyonellerinin daha fazla iş gücü kaybı yaşamasına neden olur. Cerrahi ağrının yönetimine ilişkin çeşitli ilaç yöntemleri kullanılmaktadır. Bu yöntemlerin etkinliğini artırmak için ilaç dışı ağrı geçirme yöntemleri önemli bir adjuvan terapi sağlayabilir. Amaç: Bu çalışmada cerrahi ağrının yönetimine ilişkin Türkiye'de yapılmış ilaç dışı girişimleri konu alan araştırmaların sistematik incelemesi amaçlandı. Yöntem: Bu sistematik incelemenin literatür taraması bölümünde araştırmacıların kullandığı Türkçe anahtar kelimeler“Ağrı, Cerrahi, Ameliyat, PeriOperatif, Akut Ağrı, Cerrahi Ağrı, Açık, Laparoskopik, Ameliyathane, Cerrahi Klinik, Yoğun Bakım Ünitesi, Bakım, Görsel Kıyaslama Ölçeği, Ameliyat Tipleri, Ağrı Puanlaması, Türkiye, İlaç Dışı Girişimler, Majör, Minör, Ağrı Yönetimi, Ameliyat Sonrası”kelimelerinin Türkçe ve İngilizce karşılıkları ile yapıldı. Cerrahi ağrı ve ilaç dışı girişimleri konu edinmiş 1 Haziran 2018 ile 30 Haziran 2024 tarih aralığında yayınlanmış araştırma makaleleri sistematik inceleme kapsamına girdi. Tarama sonucunda Scopus, Türk Medline, Pubmed, Ebsco, Cinahl ve Embase veri tabanlarında yapılan literatür taraması sonucunda çalışmaya ulaşıldı. Tarama sonucunda elde edilmiş s=25 çalışma değerlendirildi ve verileri kayıt altına alındı. Bulgular: Sistematik inceleme kapsamına alınan n=25 çalışmanın %80'i randomize kontrollü tasarımda idi. Çalışmaların tamamında Görsel Kıyaslama Ölçeği (Visual Analog Scale-VAS) ile ağrı izlemi yapılmıştı, en sık çalışma yapılan şehir İstanbul ile Malatya idi. En fazla örneklem grubu abdominal cerrahi hastalarından oluşuyordu (s=1175, S=2144). Çalışmalarda araştırmacılar tarafından ağrıyı gidermeye yönelik yapılan girişimler akupresür uygulaması (s=1), çeşitli egzersizler (s=5), eğitim (Broşür Tabanlı Eğitim) (s=1), kinezyo bantlama (s=1) çeşitli masaj uygulamaları (s=5), müzik terapisi (s=3), refleksoloji (s=4), soğuk uygulama (s=3), Türk eski komedi filmi izletilmesi (s=2), yönlendirilmiş görüntüleme (s=1) olduğu belirlendi. Cerrahi ağrıyı azaltan girişimler refleksoloji, yönlendirme görüntüleri, soğuk uygulama, broşür tabanlı eğitim, müzik destekli progresif gevşeme egzersizi, müzik terapisi, akupresür uygulaması, masaj yapılması, kinezyo bantlama ve yatak egzersizi idi. Sonuç: Bu sistematik incelemenin sonucunda ameliyat sonrası ağrıyı dindirmeye yönelik çok sayıda ilaç dışı girişimin kullanıldığı raporlandırılmaktadır. Uygulanan girişimler büyük oranda etkili idi. Bu ilaç dışı girişimlerin içinde hastanın tek başına deneyimlediği (müzik dinleme, film izleme) ilaç dışı girişimler vardı. Ameliyat sonrası ağrının yapılan girişimlere karşın tam olarak dindirilemediği ve hastaların belirli bir düzeyde ağrı çekmeye devam ettiği açıktır. Uygulanan ilaç dışı girişimler ağrı yönetiminde çoğu zaman başarılı olmuştu.
Özet (Çeviri)
Background: Postoperative pain is an unpleasant, emotionally and physically perceived, and detrimental experience that causes significant postoperative care burden. It includes many negative emotions such as unhappiness, hopelessness, and exhaustion. It causes healthcare professionals to experience more work loss. Various pharmacological methods are used for surgical pain management. Non-pharmacological pain relief methods can provide important adjuvant therapy to increase the effectiveness of these methods. Objective: This study aimed to systematically review the studies conducted in Turkey on non-pharmacological interventions for surgical pain management. Method: The Turkish keywords used by the researchers in the literature review section of this systematic review were“Pain, Surgery, Operation, PeriOperative, Acute Pain, Surgical Pain, Open, Laparoscopic, Operating Room, Surgical Clinic, Intensive Care Unit, Care, Visual Comparison Scale, Surgery Types, Pain Scoring, Turkey, Non-drug Interventions, Major, Minor, Pain Management, Post-Operative”with their Turkish and English equivalents. Research articles on surgical pain and non-drug interventions published between June 1, 2018 and June 30, 2024 were included in the systematic review. As a result of the screening, the study was reached as a result of the literature search conducted in Scopus, Türk Medline, Pubmed, Ebsco, Cinahl and Embase databases. n=25 studies obtained as a result of the screening were evaluated and their data were recorded. Findings: 80% of the n=25 studies included in the systematic review were randomized controlled design. All studies monitored pain with Visual Analog Scale (VAS), the most frequent cities were Istanbul and Malatya. The largest sample group consisted of abdominal surgery patients (n=1175, N=2144).The interventions made by the researchers in the studies to relieve pain were determined as acupressure application (n=1), various exercises (n=5), education (Brochure Based Education) (n=1), kinesio taping (n=1), various massage applications (n=5), music therapy (n=3), reflexology (n=4), cold application (n=3), watching old Turkish comedy movies (n=2), guided imaging (n=1).The interventions that reduced surgical pain were reflexology, orientation images, cold application, brochure-based education, music-supported progressive relaxation exercise, music therapy, acupressure application, massage, kinesio taping, and bed exercises. Conclusion: As a result of this systematic review, it is reported that a large number of nonpharmacological interventions were used to relieve postoperative pain. The interventions applied were largely effective. Among these nonpharmacological interventions, there were nonpharmacological interventions that the patient experienced alone (listening to music, watching a movie). It is clear that postoperative pain was not completely relieved despite the interventions and that the patients continued to experience pain at a certain level. The nonpharmacological interventions applied were mostly successful in pain management.
Benzer Tezler
- Diz protezi uygulanan hastalarda ağrı prevelansı, özellikleri, etkileyen etmenler ve ağrı yönetiminden memnuniyetin incelenmesi
The prevalence, features and factors affecting of knee pain, satisfaction with pain management in patients undergoing knee prosthesis implantation
ÖZAY AKYOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
HemşirelikDokuz Eylül ÜniversitesiCerrahi Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. ÖZGÜL KARAYURT
- İstanbul ili üniversite ve devlet hastanelerinin genel cerrahi kliniklerinde çalışan servis hemşirelerinin ameliyat sonrası ağrı yönetimine ilişkin bilgi ve uygulamalarının değerlendirilmesi
Evaluation of knowledge and practices on the postoperative pain management methods of service nurses working in general surgery clinics of university and state hospitals located in Istanbul
SEMİHA SAYIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Hemşirelikİstanbul ÜniversitesiCerrahi Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEHER DENİZ ÖZTEKİN
- Hemşirelerin postoperatif ağrı yönetimi ile ilgili bilgi ve uygulamalarının değerlendirilmesi
Evaluation of nurses' knowledge and practices related to postoperative pain management
TUĞÇE TABAKÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Hemşirelikİstanbul Bilim ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GAMZE TEMİZ
- Post-operatif hemşirelik bakımında ağrının değerlendirilmesi ve yönetimi
Pain assesment and pain menangement in post-operative nursing care
ÖZLEM KARAKAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
HemşirelikYeditepe ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HEDİYE ARSLAN ÖZKAN
- Abdominal cerrahi girişim geçiren hastaların ağrı deneyimleri ve ağrı kontrolüne yönelik hemşirelik girişimleri
Pain experience in abdominal surgery patients and nursing interventions for the control of pain
FATMA AYHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
HemşirelikSelçuk ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞERİFE KURŞUN