21'inci Yüzyıl'da demokrasi: Popülizm ve yapay zeka ilişkisi
Democracy in the 21st century: Relationship between populism and artificial intelligence
- Tez No: 932755
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEVİM BUDAK, DOÇ. DR. MURAT ÇETİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilim ve Teknoloji, Siyasal Bilimler, Science and Technology, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Demokrasi, Yapay Zeka, Büyük Teknoloji, Popülizm, Avrupa Birliği, Seçkinler Arası Mücadele, Democracy, Artificial Intelligence, Big Tech, Populism, European Union, Intra-Elite Conflict
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Avrupa Birliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 280
Özet
21. yüzyılda liberal demokrasinin karşılaştığı en büyük tehlikelerden birinin popülizm olduğu varsayılmaktadır. Bu olgunun özellikle Batılı demokrasilerde ortaya çıkması, iktisadi eşitsizliğin önemli ölçüde artması, liberal değerlerin ya da göç dalgalarının getirdiği kültürel geri tepme, küreselleşme veya demokrasilerin halka karşı tepkisiz kalmasıyla açıklanmaktadır. Fakat bu tarz açıklamalar içerisinde çelişkiler bulunmaktadır. Örneğin, eğer halkın popülizm olgusunu destekleyebilecek bir gücü varsa, neden en başta hükümetleri kontrol altına alıp bu olguya sebebiyet veren faktörleri engelleyememiştir? Bu çalışma, popülizme farklı bir teorik çerçeve sunarak liberal demokrasiyi popülizmin bir türü olarak değerlendirmektedir. Dahası, bu çalışmaya göre popülizmin günümüzde bu kadar görünür hale gelmesi, bir toplumda var olan iki aristokrasinin mücadelesini temsil etmektedir. Eleştirel gerçekçi çerçeveyi temel alan bu çalışma; Avrupa Birliği içerisinde yapay zekâya ilişkin çıkarılan yasalar, söylemler ve yapılan açıklamaları politika analizi, işlev analizi ve karşılaştırmalı tarihsel analiz yöntemlerini kullanarak incelemiştir. Veri olarak her türlü haber kaynağı, ikincil araştırmalara dayanan çıkarımlar, resmi ya da özel kurumlara ait anket çalışmaları kullanılmıştır. Bulgulara göre popülizm olgusu, küresel düzeyde ABD-Çin arasında yaşanan İkinci Soğuk Savaş'tan kaynaklı olarak AB içerisinde bölünmelerden kaynaklanırken, ulusal düzeyde ise yapay zekânın seçkinler arasında bir bölünmeye yol açmasından dolayı ortaya çıkmaktadır. Bu bölünme, AB içerisindeki ortak politika yapım sürecini olumsuz etkilemektedir. Ayrıca bu çalışma kapsamında tartışılan bulgular üzerinden AB vatandaşlarına bazı öneriler sunulmuştur. Bu bağlamda, vatandaşlar halk ve seçkinler arasındaki mücadelenin farkına varmaları konusunda uyarılmış ve büyük teknoloji firmalarının artan gücüne karşı dikkatli olmaları gerektiği savunulmuştur. Son olarak, bu çalışma kapsamında yapay zekânın ulusal, Birlik genelinde ya da küresel çapta seçkinler arasındaki güç dengelerini bozmasından kaynaklanan istikrarsız siyasi ortamın, AB'nin varlığına son verebileceği tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
In the 21st century, populism is assumed to be one of the greatest threats faced by liberal democracy. The emergence of this phenomenon, particularly in Western democracies, is often explained by the significant increase in economic inequality, the cultural backlash triggered by liberal values or migration waves, globalization, or the unresponsiveness of democracies to the people. However, such explanations contain contradictions. For instance, if the people possess the power to support the phenomenon of populism, why were they unable to control governments in the first place and prevent the factors that led to this phenomenon? This study offers a different theoretical framework for populism, arguing that liberal democracy itself can be considered a form of populism. Furthermore, according to this study, the increasing visibility of populism today represents a struggle between two aristocracies within a society. Grounded in a critical realist framework, this research examines artificial intelligence and the contemporary phenomenon of populism by analyzing the legislation, discourses, and statements regarding AI within the European Union. The study employs policy analysis, functional analysis, and comparative historical analysis as its primary methods.For data, a wide range of sources has been utilized, including various news sources, secondary research-based inferences, and surveys conducted by official and private institutions. The findings suggest that the phenomenon of populism is driven by divisions within the EU, which stem from the Second Cold War between the United States and China at the global level, while at the national level, it originates from the divisions AI has caused among elites. This fragmentation negatively impacts the joint policymaking process within the EU. Additionally, based on the findings discussed in this study, several recommendations have been presented to EU citizens. In this context, citizens have been urged to recognize the struggle between the people and the elites and to be cautious about the increasing power of major technology companies. Finally, this study discusses how the political instability resulting from AI's disruption of power balances among elites—at the national, Union-wide, or global level—could ultimately lead to the disintegration of the European Union.
Benzer Tezler
- Doğu Akdeniz Bölgesi'nde ABD'nin jeopolitik yaklaşımları ve Türkiye'ye etkileri (1990-2021)
Us geopolitical approaches in the Eastern Mediterranean regionand its effects on Türkiye (1990-2021)
EKREM ÖNDER UYAR
Doktora
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiUluslararası Güvenlik ve Terörizm Anabilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA SITKI BİLGİN
- 21. yy'da liberal demokrasinin krizi
The crisis of liberal democracy in the 21st century
ZAFER TARIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Siyasal Bilimlerİstanbul Arel ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AŞKIN İNCİ SÖKMEN
- Özel hayatın korunması kapsamında istihbarat faaliyetlerinin hukuksal sınırları
The legal limits of intelligence activities in the context of protection of private life
MESUT PINARBAŞI
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
HukukKara Harp Okulu KomutanlığıGüvenlik Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. MUSTAFA GÜLER
- Silahsız savaş; Psikolojik harekat ve propaganda
Unarmed war; Psychological operations and propaganda
GÜNGÖR ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Savunma ve Savunma Teknolojileriİstanbul Teknik ÜniversitesiSavunma Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLGÜN FIĞLALI
- 21'inci yüzyıl istihbarat anlayışında, istihbarat füzyonunun yeri ve önemi: ABD ve NATO örneği
The place and importance of intelligence fusion in the 21st century intelligence concept: Samples of US and NATO
OKTAY CAFEROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Uluslararası İlişkilerKara Harp Okulu KomutanlığıGüvenlik Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. YÜCEL TOPÇU