COVİD-19 pandemisi döneminde antidepresan ilaç kullanma alışkanlıklarının belirlenmesi
Determination of antidepressant drug usage habits during the COVID-19 pandemic
- Tez No: 932682
- Danışmanlar: PROF. DR. YUSUF KARATAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eczacılık ve Farmakoloji, Pharmacy and Pharmacology
- Anahtar Kelimeler: COVID-19, depresyon, antidepresan kullanımı, akılcı ilaç kullanımı, COVID-19, depression, antidepressant use, rational drug use
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
COVID-19 pandemisi, dünya genelinde sağlık, ekonomi ve psikolojik açıdan büyük zorluklar yaratmıştır. Ülkemiz COVİD-19 pandemisinden ciddi anlamda etkilenen ülkeler arasındadır. Bu süreçte, depresyon, anksiyete ve stres gibi psikolojik rahatsızlıklar artmış ve bireylerin psikiyatrik tedaviye başvurma sıklıkları artmıştır. Tüm ilaçlar gibi antidepresanların da akılcı ilaç kullanımı ilkelerine uygun reçetelenmesi ve kullanılması hem hasta uyumunu hem de tedavi başarısını etkilemektedir. Bu tez, COVID-19 döneminde antidepresan ilaç kullanım alışkanlıklarını inceleyerek, pandeminin ruh sağlığı üzerindeki etkilerinin antidepresan ilaç tedavisindeki rolünü değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Araştırmada, COVID-19 pandemisi antidepresan kullanımını nasıl etkilediği ve ilaç kullanımında görülen değişiklikler ele alınmıştır. Ayrıca COVİD-19 pandemisi dönemindeki antidepresan kullanımı, o dönemki sağlık sunumu hakkında bilgiler vermektedir. Araştırmamız kesitsel gözlemsel bir çalışmadır. Veriler internet üzerinden dağıtılan anketler aracılığı ile toplanmıştır. Çalışmaya ankete katılmayı kabul eden 18 yaş üstü bireyler dahil edilmiştir. Anket 420 kişi tarafından tamamlamıştır. Anket; sosyo-demografik bilgiler, kronik hastalıklar ve antidepresan kullanım özelliklerinin sorgulandığı bölümlerden oluşmaktadır. Ankete katılanların yaş ortalaması 37,97±10,55, %66,7'si kadın, %33,3'ü erkektir. Katılımcıların eğitim durumu incelendiğinde%53,1'nin üniversite mezunu olduğu, %26,4'ünün çalışmadığı görülmektedir. Ankete katılanların %26,9'unda kronik hastalıkların görüldüğü saptanmıştır. Hayat boyunca en az bir kez antidepresan kullanma sıklığı %67,2'dir. Katılımcıların %78,6'sı psikiyatrist tarafından reçetelenen antidepresanları kullandıkları bildirilmiştir. Antidepresanlara bağlı yan etki görülme sıklığı %37,1'dir. Ortaokul mezunu olduğunu bildirenlerin ve anketin yapıldığı dönemde bir işte çalışmayanların istatistiksel olarak anlamlı oranda daha sık antidepresan kullandığı belirlenmiştir. Erkek katılımcılarda, kadınlara göre daha sık antidepresan kullanımı olduğu ortaya konulmuştur. Yaş ve antidepresan kullanımı arasında ilişki olmadığı gösterilmiştir. Çalışma sonucunda elde edilen veriler değerlendirildiğinde antidepresan kullanım sıklığının pandemi ile birlikte artış gösterdiği belirlenmiştir. Eğitim durumu ile antidepresan kullanımı arasında pozitif korelasyon olduğu gösterilmiştir. Pandemi döneminde ekonomik sebeplerin, iş kaybının antidepresan kullanımına katkı sağladığı yönünde bulgular vardır. COVİD-19 pandemisi birçok yönden zorlayıcı etkiler ortaya çıkarmıştır, bu da insanlarda depresyon görülme sıklığını artırmıştır. Pandemi dönemindeki antidepresan kullanım alışkanlıklarındaki değişiklikler, depresyonun etkilerini değerlendirmek açısından değerlidir.
Özet (Çeviri)
The COVID-19 pandemic has created significant challenges worldwide in terms of health, economy, and psychological well-being. Our country is among those significantly affected by the COVID-19 pandemic. During this process, psychological disorders such as depression, anxiety, and stress have increased, leading to a rise in individuals seeking psychiatric treatment. Like all medications, the rational prescription and use of antidepressants according to the principles of rational drug use affect both patient compliance and treatment success. This thesis aims to examine the antidepressant usage habits during the COVID-19 period and evaluate the role of antidepressant medication in addressing the pandemic's mental health effects. The study investigates how the COVID-19 pandemic has impacted antidepressant usage and identifies changes observed in medication use. Additionally, it provides insights into healthcare delivery during the COVID-19 pandemic in the context of antidepressant usage. Our research is a cross-sectional observational study. Data were collected through online surveys. Individuals over the age of 18 who agreed to participate in the survey were included in the study. A total of 420 individuals completed the survey, which consisted of sections questioning socio-demographic information, chronic illnesses, and antidepressant usage characteristics. The average age of survey participants was 37.97±10.55; 66.7% were women, and 33.3% were men. Regarding educational status, 53.1% were university graduates, and 26.4% were unemployed. Chronic illnesses were reported by 26.9% of participants. The lifetime prevalence of at least one instance of antidepressant use was 67.2%. Of the participants, 78.6% reported using antidepressants prescribed by a psychiatrist, and 37.1% experienced side effects related to antidepressant use. It was determined that individuals who reported being secondary school graduates and those unemployed during the survey period used antidepressants significantly more often. Male participants were found to use antidepressants more frequently than females. No relationship was observed between age and antidepressant use. The findings indicate that the frequency of antidepressant use increased during the pandemic. A positive correlation between educational level and antidepressant use was also observed. The results suggest that economic reasons and job loss during the pandemic contributed to increased antidepressant use. The COVID-19 pandemic has had challenging effects in many aspects, increasing the prevalence of depression among individuals. Changes in antidepressant usage habits during the pandemic are valuable for understanding the effects of depression. Evaluating the impact of the pandemic will ensure better management of future health crises.
Benzer Tezler
- Evaluation of drug use habits of university students during the COVİD-19 pandemic period
COVİD-19 pandemisi döneminde üniversite öğrencilerinin ilaç kullanma alışkanlıklarının değerlendirilmesi
AMMAR HAJ HASSAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Eczacılık ve FarmakolojiÇukurova ÜniversitesiFarmakoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA PEYMAN ERTUĞ
PROF. DR. YUSUF KARATAŞ
- COVİD-19 pandemi döneminde Harran Üniversitesinde sağlık alanında ve sağlık alanı dışında öğrenim gören öğrencilerin akılcı ilaç kullanımı hakkında bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi
Assessment of knowledge, attitudes and behaviors about rational drug use of students studying in the health and non-health departments at Harran University during the COVID-19 pandemic period
MAHMUT KÖYLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eczacılık ve FarmakolojiÇukurova ÜniversitesiTıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OLCAY KIROĞLU
- COVİD-19 pandemisi döneminde TÜTF sağlık çalışanlarının yaşam tarzı değişikliklerinin değerlendirilmesi
Evaluation of lifestyle changes of health workers in Trakya University School of Medicine during the COVİD-19 pandemic period
MERYEM KARDAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiTrakya ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERDAR ÖZTORA
- COVID-19 pandemi (Mart 2020-Aralık 2021) döneminde İstanbul İli 3.basamak hastanelerde çalışmakta olan aile hekimi asistanlarında tükenmişlik sendromu sıklığının araştırılması
Investigation of the frequency of burnout syndrome in Family physician assistants working in İstanbul 3RD stage hospitals during the COVID-19 pandemic (March 2020-Dec 2021) period
ZEYNEP TEKDEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA REŞAT DABAK
- Erzurum kentsel atıksu arıtma tesisinde ilaç kalıntılarının izlenmesi ve tesis işletme parametreleri ile ilişkisinin incelenmesi: Antidepresanlar örneği
Monitoring of pharmaceutical residues in Erzurum urban wastewater treatment plant and investigation of their relationship with the operation parameters: The case study of antidepressants
NURAY ERDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Çevre MühendisliğiAtatürk ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP EREN